ەستونيانىڭ ەسى شىعىپ، مالايزيا ماڭىزدى جوبا باستادى
الەمدە تەك ترانزيتتىڭ ارقاسىندا كول-كوسىر تابىس تاۋىپ وتىرعان ەلدەر بار. سونىڭ ءبىرى - ەستونيا! ءبىراق مۇنداعى تەمىرجولمەن جۇك تاسىمالى كەيىنگى 3 ايدا 2 ميلليون تونناعا دەيىن ازايدى. ەستونيا ەسەبىنەن جاڭىلدى ما؟
ءيا بۇل اجەپتاۋىر شىعىن. بىلتىر ەستونياڭىزدا بۇل تەمىرجول ارقىلى الىس-بەرىس 3، ال الدىڭعى جىلى 2 ەسە كوپ بولعان ەكەن. مۇنىڭ سەبەبى نە؟ بۇعان باستى سەبەپ - ايماقتاعى گەو- ساياسي جاعداي. مۇنداي ماسەلە كىشكەنتاي ەستونيا تۇگىلى الپاۋىت ا ق ش- تا دا بار. ەستونيا اۋماعى ارقىلى باسقا مەملەكەتتەرگە وتەتىن تەمىرجول تاسىمالىنىڭ كولەمى تىم تومەندەپ تۇر. ماماندار بۇعان رەسەي مەن ۋكراينا اراسىنداعى شيەلەنىس سالقىنىن تيگىزىپ تۇرعانىن ايتادى. وسى سەبەپتى كەيىنگى 2 جىلدا تەمىرجولداعى الىس-بەرىس 60 پايىزعا كەمىگەن.
نەگىزى ەۋروپالىق ەل ارقىلى ءبىزدىڭ ورتالىق ازيادان، قىتاي مەن كىشى قۇرلىقتىڭ باسقا مەملەكەتتەرىنەن جۇك كوپ جونەلتىلەتىن. تەمىرجول - ەستونيا ەكونوميكاسىنىڭ كۇرەتامىرى. ەندى ەل ۇكىمەتى جولاۋشى تاسىمالىنا كوپ كوڭىل بولە باستاعان. شىعىننىڭ 25 پايىزىن وسى باعىتتا تۇسكەن پايدا ەسەبىنەن جابۋدى كوزدەيدى.
يۋري ەتۆەرك، ساراپشى /ەستونيا/:
- كەيىنگى 2 جىلدا تەمىرجول جۇك تاسىمالىنىڭ كولەمى كۇرت كەمي باستادى. ەستونيا شىعىس پەن باتىستى تەمىرجول ارقىلى بىرىكتىرەتىن ءدالىز ىسپەتتى ەدى. بۇل داعدارىس ءالى قانشا جىلعا سوزىلاتىنى بەلگىسىز. ءبىزدىڭ ايماقتا ەستونيا، پولشا جانە باتىس ەۋروپانى جالعايتىن Rail Baltic تەمىرجول جەلىسى سالىنا باستايدى. ونىڭ قۇرىلىسىنا تاس، قۇم، مەتال، بەتون جەتكىزۋ ماڭىزدى. ەندى وسى اۋقىمدى جوبا ءۇزىلىپ قالماسا بولدى.
مالايزيادا مەگاجوبا قۇرىلىسى باستالدى
جۇك جەتكىزۋدە ەڭ قولايلىسى - تەمىرجول. جەر كولەمى ءبىزدىڭ قازاقستاننان 8 ەسە كىشى، اۋماعى بويىنشا الەمدە 65-ورىندا تۇرعان الاقانداي مالايزياڭىز دا تەمىرجول سالعىسى كەلەدى. 2 ارالدا ورنالاسقان ەلدىڭ شىعىس جاعاسىندا مەگاجوبا قولعا الىندى. العاشقى رەلستەرى توسەلدى. بۇل قۇرىلىس 2027 -جىلى اياقتالۋعا ءتيىس.
لوۋك سيۋ فۋك، مالايزيانىڭ كولىك ءمينيسترى:
- بۇل تەمىرجول جوباسى قازىردىڭ وزىندە حالىق ءۇشىن پايدالى بولىپ تۇر. قۇرىلىس جۇمىسىنا 23 مىڭ ادام تارتىلماق. تەمىرجول سالىنعاننان كەيىن ەكونوميكامىزعا تىڭ سەرپىن بەرەدى دەپ سەنەمىز. جۇك تاسىمالى ەسەلەپ ارتادى. اسىرەسە وڭىردەگى ءوندىرىس ورىندارى ءۇشىن قولايلى بولماق.
دۋبايدان مۋمبايعا
يران مەن تۇركيا 2024 -جىلى تەمىرجول ارقىلى ءوزارا جۇك تاسىمالىن 1 ميلليون تونناعا جەتكىزبەك. ال بىرىككەن اراب امىرلىكتەرى ءۇندىستانعا دەيىن سۋ استى تەمىرجولىن سالادى. ونىڭ ۇزىندىعى - 2 مىڭ شاقىرىم. قازىر اراب ينجەنەرلەرى جوسپاردىڭ سوڭعى دەتالدارىن پىسىقتاپ جاتىر. سۋاستى تەمىرجولى بىرىككەن اراب امىرلىگىنىڭ ءال- فۋدجايرا قالاسىن ءۇندىستاننىڭ مۋمباي شاھارىمەن جالعايدى. ال بۇل جولمەن جۇرەتىن پويىزدىڭ جىلدامدىعى ساعاتىنا 1 مىڭ شاقىرىمعا جەتەدى دەگەن جوسپار بار. سوندا دۋبايدان مۋمبايعا 2-اق ساعاتتا باراسىز. ال بۇل ەكى ارالىق، جاڭا ايتتىق 2 مىڭ شاقىرىم. قازىر بۇل ەكى ورتاعا ۇشاقتىڭ ءوزى 3 ساعات ۇشادى. سۋاستى پويىزى جولاۋشى دا، جۇك تە تاسىمالدايدى.
الەم ەلدەرى وسىلايشا تەمىرجولعا قاتتى ءمان بەرىپ وتىر. قىتايدا 2050 -جىلعا قاراي تەمىرجولدىڭ جالپى ۇزىندىعى 50 مىڭ شاقىرىمعا جەتەدى. جالپى قازىر الەم ەلدەرىنىڭ ءبىرازىندا ساعاتىنا 400 شاقىرىم جىلدامدىقپەن جۇرەتىن پويىزدار بار. جاپونياڭىز دا توكيو مەن وساكانىڭ اراسىن قوساتىن تەمىرجول جەلىسىنىڭ قۇرىلىسىنا 72 ميلليارد دوللار جۇمساۋعا دايىن. ءسويتىپ، شاماسى كەلگەن ەل تەمىرجولىن ۇزارتىپ، پويىزىنىڭ جىلدامدىعىن ارتتىرىپ الەك. بۇل ۇدەرىستەن بىزدە كەندە قالمايمىز دەگەن ۇمىتتەمىز.
www.24.kz