ساۋمال ەكسپورتى مۇنايعا قاراعاندا كوبىرەك تابىس اكەلەدى
استانا. قازاقپارات- نيۋ-يورككە بارا قالساڭىز، ءسىزدى سارى تاكسيلەردەن بولەك ارباعا جەگىلگەن ءتورت اياقتى تۇلپارلار دا تاسيدى. ءسانى مەن سالتاناتى جاراسقان بۇل اتتار، قالا ورتالىعى مانحەتتەننىڭ سيمۆولى ىسپەتتى.
بۇل تۋريستەردى قىزىقتىرۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى كاسىپكەرلەردىڭ ويلاپ تاپقانى. ات مىنسە كولىك دەيمىز. دەسە دە، كەيدە سەزىمتال جانۋار قالانىڭ ۋ-شۋىنان ۇركەتىن كەزدەرى بولادى. ماسەلەن، نيۋ-يوركتىڭ قاق ورتاسىندا سوڭعى 2 جىلدا 18 جول اپاتى تىركەلگەن. بۇعان شاعىمدانعاندار كوپ بولدى. اراسىنان جىلقىعا بۇلاي قورلىق كورسەتۋگە بولمايدى دەپ، جاناشىرلىق تانىتقاندار دا تابىلدى.
ەللي فەلدمان، قوعام بەلسەندىسى:
جانۋاردى قالانىڭ قاق ورتاسىندا قارا جۇمىسقا جەگىپ قويۋ قاتەگىزدىك دەپ ەسەپتەيمىن. تىم بولماسا اۋىلدىق جەرلەردە جۇرسە، جولدا مۇنداي كەلەڭسىزدىكتەر بولمايتىن ەدى. بۇل ادام ءۇشىن دە، اتتار ءۇشىن دە قاۋىپتى.
بۇل پىكىرگە ەۋروپالىقتار دا جاقىن. ماسەلەن كارى قۇرلىقتا جىلقى ەتىن جەۋ شەكتەلگەن. ويتكەنى ولار جىلقىنى ءيت پەن مىسىق سياقتى ادامعا جاقىن حايۋان جانە ادامنىڭ دوسى دەپ سانايدى.
دەسە دە، جىلقى ەتىن بىزدەگىدەي كوپ جەمەسە دە، ەۋروپالىقتاردىڭ شۇجىققا تابەتى جاقسى. ماسەلەن، يتاليانىڭ ەت كومبيناتتارى 2017-جىلى 50 مىڭداي باس جىلقىنىڭ ەتىن سىرتتان ساتىپ العان.
ساۋمال ەكسپورتى مۇنايعا قاراعاندا 5-6 ەسە كوپ پايدا بەرەدى. مۇنى ەۋروپالىقتار جاقسى بىلەدى. فارماتسيەۆتيكالىق جانە كوسمەتولوگيالىق ونەركاسىپتەردە قۇرعاق ساۋمالعا سۇرانىس جوعارى. ماسەلەن، كوسمەتيكا وندىرۋدەن تانىمال فرانسيالىق كومپانيالار، بيە سۇتىنەن نەشە ءتۇرلى وپا دالاپتار، جاقپا مايلار وندىرەدى. كارى قۇرلىقتا قۇتىداعى قىمىزدىڭ 1 ليترى شامامەن 7-8 ەۋرو بولسا، قۇرعاق ساۋمالدىڭ 1 كەلىسى 20-25 ەۋرو تۇرادى. ال ءدارى-دارۋمەن باعىتىنداعى ءونىمنىڭ قۇنى 2 ەسە قىمبات.
نەمىس عالىمدارىنىڭ زەرتتەۋىنشە، «د» دارۋمەنى تەك جىلقىنىڭ سۇتىندە كەزدەسەدى. ورىستار ونى «باقىت گورمونى» دەيدى. بۇل ادام گورمونىنىڭ نەگىزىن تۇزەتىن تريپتافون. قازاق قىمىز ىشسە، كوڭىلى شالقىپ سالا بەرەتىنى دە سودان.
جىلقىلارعا ارنالعان تەراپيا
كريوتەراپيا دەگەندى ەستۋىڭىز بار ما؟ بۇل مەديتسينادا سۋىقپەن ەمدەۋ دەپ اتالادى. بۇنى اراب ەلدەرى جارىس الدىندا جىلقىلاردى سەرگىتۋ ءۇشىن پايدالانادى. دۋبايدا جازدا دا، قىستا دا ىستىق. ال جىلقى تۇيە سياقتى شولگە اسا بەيىم ەمەس. سوندىقتان مۇنداعى ات قورالارعا ۇلكەن سالقىنداتقىش كامەرالار قويىلعان. تەراپيانىڭ ارقاسىندا جىلقى بويىنداعى قان اينالىم جۇيەسى جاقسارىپ، ودان ارى جۇيتكي تۇسەدى. بۇل اسىرەسە بايگەگە قاتىساتىن، جۇيرىكتەرگە جاسالادى.
لۋك يۋركوۆيچ، كاسىپكەر:
- ات سپورتى ميلليونداعان دوللارلىق سىيلىقتارى بار ۇلكەن بيزنەس. ول قارجىنى اكەلەتىن ارينە جىلقى. سوندىقتان ءبىرىنشى كەزەكتە اتتاردى بايگەدە سۇرىنبەيتىندەي، جاعدايىن جاساۋ كەرەك.
ات سپورتى ەكونوميكاعا پايدا اكەلەدى
ات سپورتى انگليا، فرانسيا، جاپونيا ەكونوميكاسىنا دا پايدا اكەلىپ وتىر. بۇل ەلدەردىڭ بايلارى جيعان-تەرگەنىن بانكتە ساقتاعاننان گورى ات ساتىپ العاندى قۇپ كورەدى. ماسەلەن، جاپونيالىقتارعا بايگە قۇمار ويىن سياقتى. ويتكەنى بۇل ەلدە كازينولار جوق. سپورتقا ءباس تىگۋگە زاڭمەن رۇقسات بەرىلگەن. ولار ات سپورتىنا اقشا اياماي ءباس تىگەدى. جۇلدە قوماقتى قاراجات بولعاندىقتان، مۇنداعى بايگەگە گەرمانيا، انگليا، فرانسيانىڭ ۇزدىك جوكەيلەرى عانا قاتىسادى.
دۇنيە ءجۇزىنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنە تاراعان جىلقى مالى ەڭ العاش قازاق جەرىندە ۇيرەتىلگەن. بۇل الەم مويىنداعان دەرەك. ءبىراق جاستايىنان ات جالىن تارتىپ مىنەتىن دالا جۇرتىنان وزگەلەر وزىپ تۇر. قازىر قازاقتار دا الەمدىك بايگەلەردە ات شاپتىرىپ جاتقانىن كورىپ، ءبىلىپ ءوزىمىز دە كورسەتىپ جاتىرمىز. الدا تاقىم قىسار ساتتەر كوپ بولادى دەگەن ويدامىز.
www.24.kz
