س ق و-دا «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ 35 جىلدىق مەرەيتويى اتالىپ ءوتتى
پەتروپاۆل. KAZINFORM - پەتروپاۆلدا حالىقارالىق «قازاق ءتىلى» قوعامى سولتۇستىك قازاقستان وبلىستىق فيليالىنىڭ 35 جىلدىق مەرەيتويى اتالىپ ءوتتى.
ارنايى ۇيىمداستىرىلعان القا ماجىلىسىندە وسى ۋاقىت ارالىعىندا اتقارىلعان جۇمىستارعا ەسەپ بەرىلىپ، الداعى ۋاقىتقا مىندەتتەر ايقىندالدى. ءىس-شارانى اشقان وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى ءجۇسىپ جۇماعۇلوۆ مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قولدانۋ اياسىن كەڭەيتۋدە حالىقارالىق «قازاق ءتىلى» قوعامى سۇبەلى ۇلەس قوسىپ جۇرگەنىن ايتتى.
- كۇنى كەشە بۋراباي قالاسىندا وتكەن ۇلتتىق قۇرىلتايدا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ حالىقارالىق «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ بەلسەندى قىزمەتىن ەرەكشە اتاپ ءوتىپ، ۇيىم جۇمىسىن ارى قاراي قولداۋعا شاقىردى. بۇگىنگى كۇنى «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ وبلىستىق فيليالى ءتىل مارتەبەسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان اۋقىمدى ءىس-شارالارعا بەلسەندى قاتىسىپ كەلەدى، - دەدى ءجۇسىپ جۇماعۇلوۆ.
حالىقارالىق «قازاق ءتىلى» قوعامى العاش رەت 1989 -جىلى الماتى قالاسىندا وتكەن I قۇرىلتايدا قۇرىلدى، س ق و-دا العاش رەت كلۋب رەتىندە جۇمىسىن باستاعان. كەيىن تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن ءار وڭىردە «قازاق ءتىلىنىڭ» فيليالدارى اشىلدى. سول كەزدە پەتروپاۆلدا تازا قازاق تىلىندە ەكى ۇجىم - وبلىستىق گازەت پەن ءابۋ دوسمۇحانبەتوۆ اتىنداعى قازاق مەكتەپ- ينتەرناتى عانا جۇمىس ىستەگەن. ناتيجەسىندە 2002 -جىلى وڭىردە 151 قازاق، 102 ارالاس مەكتەپ بولدى. 75 اۋىلدىق وكرۋگتاعى 200 گە جۋىق مەكەمەدە ءىس-قاعازدار 2 تىلگە كوشىرىلدى. 250 دەن استام اۋدارماشى مامان قىزمەتكە الىندى. 750 ءتىل ۇيىرمەسى جۇمىس ىستەپ، 15 مىڭ ادام ءبىلىم الدى.
- 35 جىلدىڭ ىشىندە «قازاق ءتىلى» قوعامى وبلىستىق فيليالىنىڭ جەتكەن جەتىستىگى كوپ. ونىڭ نەگىزگىسى - پەتروپاۆلداعى قازاق مەكتەپتەرىنىڭ، قازاق سىنىپتارىنىڭ اشىلۋى. بۇگىنگى كۇنى ءالى دە اتقاراتىن جۇمىس كوپ. سونىڭ ءبىرى - بالانىڭ تەگىن قازاقشا جازدىرتۋ جانە ونىڭ قازاق بالاباقشاسىنا بارۋى، قازاق سىنىبىنا بەرۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىپ جاتىرمىز، - دەيدى وبلىستىق فيليالدىڭ ءتوراعاسى جانات مۇحامەدجانوۆ.
ءىس-شاراعا ارنايى كەلگەن ق ر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگى ءتىل ساياساتى كوميتەتىنىڭ باسقارما باسشىسى قايىرجان راقىمجانوۆتىڭ ايتۋىنشا، ەلىمىزدە ءتىل ساياساتىن دامىتۋدىڭ 2023-2029 -جىلدارعا ارنالعان تۇجىرىمداماسى قابىلدانعان. بۇل ق ر ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسىمەن بەكىتىلگەن تىلدەردى دامىتۋ سالاسىنداعى جالعىز قۇجات.
- ۇزاق مەرزىمدى ستراتەگيالىق تۇرعىدان ماڭىزدى قۇجات. بۇل ءتىل تۇجىرىمداماسىندا جالپى 70 تەن استام ءىس-شارا بار. 13 نىسانالى ينديكاتور جانە 5 باعىت كورسەتىلگەن. ولار ناۋقاندىق ەمەس، قوعامنىڭ سۇرانىسىنا جاۋاپ بەرەتىن، ماڭىزدى جوبالار.
ءتىلدى دامىتۋ تۇجىرىمداماسىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى رەتىندە تىلدىك ورتاعا نەگىزدەلگەن ءتىل ساياساتىن جۇرگىزۋ نەمەسە قازاق ءتىلىنىڭ قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋ، سونىمەن قاتار تىلدىك جوسپارلاۋدى جۇزەگە اسىرۋ، ءتىل ۇيرەتۋ ادىستەمەسىن جەتىلدىرۋ، قازاق ءتىلى كونتەنتىنىڭ ۇلەسىن ارتتىرۋ ەنگىزىلگەن.
بيىل جەرگىلىكتى اتقارۋشى، ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندارمەن جانە ۇلتتىق كومپانيالارمەن بىرلەسىپ، 52 ءىس-شارانى قولعا الدىق. قازىرگى ۋاقىتتا تەك ءبىر عانا ينديكاتور بويىنشا جوسپار ورىندالماي كەلەدى، ول قازاق ءالفاۆيتىن لاتىن گرافيكاسىنا كوشىرۋ، - دەيدى قايىرجان راقىمجانوۆ.
قازاق ءتىلىنىڭ قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋ ماقساتىندا ەل بويىنشا ءبىرقاتار ماڭىزدى جۇمىس جۇرگىزىلدى. بۇل تۋرالى قايىرجان راقىمجانوۆ تىزبەكتەپ بەردى.
- «مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرگەن تۇرعىنداردىڭ ۇلەسى» نىسانالى ينديكاتورى اكىمدىكتەردىڭ دامۋ جوسپارىنا ەنگىزىلدى.
رەسپۋبليكادا ورفوگرافيالىق كوميسسيا قۇرىلدى. بۇل قازاق جازۋىن زەرتتەۋگە ارنالعان.
رەسپۋبليكالىق تەرمينولوگيا كوميسسياسى قوعامدىق-گۋمانيتارلىق جانە جاراتىلىستانۋ- ماتەماتيكا باعىتتارىنا ءبولىندى.
ەندى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتىعىن العىسى كەلەتىن شەتەلدىكتەر قازاق ءتىلى مەن قازاقستان تاريحىنان، كونستيتۋتسيا نەگىزدەرىنەن تەست تاپسىرادى.
جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ ماڭدايشانى ورنالاستىرۋ ءتارتىبى ايقىندالدى.
«قازاق ءتىلىنىڭ ۇلتتىق سوزدىك قورى» مەملەكەتتىك اقپاراتتىق جۇيەسى قالىپتاستىرىلاتىن بولادى.
ۇلتتىق كورپۋستىڭ بازاسى 146 ميلليون ءسوزقولدانىسقا جەتتى.
مەملەكەتتىك ءتىلدى ۇيرەتۋ باعىتىندا A1 ،A2 دەڭگەيلەرىندە 80 بەينەساباق ازىرلەنىپ، «اباي ينستيتۋتى» پلاتفورماسىنا ورنالاستىرىلدى، - دەيدى مينيسترلىك وكىلى.
جيىن بارىسىندا، سونداي-اق، وبلىستىڭ ءبىرقاتار ءتىل جاناشىرى ءتۇرلى ماراپاتقا يە بولدى.
بۇعان دەيىن بيىل كۇزدە قازاق ءتىلىن تەگىن ۇيرەتەتىن جاساندى زەيىن قوسىمشاسى قولدانىسقا بەرىلەتىندىگىن جازعان ەدىك.
