قازاقستاننىڭ جەكەمەنشىك مەكتەپتەرىندە وقۋ اقىسى قولجەتىمدى مە؟
استانا. قازاقپارات - كەيىنگى 10 جىلدا ەلدە جەكە مەكتەپتەر كوبەيدى. قازىر وسىنداي 800-گە تارتا ءبىلىم وشاعى بار، دەپ حابارلايدى 24kz.
العاشىندا 40 مىڭ بالاعا ءتالىم بەرسە، بۇگىندە جەكە مەكتەپتەردەگى وقۋشىلار سانى 250 مىڭعا جۋىقتاعان. جەكەمەنشىك مەكتەپتەردە وقۋ كىمگە ءتيىمدى؟ وقۋ اقىسى قولجەتىمدى مە؟
ەلدەگى جەكە مەكتەپتەردىڭ دەنى مەگاپوليستەردە ورنالاسقان. كەيبىرى مەملەكەتتىك تاپسىرىس اياسىندا جۇمىس ىستەيدى. بۇيرىققا سايكەس جەكە مەكتەپتەردىڭ جىلدىق وقۋ اقىسى 1200 ا ە ك- تەن اسپاۋ كەرەك. بۇعان قوسا، مەملەكەت ءبىر بالاعا جىلىنا 694 مىڭ تەڭگە تولەيدى. بىلتىر بۇل باعىتقا بيۋدجەتتەن 134 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى. ءبىلىم وشاقتارى مەملەكەت باقىلاۋىندا. وقۋ باعدارلاماسىنىڭ ستاندارتقا ساي ەكەنى 5 جىلدا ءبىر بولاتىن اتتەستاتسيا جانە ارنايى ينسپەكسيا اياسىندا زەردەلەنەدى. قازىر مۇندا 250 مىڭنان استام بالا وقيدى.
پرەزيدەنت مەملەكەتتىڭ جەكەمەنشىك مەكتەپتەرگە كورسەتەتىن قولداۋى تۋرالى دەرەكتەردىڭ اشىق بولۋىن تالاپ ەتتى. جوعارى اۋديتورلىق پالاتا ۇسىنىسىنا قاراي ەندى جان باسىنا شاققانداعى قارجىلاندىرۋدى الاتىن مەكتەپتەردىڭ جۇمىسى مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ پورتالىندا جاريالانادى. جالپى قارجىلاندىرۋدىڭ بۇل ءتۇرى ورىن تاپشىلىعىن شەشۋگە سەپتەسەدى ءارى جاڭا مەملەكەتتىك مەكتەپ سالۋعا كەتەتىن شىعىندى ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
«جان باسىنا شاققانداعى قارجىلاندىرۋ جەكە ءبىلىم بەرۋ ۇيىمىنىڭ تابىسى بولىپ سانالادى»، - دەيدى ساراپشىلار. الايدا، الەۋمەتتىك سالاداعى قىزمەتتى جۇزەگە اسىراتىن ۇيىمدار سالىقتان بوساتىلادى. تەك مۇنداي قىزمەتتەردەن تۇسەتىن تابىس ۇيىمنىڭ جىلدىق جيىنتىق تابىسىنىڭ كەمىندە %90- ءىن قۇراۋعا ءتيىس.
ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋدىڭ دەرەكتەر قورىنا سۇيەنسەك، ەلىمىزدە 800-گە جۋىق جەكەمەنشىك مەكتەپ بار. بىرەر جىل بۇرىن ولاردىڭ سانى 30-دان اسپايتىن. دەپۋتات اسحات ايماعامبەتوۆ ءوزى باسقارعان ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ مەملەكەتتىك تاپسىرىس پەن جان باسىنا قارجىلاندىرۋدى ەنگىزۋىنىڭ ناتيجەسىندە وسىنداي ءبىلىم وشاقتارى كوبەيگەنىن ايتتى. بۇل مەكتەپتەردەگى ءۇش اۋىسىمدىلىق ماسەلەسىن شەشۋگە مۇمكىندىك بەرگەن.
دەپۋتات جەكە مەكتەپتەردىڭ ءبىلىم ساپاسىنا قاتىستى ماسەلە بارىن جوققا شىعارمادى. دەگەنمەن، مەكتەپتەر اراسىندا بالامالىلىق پەن باسەكەلەستىكتىڭ بولۋى ءۇشىن پايدالى ەكەنىن العا تارتتى. قازىر وسى سالادا تۇيتكىل بار. اتا- انالاردان قوسىمشا قاراجات الماي، تەك مەملەكەتتىك تاپسىرىس ەسەبىنەن جۇمىس ىستەيتىن جەكە مەكتەپتەر بانكروت بولۋدىڭ الدىندا تۇر. سەبەبى قاراجات كەشىگىپ تۇسەدى. «سالدارىنان مۇعالىمدەردىڭ جالاقىسى، كوممۋنالدىق قىزمەتتەر اقىسى، سالىقتار دا كەشىكتىرىلەدى»، - دەيدى دەپۋتات.
اسحات ايماعامبەتوۆ، ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى:
- بيىل جاعداي ودان ءارى ناشارلاۋى ىقتيمال. جەكە مەكتەپتەردى قارجىلاندىرۋ رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن جەرگىلىكتى بيۋدجەتكە بەرىلدى. الايدا قولداعى اقپاراتقا سايكەس، بارلىق اكىمدىك بۇل وزگەرىستەر تۋرالى ءبىلىپ، ءتيىستى قارجىلاندىرۋدى تولىعىمەن بولگەن جوق. قازىرگى تاڭدا كەمىندە 80 ميلليارد تەڭگەگە جۋىق قاراجات جەتىسپەيدى. جاقىن ارادا بۇل ماسەلە شەشىلىپ، مەكتەپتەردىڭ ۇزدىكسىز قارجىلاندىرىلۋى قامتاماسىز ەتىلەدى دەپ ۇمىتتەنەمىن.
جەكە مەكتەپتەردەگى وقۋ اقىسى قانداي؟
اتا- انا شاماسى كەلسە، جەكە مەكتەپتەردى تاڭداۋعا تىرىسادى. «بالا سانى از، مۇعالىمدەردىڭ دەڭگەيى جوعارى»، - دەيدى. ءارى ساباقتىڭ ءبىر اۋىسىمدا بولاتىنى كوپشىلىك كوڭىلىنەن شىعادى. ءتىپتى كەيبىر مەكتەپتە وقۋ ۇلگەرىمى جاقسى بالالارعا شاكىرتاقى تولەنەدى. سونداي-اق ا ق ش، ۇلى بريتانيا، كانادا، گەرمانيا، سينگاپۋر، ب ا ءا- ءنىڭ جوعارى وقۋ ورىندارى جانە كوللەدجدەرىمەن بايلانىس ورناتىلعان.
البەتتە ۇسىنارى كوپ جەكە مەكتەپتەردىڭ جىلدىق اقىسى دا جوعارى. ورتاشا العاندا 1 ميلليون تەڭگەدەن اسادى. بۇل تەك وقۋ اقىسى. بالانى تاماقتاندىرۋ، مەكتەپكە الىپ كەلۋ، الىپ كەتۋ سياقتى قوسىمشا قىزمەتتەر ءۇشىن تاعى دا اقى سۇرالۋى مۇمكىن. ماسەلەن، ەلورداداعى ەليتا ساناتىنداعى مەكتەپتەردەگى جىلدىق اقىسى سىنىپقا بايلانىستى 7 ميلليون تەڭگەدەن 16 ميلليون تەڭگەگە دەيىن بارادى. وعان تاماقتانۋ، قوسىمشا ساباقتار جانە جىل كولەمىندەگى قولداۋ، اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەتۋ، قاۋىپسىزدىك جانە مەديتسينالىق قىزمەتتەر كىرەدى.
ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى جەكەمەنشىك جانە مەملەكەتتىك مەكتەپتەردە ەرەكشەلەنبەيدى. ونىڭ ۇستىنە قازىر زامان تالابىنا ساي ءبىلىم وشاقتارى كوپتەپ بوي كوتەرىپ جاتىر. ماسەلەن، بيىل «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسى بويىنشا 112 مەكتەپ سالىنادى. بىلتىر پايدالانۋعا بەرىلگەن 105 جايلى مەكتەپتىڭ جارتىسىنان كوبى اۋىلدا ورنالاسقان. وسى احۋال اسەر ەتسە كەرەك، كوپتەگەن اتا- انا بالالارىن جەكە مەكتەپتەن مەملەكەتتىك مەكتەپتە اۋىستىرا باستاعان.
24.kz
