قازاقستاننىڭ «جاڭا مۇنايىنا» الەمنەن سۇرانىس ارتتى
استانا. قازاقپارات - «جاڭا مۇنايعا» سۇرانىس ارتتى. عىلىمي تەحنيكالىق پروگرەسس العا باسقان سايىن ەلەكتروتەحنيكا، ايروعارىش سىندى جوعارى تەحنولوگيالىق سالالار سيرەك مەتالداردى كوبىرەك قاجەت ەتە باستادى.

ال سيرەك مەتال وندىرىسىندەگى قازاقستاننىڭ ۇلەسى قوماقتى. ماسەلەن، وتاندىق كاسىپورىندار الەمدەگى مارگانەتستىڭ 5 پايىزىن بەرىپ وتىر. ەندىگى ماقسات - وسى كورسەتكىشتى 12 پايىزعا جەتكىزۋ. پرەزيدەنت بىلتىرعى جولداۋىندا سيرەك مەتالدارعا «جاڭا مۇناي» دەپ باعا بەردى. سەبەبى الەمدىك نارىقتا كۇن ساناپ سۇرانىس ارتىپ كەلەدى. جانە قۇنى دا قىمبات.
ماسەلەن، ءساۋىر ايىندا يريديدىڭ ءبىر گرامى 157 ا ق ش دوللارىنا، رودي 151 دوللارعا باعالاندى. سوندىقتان ۇكىمەت سيرەك مەتالدار ءوندىرىسىن ۇلعايتۋعا بەل بۋىپ وتىر.
سيرەك مەتالدار قۇنى (ءساۋىر، 2024 -جىل)
يريدي - $157,54
روديي - $151,91
رۋتەني - $14,15
وسمي - $12,86
عالىم نۇرجانوۆ، بارلاۋ كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى:
- كەڭەس وداعى ۋاقىتى كەزىندە سيرەك كەزدەسەتىن مەتالداردى بولەك گەولوگيالىق ىزدەنىس جۇمىستارى جاسالماعان. ولار ياعني وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، ول كەزدە ولاردىڭ باعاسى دا باسقاشا بولدى، نارىقتا ولاردىڭ كەرەگى بولمادى دەپ ايتۋعا بولادى. ولاردى ءبىزدىڭ قازاقستاندا مىسالعا مىس، التىن، پوليمەتالل كەن ورىندارىن ىزدەگەن كەزدەردە قوسىمشا مەتالل رەتىندە ەسەپتەلىپ كەتىپ جاتتى. ال ەندى قازىرگى ۋاقىتتا سيرەك كەزدەسەتىن مەتالداردى بولەك گەولوگيالىق ىزدەنىس جۇمىستارىن جاساپ، ۇلكەن باعدارلاما جاساپ، ولارعا كوڭىلدەرىن ءبولىپ جاتىر.
ۇكىمەت 2027 -جىلعا دەيىنگى بارلاۋ جۇمىستارىنا 13 ميلليارد تەڭگەدەن استام قارجى ءبولدى. ەندى قوسىمشا 37 ميلليارد تەڭگە جۇمسالۋى مۇمكىن. بۇل قاراجاتقا 18 كەن ورنىندا بارلاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى. بىلتىر ەلدە 55 مىڭ توننا - كوبالت، 841 مىڭ توننا نيكەل جانە 151 مىڭ توننا ليتي قورى بارى بەلگىلى بولدى.
گرافيكا بىلتىر انىقتالعان قور
كوبالت - 55 مىڭ توننا
نيكەل - 841 مىڭ توننا
ليتي - 151 مىڭ توننا
تۇرار جولماعامبەتوۆ، ق ر ءو ق م ونەركاسىپ كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى:
- ءبىز وتكەن جىلدان باستاپ ليتيوننىە باتارەي دەيدى عوي. سونىڭ قاجەتتى ءوزىنىڭ 5 ەلەمەنتى بولادى. ول گرافيت، ليتيي، نيكەل، كوبالت جانە مارگانەتس. سونىڭ مارگانەتسىنىڭ ءوندىرىسىن ءبىز ەلىمىزدە قوستىق. بۇگىنگى كۇنى الەمدىك نارىقتىڭ 5 پايىزى قازاقستاننىڭ ەنشىسىندە. كەلەسى جىلى ءبىز ونى 10-12 پايىزعا جەتكىزەمىز. جانە الداعى ۋاقىتتا نيكەل بويىنشا نيكەل سۋلفاتىن دا جاسايتىن بولامىز. ول ليتيوندىق باتارەياعا قاجەتتى. ەڭ باستىسى بۇنىڭ بارلىعى وتاندىق كومپەتەنسيا. ياعني ءوزىمىزدىڭ كاسىپورىنداردىڭ، ءوزىمىزدىڭ عالىمداردىڭ تاپقان ءوندىرىسى بولىپ تابىلادى.
بۇگىندە سيرەك مەتالدار ءوندىرىسى بويىنشا قىتاي كوش باستاپ تۇر. الەمدىك ءوندىرىستىڭ 60 پايىزدان استامى تيەسىلى. ەۋروپالىق كومپانيالاردىڭ بارلىعى دەرلىك شيكىزاتتى وسى ەلدەن الادى. ال ۇكىمەت ۇلەستى ۇلعايتۋ ماقساتىندا شەتەلدەن ينۆەستور تارتۋعا كۇش سالىپ جاتىر.
تۇرار جولماعامبەتوۆ، ق ر ءو ق م ونەركاسىپ كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى:
- ەۋروپاعا قاجەتتى 35 سيرەك مەتال بار. سونىڭ 19-ىن بۇگىن قازاقستان ءوندىرىپ جاتىر. سول 19-ىن جەتكىزىپ جاتىرمىز. ەندى قالعان مەتالدار بويىنشا بىزدە جەر قويناۋلارى بار. قازىر شەتەلدىك ينۆەستورلارمەن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. مىسالعا ايتاتىن بولساق، ءبىز بريتانيالىق كاسىپورىنمەن قايتا وڭدەۋ، سامولەتتىڭ لوپەستەرىن قايتا وڭدەپ، مەتالل شىعارادى.
ەلدە 5 مىڭنان استام بارلانباعان كەن ورنى بار. ازىرگە ەل اۋماعىندا سيرەك مەتالدىڭ بەريللي، ۆيسمۋت، ليتي، سەلەن، تانتال سىندى ونداعان ءتۇرى انىقتالدى. بۇل ءتىزىم ءالى دە ۇلعايادى. سەبەبى بيىل تاعى 12 ۋچاسكەدەگى بارلاۋ جۇمىستارى اياقتالادى.
24.kz