قازاقستان-قىتاي اراسىنا تاعى ءبىر تەمىرجول سالىنادى

اياگوزدەن شىققان جول باقتىعا، ودان ءارى قىتاي اسىپ، شاۋەشەككە بارادى. بۇل - ەكى ەل اراسىن جالعايتىن ءۇشىنشى ترانسشەكارالىق تەمىرجول جەلىسى.

قازىر اياگوز- شاۋەشەك تەمىرجولى قۇرىلىسىنىڭ تەحنيكالىق ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسى دايىن. قۇرىلىس وسى ايدا باستالادى. حالىقارالىق ينۆەستيتسيالىق جوبا جۇزەگە اسسا ءبىزدىڭ ەلدىڭ كولىك-ترانزيتتىك الەۋەتى ارتا تۇسەدى. اياگوز- شاۋەشەك باعىتىندا شويىن جول تۇسەدى. بۇل ماسەلە بىرنەشە جىل بويى تالقىلاندى. شەشىمىن تاپتى.
«نەگە اياگوز-شاۋەشەك؟» دەگەن سۇراق زاڭدى. بىرىنشىدەن - ءدال وسى باعىت ەجەلدەن ساۋدا كەرۋەنىنىڭ كۇرەجولى. ەكىنشىدەن - شاۋەشەك قالاسى مەن اياگوز ستانسياسىنىڭ اراسىنىڭ قاشىقتىعى نەبارى 272 شاقىرىم عانا. جوبا جۇزەگە اسسا ەۋروپا، كاۆكاز، تۇركيا باعىتىندا جۇك اعىنىن ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك ارتا تۇسەدى. بۇل ەكى مەملەكەت ءۇشىن دە ءتيىمدى. باستاما ابدەن زەردەلەنىپ، قوس تاراپ كەلىسىمگە كەلدى. تەمىرجول كەيبىر ەلدەرگە ەكى اي جۇرەتىن جۇكتى، ەكى اپتادا جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. قىتايداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى وسى باعىتتاعى جۇمىستاردى پىسىقتاپ، قىتايلىق ساراپشىلاردى اقپاراتتاندىردى. جوبا ينۆەستورلار ەسەبىنەن جۇزەگە اسادى.
شاحرات نۇرىشيەۆ، ق ر قىتايداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى:
- بۇل ماسەلە بۇعان دەيىن جوسپار عانا ەدى. قازان ايىندا مەموراندۋمعا قول قويىلدى. ەندى قازاقستان ءوز ۋچاسكەسىەندەگى قۇرىلىستى جاقىن كۇندەرى باستايدى. تارتىلاتىن ينۆەستيتسيا كولەمى بەلگىلى. ينۆەستور دايىن. وعان 1 ميلليارد 200 ميلليون دوللار ينۆەستيتسيا تارتىلادى دەگەن بولجام بار.
جالپى قازاقستاندا 1300 شاقىرىمعا جۋىق جاڭا تەمىرجول سالىنادى. سونىمەن قاتار 11 مىڭ شاقىرىم ماگيسترالدىق جەلى جاڭعىرتىلادى. مۇنداي قادام ەلىمىزدىڭ كولىك- ترانزيتتىك الەۋەتىن دامىتۋعا باعىتتالىپ وتىر. قازىرگى ۋاقىتتا ءتيىمدى ترانزيتتىك ترانسكونتينەنتالدىق دالىزدەر جەلىسى قالىپتاسقان. قازاقستان اۋماعىنان 13 حالىقارالىق كولىك ماگيسترالى وتەدى. ونىڭ ىشىندە 5- ءى تەمىرجول جانە 8- ءى اۆتوموبيل جولدارى. قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى جۇك تاسىمالىنىڭ كولەمى قارقىندى ءوسىپ كەلەدى. كەيىنگى 10 ايدا تەك شەكارالىق تەمىرجول وتكىزۋ بەكەتتەرى ارقىلى تاسىمالدانعان جۇكتىڭ كولەمى 23,5 ميلليون تونناعا جەتتى. بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا % 22- عا ارتىق. اياگوز-شاۋەشەك باعىتى ىسكە قوسىلسا كورسەتكىش ەسەلەنەدى. ەندى تەك تەمىرجولدىڭ شەكاراداعى قيىلىسۋ نۇكتەسىن انىقتاپ، بەلگىلەۋ عانا قالدى. قۇرىلىسقا 2 مىڭعا جۋىق ادام تارتىلادى دەگەن دە اقپار بار. تەمىرجول سالاسى ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا، «اياگوز- باقتى» باعىتىنداعى شويىن جول ەل ەكونوميكاسىنا تىڭ سەرپىن بەرەدى. جوبا جۇزەگە اسقاندا قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى جۇك تاسىمالى جىلىنا 20 ميلليون تونناعا دەيىن ۇلعايادى. جۇكتى جەتكىزۋ ۋاقىتى دا ءبىرشاما قىسقارادى. ال ستراتەگيالىق نىسان ىسكە قوسىلعاندا شەكارا شەبىندە جاڭادان قۇرىلاتىن ماقانشى اۋدانىندا 3 مىڭعا جۋىق تۇراقتى جۇمىس ورنى اشىلادى.
تەمىرجولدى ءتۇسىرۋ 2024-2025 -جىلدارعا جوبالانىپ وتىر. اياگوزدەن شىعىپ، تاسكەسكەن، ءۇرجار، ماقانشى جانە باقتى اۋىلدارىندا ستانسيا ءتۇسىرۋ جوبالانىپ وتىر. بۇل دا اۋدانعا، ءۇرجار اۋدانىنا، ماقانشى اۋدانى بولىنگەننەن كەيىن ۇلكەن ەكونوميكالىق وڭ سەپتىگىن تيگىزەدى. تەمىرجولدىڭ بويىنا 11 رازەزد، 47 كوپىر، بىرنەشە جول وتكەلدەرى سالىنادى. الدىن الا بولجام بويىنشا تەمىرجولمەن جىلىنا شامامەن 7 ميلليون توننا جۇك تاسىمالدانادى.
www.24.kz