«قازاقستان حالقىنا» قورى نەمەن اينالىسادى - بولات جامىشيەۆتىڭ سۇحباتى

استانا. KAZINFORM - مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ 2022 -جىلدىڭ 11-قاڭتارىندا، قاسىرەتتى «قاڭتار وقيعاسىنان» كەيىن دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم بەرۋ جانە الەۋمەتتىك قولداۋ سالالارىنداعى ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن «قازاقستان حالقىنا» قوعامدىق الەۋمەتتىك قورىن قۇرۋدى تاپسىرعان بولاتىن.

ءدال سول تاپسىرمادان سوڭ ىلە- شالا قۇرىلعان قوردىڭ يگىلىگىن بۇگىندە ءبىراز وتانداسىمىز كورىپ تە ۇلگەردى. Jibek Joly تەلەارناسىنىڭ «ۋادە» باعدارلاماسىنا ارنايى سۇحبات بەرگەن اتالعان قوردىڭ باسشىسى بولات جامىشيەۆ ناقتى ادامدارعا اتاۋلى كومەكپەن قاتار، حالىق توپتارىنا دا جۇيەلى كومەك كورسەتەتىلەتىندىگىن ايتادى.

«راسىمەن دە، پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا وراي «قاڭتار» وقيعاسىنان كەيىن شامامەن 1 اپتا وتكەندە قور قۇرىلدى. ونىڭ باسشىسى رەتىندە مەن تاعايىندالعانىممەن قوردى ۇجىم بولىپ، ياعني، قامقورشىلىق كەڭەسىنىڭ مۇشەلەرىمەن، باسقارما مۇشەلەرىمەن بىرگە قۇرعانىمىز انىق. ماقساتىمىز شۇعىل جۇمىسقا كىرىسىپ كەتۋ بولدى. ادەتتە مۇنداي ۇيىمدى قۇرۋعا ايتارلىقتاي كوپ ۋاقىت جۇمسالادى. باستاپقىدا نەگىزگى جۇمىسىمىزدى ىسىرىپ قويىپ، ۇيىداستىرۋشىلىق ىستەرمەن اينالۋىسۋعا دا مۇمكىندىگىمىز بولمادى. سوندىقتان جەكەمەنشىك ءبىر كومپانيا تاراپىنان ۇسىنىلعان جوبالىق ءونىمدى جاقسى قولداندىق. سول ءونىم ارقىلى ازاماتتاردىڭ وتىنىمدەرىن قابىلداپ، ولارعا جاردەمدەسە الدىق. ياعني، ونى پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا ساي ازاماتتارعا كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا قولداندىق. باستاپقى كەزەڭدە ازاماتتار بۇل قوردىڭ نەمەن اينالىساتىنىن تۇسىنە قويعان جوق. ۇيىمنىڭ ءوزى دە تۇسىنبەدى، قالىپتاسۋ كەزەڭىنەن ءوتىپ جاتتى. پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىندا كورسەتىلگەندەي، الەۋمەتتىك ماسەلەلەر كوتەرىلدى. ول ماسەلەلەردى ۇكىمەت ءتۇرلى سەبەپتەرگە بايلانىستى قاراستىرىپ ۇلگەرمەيتىن- ءدى. بۇگىندە بۇكىل الەمدە قايىرىمدىلىق جاساۋ جۇيەسى مەملەكەتتىڭ الەۋمەتتىك قولداۋدىڭ ورنىن باسىپ جاتىر. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز دا وسى»، - دەدى بولات جامىشيەۆ.

قور باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، باستاپقىدا ەل تۇرعىندارى قورعا ءتۇرلى ماسەلەلەرمەن، ايتالىق ءۇي ساتىپ الۋعا كومەك كورسەتۋىن وتىنۋمەن جۇگىنگەن. ال باعىت-باعدارى مۇلدە بولەك قوردىڭ كۇندەلىكتى كەلىپ جاتاتىن مۇنداي وتىنىشتەرگە جاۋاپ بەرۋى ءبىراز ۋاقىتتى الاتىندىعى ءسوسىز.

«وسىدان كەيىن قور تۇجىرىمداماسىن پىسىقتادىق. ونىڭ ناتجيەسىندە ۇلتتىق قايرىمدىلىق كونفەرەنسياسىن ۇيىمداستىرۋ تۋرالى شەشىمگە كەلدىك. بۇل قوردىڭ ناقتى ماقساتتارىن ايقىنداۋعا كومەكتەسۋى ءۇشىن كەرەك ەدى. پرەزيدەنت جۇمىس ىستەۋىمىز كەرەك سالالاردى ايقىنداعانىمەن قوردىڭ ءوزى ناقتى قادامدارىن انىقتاۋى كەرەك بولدى. باستاپقىدا كەلىسكەندەي، قوردىڭ جۇمىسىنا ۇكىمەت تە، وزگەلەر دە ارالاسپاۋى ءتيىس. قور قوعامدىق ۇيىم رەتىندە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ارالاسۋىنسىز ءىسىن اتقارۋى قاجەت. ولار جۇمىسىمىزعا ارالاسقان دا جوق. كوبىنە الەۋمەتتىك سالامەن اينالىسقاندىقتان مەملەكەتتىك ورگاندارمەن ءوزارا ءىس-قيمىل ورناتۋعا تۋرا كەلەدى. ورتاقتاستىق، سەرىكتەستىك ىسكە ارالاسۋعا جاتپايدى»، - دەدى بولات جامىشيەۆ.

«قازاقستان حالقىنا» قوعامدىق الەۋمەتتىك قورى 2022 -جىلدىڭ تامىز ايىندا ۇلتتىق قايىرىمدىلىق كونفەرەنسياسىن، ودان كەيىن ەلىمىزدەگى قوعامدىق ۇيىمداردىڭ 1500-گە جۋىق وكىلىنىڭ قاتىسۋىمەن 43 زۋم كونفەرەنسيا وتكىزدى. ءوڭىر اكىمدەرىنىڭ قولداۋىمەن بارلىق ايماققا بارىپ، قوعامدىق ۇيىمدار وكىلدەرىمەن دوڭگەلەك ۇستەلدەر ۇيىمداستىردى. وعان ەلىمىزدە تىركەلگەن قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى شاقىرىلدى.

«وسى ۇيىمدارمەن بىرلەسىپ، قوردىڭ تۇجىرىمداماسىن جاسادىق. بۇل تۇجىرىمداما قامقورشىلىق كەڭەستىڭ، باسقارمانىڭ شەشىمى ەمەس، كوپ كەزەڭگە سوزىلعان رەسپۋبليكالىق قايىرىمدىلىق كونفەرەنتسياسىنىڭ نەگىزىندە قۇرىلدى»، - دەدى ول.

ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، 2022 -جىلدىڭ قاڭتار، اقپان، ناۋرىز ايىندا قوردىڭ ەسەپشوتىنا قوماقتى قارجى، ياعني 22 ميللياراد تەڭگە تۇسكەن. قور جۇمىسىن ءدال وسى قارجى ەسەبىنەن ورفاندىق ناۋقاستارعا كومەك كورسەتۋدەن باستادى دەسەك تە بولادى.

«ويتكەنى، ورفاندىق ناۋقاستار سيرەك كەزدەسەتىن سىرقاتقا شالدىققان ازاماتتار. ولاردىڭ ەمى كوبىنە قولداۋ تۇرىندە وتەدى. ەم الۋ وتە قىمبات، ناۋقاس بالالاردىڭ كوپشىلىگى بۇل ەمدى الىپ تا كورمەگەن. اتا-انالارى الماتى، استانا سياقتى ەم كورسەتىلەتىن قالالارعا قونىس اۋدارۋمەن اۋرە بولعان. ءبىز دەنساۋلىق سالاسىنا جۇمساعان 99 ميللياراد تەڭگەنىڭ جارتىسىنا ورفاندىق ءدارى-دارمەكتى ساتىپ الدىق»، - دەدى قور باسشىسى.

بولات جامىشيەۆ وزگە باسقاراتىن قوردىڭ ەڭ الدىمەن قايىرىمدىلىق ۇيىم رەتىندە جۇمىس ىستەۋگە تىرىساتىندىعىن ايتادى.

«ارينە، وندا مەملەكەت باسشىسىنىڭ نەمەسە ۇكىمەتتىڭ قانداي دا ءبىر ساياسي ۇندەۋى بارى تۇسىنىكتى. جوعارىدا قورىمىزدىڭ جۇمىسىنا قاتىستى تۇجىرىمدانى ايقىنداعان كەزدەگى العاشقى قايىرىمدىلىق كونفەرەنسياسى تۋرالى ايتتىم. ال وتكەن جىلى ءبىز وسىنداي 35 زۋم كونفەرەنسياسىن، ايماقتاردا 20 دوڭگەلەك ۇستەل وتىرىستارىن وتكىزدىك. وندا ءبىز ايماقتىق كارتالاردى تالقىلادىق. ياعني، قاي وڭىردە قانداي جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ قاجەتتىلىگىن قاراستىردىق. بيىل 2-قازاندا دونورلاردىڭ قاتىسۋمەن ءۇشىنشى ۇلتتىق قايىرىمدىلىق كونفەرەنسياسىن وتكىزگەلى وتىرمىز. قورىمىزدىڭ دونورلارى قاتارىندا بار بارلىق ءىرى كاسىپورىن قاتىسادى. سونىمەن قاتار ءبىزدىڭ دونورىمىز ەمەس شەتەلدىك ءىرى كومپانيالاردى دا شاقىرعىمىز كەلەدى.

بۇل كونفەرەنسيانى «سامۇرىق-قازىنامەن» بىرگە وتكىزبەكپىز. ولار كونفەرەنسيانىڭ سەرىكتەسى رەتىندە شەتەلدىك كومپانيالاردى تارتۋعا مىندەتتەمە الىپ وتىر. وسى كونفەرەنتسيادا ءىرى كومپانيالار تەك قارجىلاندىرۋ جاۋاپكەرشىلىگىمەن شەكتەلىپ قالماي، ونى جۇزەگە اسىرۋعا دا مۇددەلى بولۋى ءۇشىن ءوزارا ءىس- قيمىلىمىزدى قالاي قۇرۋ كەرەكتىگىن تالقىلايتىن بولامىز. بۇل تەك سالىقتىق جەڭىلدىكتەرگە بايلانىستى مۇددە بولماۋى ءتيىس. كەرىسىنشە، ءبىزدىڭ قور سەنىمدى، اشىق سەرىكتەس ەكەندىگىن جانە ولاردىڭ الەۋمەتتىك باستامالارىن ىسكە اسىرۋعا كومەكتەسە الاتىندىعىن كورسەتكىمىز كەلەدى»، - دەدى ول.

قوردىڭ ەلىمىزدەگى تىرەك مەكتەپتەرگە قاتىستى دا ىرگەلى جوباسى بار. وسى جوبا ارقىلى قور ءار تىرەك مەكتەپكە قوماقتى قارجى ءبولىپ، بولاشاق ۇرپاقتىڭ اۋىلدا دا ءبىلىمدى ازامات بولىپ شىعۋىنا سەپتىگىن تيگىزۋگە تىرىسىپ كەلەدى.

«بۇل جوبامەن نەلىكتەن اينالىستىق؟ ويتكەنى، اۋىلداردا شاعىن جيناقتالعان مەكتەپ وتە كوپ. ەگەر، بالالار شاعىن جيناقتالعان مەكتەپ ورنالاسقان اۋىلدا تۇراتىن بولسا، ولار ءتيىستى ءبىلىم الا المايدى دەگەن ءسوز. ال، بىزدەگى رەسمي مالىمەتتەرگە سايكەس، اۋىلدارداعى ءبىلىم بەرۋ دەڭگەيى جىل سايىن تومەندەپ كەلەدى. سوندىقتان سەرىكتەستەرىمىزبەن بىرگە ءاربىر اۋىلدىق ايماقتا تىرەك مەكتەپتەر قۇرۋدى ءۇش كەزەڭمەن جۇزەگە اسىرماقپىز. مەكتەپتى جابدىقتاۋ ءۇشىن 250 ميلليون تەڭگە جۇمسايمىز. «نازاربايەۆ» زياتكەرلىك مەكتەپتەرى سەرىكتەسىمىز رەتىندە 3 جىل بويى وسى مەكتەپتەردىڭ مۇعالىمدەرىن وقىتادى. سونىمەن قاتار ءبىزدىڭ سەرىكتەسىمىز - تۇراقتى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ قورى بارلىق ۇيىمداستىرۋشىلىق ماسەلەلەرمەن اينالىسادى. ءاربىر تىرەك مەكتەپتە ولاردىڭ قانداي ۇيىم قارجىسىنا جابدىقتالعانىن بىلدىرەتىن تاقتايشا ورناتىلادى. سوندىقتان ءبىز سەرىكتەستەرمىزبەن جۇمىسىمىزدى بارىنشا اشىق كورسەتەمىز»، - دەدى قور باسشىسى.

وسى ۋاقىتقا دەيىنگى 2 جىلدىڭ ىشىندە قورعا 251 ميللياراد تەڭگە قارجى تۇسكەن. ونىڭ 225 ميللياراد تەڭگەسىنە ناقتى جوبالار ماقۇلدانىپ تا وتىر. ماسەلەن، قور شالا تۋعان بالالاردىڭ كوزى كورمەي قالماۋى ءۇشىن 28 پەرزەنتحانا ورتالىعىن ەرتە رەتينوپاتيانى انىقتايتىن جابدىقپەن قامتاماسىز ەتتى. بۇل شالا تۋعان بالالاردىڭ كورۋ قابىلەتىنىڭ جوعالۋىن بولدىرماۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ويتكەنى، بۇعان دەيىن ەلىمىزدە مۇنداي جاعداي ءجيى ورىن الاتىن.

اۆتور

مارلان جيەمباي