قاسىم-جومارت توقايەۆ پەن ەممانيۋەل ماكرون ب ا ق وكىلدەرى ءۇشىن بريفينگ وتكىزدى
پاريج. KAZINFORM - ەكىجاقتى كەلىسسوزدەردەن كەيىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ پەن فرانسيا پرەزيدەنتى ەممانيۋەل ماكرون بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلدەرى ءۇشىن بىرلەسكەن مالىمدەمە جاسادى.
پرەزيدەنت، ەڭ الدىمەن، ەممانيۋەل ماكرونعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلۋگە شاقىرعانى ءۇشىن ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، ەرەكشە قوناقجايلىق كورسەتىپ جاتقان فرانسۋز حالقىنا العىسىن ايتتى.
- ءبىز ءۇشىن وسى ساپاردىڭ ماڭىزى زور. فرانسيا -قازاقستاننىڭ ەۋروپا وداعىنداعى جاقىن ءارى سەنىمدى سەرىكتەسى. قارىم-قاتىناسىمىز 34 جىلدىڭ ىشىندە ستراتەگيالىق سيپاتقا يە بولدى. استانا مەن پاريج بارلىق دەڭگەيدە ءوزارا تۇسىنىستىككە نەگىزدەلگەن ساياسي ديالوگ ورناتتى. ساۋدا-ەكونوميكا، ينۆەستيتسيا جانە مادەني-گۋمانيتارلىق سالالارداعى بايلانىس نىعايا ءتۇستى. ناقتى شارتتىق- قۇقىقتىق بازا قالىپتاستى. حالىقارالىق ۇيىمدار اياسىنداعى ىقپالداستىق كەڭەيدى. مىزعىماس دوستىق پەن ءوزارا قولداۋعا نەگىزدەلگەن سەرىكتەستىگىمىز الداعى ۋاقىتتا دا تابىستى بولادى دەپ سەنەمىن، - دەدى قاسىم- جومارت توقايەۆ.
مەملەكەت باسشىسى فرانسيا پرەزيدەنتىمەن مازمۇندى كەلىسسوزدەر جۇرگىزگەنىن اتاپ ءوتىپ، ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ قاجەتتىگىنە باسا نازار اۋداردى.
- بىلتىر ەكى ەلدىڭ ساۋدا اينالىمى 4,2 ميلليارد دوللار بولدى. ال بيىل بۇل كورسەتكىشكە 9 ايدا قول جەتكىزدىك. فرانسيا - ەلىمىزدىڭ التىنشى ءىرى ينۆەستورى. فرانسۋز كومپانيالارى قازاقستانعا قوماقتى ينۆەستيتسيا سالدى. ونىڭ كولەمى 19,5 ميلليارد دوللارعا جۋىقتادى. اتاپ ايتقاندا، Alstom, Total Energies, Air Liquide, Orano, Vicat, Danone, Lactalis سەكىلدى الپاۋىت كومپانيالار بار. مۇناي- گاز، تاۋ- كەن، ونەركاسىپ، قۇرىلىس، اۆياتسيا، ماشينا جاساۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالالارىندا ىقپالداستىق ارتىپ كەلەدى، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ايتۋىنشا، تاراپتار «جاسىل» ەنەرگەتيكا، سيرەك كەزدەسەتىن شيكىزات، كليمات، سۋ شارۋاشىلىعى، يننوۆاتسيا جانە جاساندى ينتەللەكت سالالارىنا باسا ءمان بەرەدى.
- جاقىندا استانادا فرانسۋز دامۋ اگەنتتىگىنىڭ وكىلدىگى اشىلدى. ءبىز ونىڭ جۇمىسىنا بارىنشا قولعابىس كورسەتۋگە ۋاعدالاستىق. سونداي-اق حالىقارالىق كولىك دالىزدەرىن دامىتۋ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ وتتىك. لوگيستيكا ينفراقۇرىلىمى جانە قايتا وڭدەۋ ونەركاسىبى سەكتورىنداعى بايلانىستى كەڭەيتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادىق. اگروونەركاسىپ كەشەنى، دەنساۋلىق ساقتاۋ، قارجى جانە تۋريزم باعىتىندا تىڭ جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ۋاعدالاستىق. ءبىز قازاقستان نارىعىندا جۇمىس ىستەۋگە نيەتى بار فرانسۋز كومپانيالارى ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋعا دايىنبىز. بۇگىن ءبىرقاتار ۇكىمەتارالىق جانە كوممەرتسيالىق قۇجاتقا قول قويىلادى. ونىڭ بارلىعى مەملەكەتتەرىمىزدىڭ مۇددەسىنە ساي كەلەدى. بۇل قۇجاتتار ەكى ەل ءۇشىن دە پايدالى بولماق. جالپى، ساپار اياسىندا بىرنەشە ينۆەستيتسيالىق كەلىسىمدەر جاساۋ جوسپارلانعان، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
پرەزيدەنت مادەني-گۋمانيتارلىق ىقپالداستىقتى قازاق-فرانسۋز قاتىناسىنىڭ التىن ارقاۋى دەپ باعالاپ، وسى باعىتتاعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ وتە ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
- مادەنيەت، ءبىلىم- عىلىم، ارحەولوگيا، ارحيۆ، سپورت سالاسىندا بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ايرىقشا نازار اۋدارامىز. كەشە عانا الەمگە ايگىلى گيمە مۇراجايىندا «قازاقستان: ۇلى دالا جاۋھارلارى» اتتى كورمە اشىلدى. بۇل كورمەدە ەلىمىزدىڭ تاريحي-مادەني جانە ارحەولوگيالىق قۇندىلىقتارىن دارىپتەيتىن جادىگەرلەر بار. بۇگىن پرەزيدەنت ماكرونمەن بىرگە سول جەرگە بارىپ، كورمەنى تاماشالايمىز. وسى باستاماعا قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن قۇرمەتتى ماكرون مىرزاعا شىنايى العىسىمدى بىلدىرەمىن، - دەدى قاسىم- جومارت توقايەۆ.
مەملەكەت باسشىسى جەتەكشى جوعارى وقۋ ورىندارى اراسىندا عىلىم جانە تەحنولوگيا باعىتى بويىنشا بايلانىستى دامىتۋ ماسەلەسىنە توقتالدى
- بيىل اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى جانىنان لوتارينگيا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيليالى اشىلادى. قازىرگى تاڭدا ەكى تاراپ «ليۋمەر» قازاق- فرانسۋز ۋنيۆەرسيتەت ورتالىعىن قۇرۋ ماسەلەسىن قاراستىرىپ جاتىر. بۇدان بولەك، استانا جانە الماتى قالالارىندا قازاق-فرانسۋز مەكتەپتەرى سالىنادى. بۇگىن ءتيىستى قۇجاتتارعا قول قويىلدى. بۇل مەكتەپتەر جاستاردىڭ ەڭ جوعارى ستاندارتقا ساي ءبىلىم الۋىنا مۇمكىندىك بەرەتىن ورتالىققا اينالارى ءسوزسىز. قازاقستان فرانسيانىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىمەن جانە زەرتتەۋ ورتالىقتارىمەن قارىم- قاتىناستى نىعايتا تۇسۋگە دايىن، - دەدى پرەزيدەنت.
سونداي-اق قاسىم-جومارت توقايەۆ پەن ەممانيۋەل ماكرون ايماقتىق جانە جاھاندىق ماڭىزى بار وزەكتى ماسەلەلەرگە قاتىستى پىكىر الماستى.
- بارلىق تۇيتكىلدى بەيبىت جانە ساياسي- ديپلوماتيالىق جولمەن شەشۋ قاجەت دەپ سانايمىز. ءبىز حالىقارالىق دەڭگەيدە كۇش جۇمىلدىرىپ، بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە كەلىستىك. جاقىندا One Water Summit جيىنى وتەدى. ەكى ەلدىڭ باستاماسىمەن ۇيىمداستىرىلىپ جاتقان وسى باسقوسۋعا دايىندىق بارىسىن تالقىلادىق. بۇل وتە ماڭىزدى ديالوگ الاڭى بولماق. سول ارقىلى ءبىز كليماتتىڭ وزگەرۋى مەن «جاسىل» ەكونوميكا ماسەلەسىنە قاتىستى ارىپتەستىگىمىزدى جانداندىرا تۇسەمىز دەپ سەنەمىن. بۇگىنگى كەلىسسوزدەر جەمىستى بولدى. بۇل ساپار قازاقستان مەن فرانسيا اراسىنداعى بايلانىستىڭ ستراتەگيالىق سيپاتقا يە بولعانىن ايعاقتايدى. بىرلەسكەن كۇش-جىگەرىمىزدىڭ ارقاسىندا ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىق جاڭا ءارى ساپالى دەڭگەيگە كوتەرىلەدى دەپ سەنەمىن، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
ەممانيۋەل ماكرون فرانسيا مەن قازاقستان اراسىنداعى قارىم- قاتىناس 2008 -جىلدان بەرى ستراتەگيالىق ارىپتەستىك دەڭگەيىنە كوتەرىلگەنىن، وسى ۋاقىت ارالىعىندا ونىڭ ماڭىزى مەن وزەكتىلىگى ارتا تۇسكەنىن اتاپ ءوتتى.
ونىڭ ايتۋىنشا، ەكى ەلدىڭ حالىقارالىق جانە ايماقتىق پروبلەمالارعا قاتىستى ۇستانىمدارى ۇقساس. ياعني بۇۇ جارعىسىن ساقتاۋ، سونىڭ ىشىندە تەرريتوريالىق تۇتاستىقتى قۇرمەتتەۋ جانە ادام قۇقىعىن قورعاۋ قاعيداتتارىن بەرىك ۇستانادى.
ەممانيۋەل ماكرون كليماتتىڭ وزگەرۋى جانە تەرروريزممەن كۇرەس سەكىلدى جاھاندىق سىن-قاتەرلەرگە قارسى كۇش بىرىكتىرۋ ماڭىزدى ەكەنىنە نازار اۋداردى. سونىمەن قاتار فرانسيا پرەزيدەنتى ەكىجاقتى قاتىناستاردى ودان ءارى نىعايتۋ ۇزاقمەرزىمدى پەرسپەكتيۆاداعى ورنىقتى جانە تابىستى سەرىكتەستىككە نەگىز قالاپ، ەكى ەلدىڭ ءوسىپ-وركەندەۋىنە جول اشاتىنىن جەتكىزدى.
اۆتور
اسحات رايقۇل
