نۇرجان ايتاتىن «ويپىرماي، سول قىزدى-اي!» ءانى قالاي تۋعان؟

استانا. قازاقپارات - الماتىدا بۇكىل قازاقستاندىقتار جاتقا بىلەتىن «جەتىم بۇرىش» بار. كەڭەس وكىمەتى ۋاعىندا نامىستانىپ، ونى جويامىز دەگەندەر دە بولدى. وندا بارساڭ كىمدى كورمەيسىڭ. قانداي ويعا بەرىلمەيسىڭ.

люди девушки адамдар қыздар
Фото: Максат Шагырбаев/ Kazinform

سول جاقتان تانىس ورتاعىمدى، جورامدى (دوس، جولداس ماعىناسىنداعى ەسكى سەرىگىمدى) ۇشىراستىردىم. بانايى سەبەپپەن ۋاقىت ءولتىرىپ، ءبىر پىسىقايدى كۇتىپ بەكەر تۇرعاندا قىزىق اڭگىمەنىڭ ورايى كەلە كەتتى.

كەشەگى جەتىسايداعى ءىرى ترەستىڭ ەكونوميسى، كوكبازارداعى ءداۋ اسحانانىڭ مەڭگەرۋشىسى بولعان، بۇگىنگى جۇمىسسىز ورالمان، پاتەر بەرۋشى ماكلەر نۇرلان ءۇرىمحان ۇلى داۋرەنبەكوۆ ايتادى:

- 1976-1981 - جىلدارى تاشكەنتتە وقىعانبىز. قازىرگى اتاقتى ءانشى اقجول مەيىربەكوۆ اگروفاكتى، مەن ەكونوميكا فاكۋلتەتىن ءبىتىردىم. اقجول «گۋلداستا» انسامبلىنىڭ جەتەكشىسى ەدى، ءارى «دوس-مۇقاساندا» ويناپ گاسترولگە شىعىپ جۇرەتىن. سۇيەگى - قوجالار اۋلەتىندەگى سەيىتقوجا.

ول كەزدە جاستار ونەرگە وتە قۇمار ەدى. قاي ينستيتۋتتا وقىعانىنا قاراماستان ۇيىرىلە دوستاسىپ، اندەتىپ، بيلەپ، ساياباقتاردى دۋمانعا بولەپ جۇرەتىنبىز. دوسىم جولدىبەكوۆ باقتيار ون ساۋساعىنان ونەرى تامعان جىگىت بولدى. ول وينامايتىن مۋزىكالىق اسپاپ جوق سياقتى ەدى. ءبىر كۇنى «پوبەدا - جەڭىس» باعىندا قىدىرىستاپ ءجۇر ەدىك، الدىمىزدان ءبىر سۇلۋ بويجەتكەن كۇلىمدەپ وتە بەردى. سوزشەڭ باقتيار:

- ويپىرماي، مىنا قىزدى-اي، قىلتىلداپ، سىلقىلداپ، جانار وتى جىلتىلداپ اسەر ەتتى-اۋ، - دەپ ماقتاپ قويدى.

- جايلاپ جانىنا جاقىنداپ، ءسوز تاستايىق تا، - دەدىم مەن دە قاراپ تۇرماي.

سويلەسە كەلىپ قاراساق، قارا كوزى قۇندىزداي ەكەن. ءار نارسەنى ءبىر ايتىپ، سۇراي بەردىك. اشىق مىنەزدى، ازىلكەش جاقسى قىزبەن تەز شۇيىركەلەسىپ كەتتىك.

قىزدىڭ وتكىر جاۋاپتارىنا شەشەن دەپ جۇرگەن قارجاۋ رۋىنىڭ جىگىتى باقتيارىمىزدىڭ دا ءسوز تابا الماي ساسىپ قالعان ساتتەرى بولدى. تانىسىپ، كەزدەسىپ تۇرايىق دەگەن ۇسىنىسىمىزعا قىز قارسىلىق بىلدىرمەدى. اپپاق ءجۇزدى، ۋىلجىعان جەمىستەي قىز تاش م ي-دە وقيدى ەكەن. باقتيار دا ءارتىس بولاتىنداي، ءۇندى فيلمدەرىنەن شىعا كەلگەندەي رەڭدى جىگىت ەدى.

وڭتۇستىك قازاقتارى عاشىق بولىپ ءولىپ بارا جاتسا دا تانىسقان قىزدان رۋىن سۇرايدى. ول بولىنۋدەن ەمەس، تاربيەدەن. قارىنداسى بولىپ شىعا ما، ۇيات بولىپ قالماسىن دەگەن قاۋىپتەن. سول ادەتپەن باقتيار:

- قاي جەردەنسىز؟ - دەگەن سوڭ قىز:

- سولداتسكوە سەلوسىنانمىن، - دەپ جاۋاپ بەردى. وندا قاي رۋ مول ەكەنىن بىلەتىن سەرىمىز:

- وي، وندا قۇداشا ەكەنسىز عوي، - دەپ ءدامحاناعا شاقىردى.

ءدامحانادا گۇل-گۇل جايناپ وتىرعانىمىزدا ەسكى تانىسى ما، قايدام، قودارلاۋ ءبىر جىگىت كەلىپ، اڭگىمەمىزدى ءبولىپ، شات-شالەكەيىمىزدى شىعارىپ، وتىرىسىمىزدى بۇزىپ، قىزدى ەرتىپ الىپ كەتتى. كوڭىلىمىز بۇزىلىپ، جاتاقحانامىزعا قايتتىق.

عاشىق بولىپ قالعان با، باقتيارعا بۇل وقىس قوشتاسۋ قاتتى باتتى. ەرتەڭىنە:

- كەلە جاتسام كوشەدە كوڭىلىم تاسىپ،

ءبىر سۇلۋ قىز كەلەدى كەربەڭ باسىپ... - دەپ اندەتىپ وتىر..

ايتىلىپ جۇرگەندەي كەردەڭ ەمەس كەربەڭ. كەردەڭدەۋ دەپ وركوكىرەك، ساناسى تايازداۋ قىزعا ايتادى. كەربەڭدەۋ - وزىنە سەنگەن، اقىلدى، ەركە تاربيەلى قىز قىلىعى.

جەدەلدەتىپ جانىنا جەتكەنىمدە،

ءسوز تابا الماي، ياپىرماۋ، قالدىم ساسىپ.

ويپىرماي، سول قىزدى-اي،

چەرنىي كوزى قۇندىزداي...

ياعني قارا كوزى! ايتىلىپ جۇرگەندەي قاراقات كوز ەمەس.

بىلقىلداپ، سىلقىلداپ،

جانار وتى جالتىلداپ.

ۇستارانىڭ جۇزىندەي

تۇر عوي قىلپىلداپ.

قىزدى الىپ كەلەمىن قۇداشالاپ،

بار نيەتىم اكەتۋ وڭاشالاپ.

قوزى مەنەن بايانعا قودارداي بوپ،

ءبىر جىگىت كەپ اكەتتى وڭاشالاپ.

بايقايسىز با، بۇگىندە ايتىلىپ جۇرگەن ءان ءسوزى بۇدان باسقاشاراق. قازىرگى ورىنداۋشى ءىلىپ اكەتتى دەيدى. ادام بالىق ەمەس قوي. ءسوزى مەن ءانى باقتيار جولدىبەكوۆتىكى.

ءماجنۇن عاشىقتاي ول قىز تۋرالى وقۋدى بىتىرگەنشە گيتارامەن شۋلاپ ايتىپ جۇردىك. ءتىپتى باسقا بىلقىلگۇل، سىلقىلگۇلدەرگە دە ارناپ جىبەرەتىنبىز تۋعان كۇندەردە. مەن دە شالا اقىندىعىممەن كومەكتەسكەن بولدىم. ءبىراز وڭدەدىم.

قازىر باقتيار - ەكونوميست. شىمكەنت قالاسى جانىنداعى «نۇرلىكوش» باعدارلاماسىمەن سالىنعان قارجاۋ اۋىلدا جىلىجايدان (پارنيك) ءناپاقا ايىرىپ جۇرگەن اعايىندارىمەن بىرگە ءومىرىن ءسۇرىپ، باسشىلىعىن جاساپ جاتىر.

مەن ونەردى ءبىراز قۋىپ، «اللاجار» فيلمىندە قوسىمشا رەجيسسەر بولدىم. ەندى جەلتوقسان تۋرالى «بارىس» كينوستۋدياسىندا تۇسىرىلگەلى جاتقان فيلمنىڭ ءارى رەجيسسەر-اسسيستەنتى، ءارى سەناري اۆتورىمىن. قارجى - قولبايلاۋ، جەلتوقساننان العان باس جاراقاتىم شارشاتۋلى. ارمان كوپ...

...ءۇي-كۇي، جۇمىس (كوكبازاردا اسپاز ەدىم) ءبارى جەلتوقسانعا بايلانىستى سوتتالىپ ءجۇرىپ دالادا قالدى. «الداراسپانداعى» نۇرجان باۋىرىمىز ءاندى ايتىپ، جاستىق شاق ەلەسىن قايتا ءتىرىلتتى.

- وي، ءبىز ينستيتۋتتا وقىپ جۇرگەندە دە، ودان كەيىن دە تالاي جەردە ايتىپ جۇرگەن ءانىمىز عوي، - دەپ قوبالجىپ، ءبىر جاعى قۋانىپ قالدىم. قوبالجىعانىم - ءبىز سايرانداعان تاشكەنت قازىر سۋىق، وگەي انا باسپاناسىنداي. قۋانعانىم - جاستىق شاق بەكەر وتپەي، نۇرلى ءىزىمىز ارتىمىزدا قالىپتى.

ادامگەرشىلىك، سىيلاستىق، كىسىلىكتى قۇرمەتتەۋ، قازاقى مىنەزدەرىمىز جوعالماعان ەكەن.

قىزدان ەندى قالمادىم، جاناي بەردىم،

ءار نارسەنى ءبىر ايتىپ، سۇراي بەردىم.

كوز قيىعىن كۇلىمدەپ تاستاعاندا،

قىزدى ىشىمنەن ءوزىم دەپ ساناي بەردىم، - دەگەن سياقتى بالاڭ شۋماقتار دا بار ەدى. «قوزى مەنەن بايانعا قودارداي بوپ» دەيتىن جىگىتىمىز قالمانبەك تەمىربەكوۆ كەيىنىرەك گاگارين قالاسىندا ماقتا زاۋىتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولدى. ماقتا وڭدەۋ فاكۋلتەتىن بىتىرگەن ونەرگە جاقىن جىگىت ەكەن. قازىر مارقۇم بولىپ كەتتى.

سىنىپتاستارىم: «شانشاردا» سەندەردىڭ ولەڭدەرىڭدى نۇرجان ايتىپ ءجۇر عوي»، - دەيدى.

- ە، ايتسا، ايتسىن. مەنىڭ جەكەمەنشىگىم ەمەس قوي. باقتياردىڭ ءانى. ال نۇرجان - ءارتىس، ول ادەمى داۋسىمەن وڭدەپ، ءاندى جارقىراتىپ قايتا تۋعانداي اسەمدەپ جىبەردى. ايتقانى جاقسى عوي، - دەيمىن.

كوپشىلىك تە كەلىسەتىن شىعار بۇل پىكىرىممەن.

مىلتىقباي ەرىمبەتوۆ، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى.

zamana.kz

2014-جىل

سوڭعى جاڭالىقتار