ەلىمىزدە ءىرى گاز كەن ورنى پايدالانۋعا بەرىلدى
باتىس قازاقستان وبلىسىندا «روجكوۆسكوە» ءىرى گاز كوندەنساتى كەن ورنى ونەركاسىپتىك پايدالانۋعا بەرىلدى. ق ر پرەمەر- ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ تەلەكوپىر رەجيمىندە تابيعي گاز جانە كوندەنسات ءوندىرۋ جوباسىن ىسكە قوسۋ راسىمىنە قاتىستى. Kazinform بۇل تۋرالى primeminister.kz-كە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
گاز كوندەنساتى كەن ورنى 2008 -جىلى كەڭ اۋقىمدى گەولوگيالىق بارلاۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە اشىلدى. 2040 -جىلعا دەيىن مۇندا 14,2 ميلليارد تەكشە مەتر شيكى گاز جانە 7,1 ميلليون توننا كوندەنسات ءوندىرۋ جوسپارلانىپ وتىر. «قازمۇنايگاز» (50 پايىز)، ماجارستاندىق MOL Group (27,5%) جانە قىتايلىق Sinopec (22,5 پايىز) كومپانيالارى كىرەتىن بىرلەسكەن كاسىپورىن جەر قويناۋىن پايدالانۋ قۇقىعىنا يە. بۇگىنگى تاڭدا شامامەن $534 ميلليون ينۆەستيتسيالاندى.
«روجكوۆسكوە» كەن ورنىن يگەرۋ ارقاسىندا ق ر ۇلتتىق قورى 501 ميلليارد، جەرگىلىكتى بيۋدجەت 110 ميلليارد تەڭگەگە تولىعادى دەپ كۇتىلۋدە. بۇدان باسقا اكسيونەرلەر ءوڭىردىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنا كەمىندە 3,1 ميلليارد تەڭگە ءبولۋدى، سونداي- اق جىل سايىن كەلىسىم-شارتتاعى مىندەتتەمەلەر اياسىندا قازاقستاندىق كادرلاردى وقىتۋعا ينۆەستيتسيالار سوماسىنىڭ 1 پايىزىن ارناۋدى جوسپارلاپ وتىر.
پرەمەر- مينيستر بۇل جوبانىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزى زور ەكەنىن ايتتى. ول مەملەكەت باسشىسىنىڭ جاڭا گاز كەن ورىندارىن بارلاۋ جانە يگەرۋ جۇمىستارىنا ينۆەستيتسيا تارتۋ تۋرالى تاپسىرماسىن ورىنداۋ اياسىندا ىسكە اسىپ جاتىر.
«روجكوۆسكوە» كەن ورنى قوسىمشا تابيعي گاز كوزىنە اينالادى. كەن ورنىندا وندىرىلەتىن شيكىزات «جايىق مۇناي» كومپانياسىندا وڭدەلەتىن بولادى. اتالعان جوبا شەتەلدىك كومپانيالارمەن سەرىكتەستىكتە جۇزەگە اسىرىلىپ وتىر، ول قاجەتتى جوبالىق شەشىمدەردى دايىنداۋ مەن قولدانۋ بارىسىندا وزىق حالىقارالىق تاجىريبەنى قولدانۋعا مۇمكىندىك بەردى»، - دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.
ۇكىمەت باسشىسى ورتا مەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا «ورتالىق ورىكتاۋ» (اقتوبە وبلىسى)، «باتىس پرورۆا» (اتىراۋ وبلىسى) جانە «قالامقاس» (ماڭعىستاۋ وبلىسى) سياقتى تاعى بىرنەشە گاز جوباسى ىسكە قوسىلاتىنىن ايتتى.
«ولاردىڭ بارلىعى جىلىنا 2 ميلليارد تەكشە مەتردەن استام قوسىمشا گاز كولەمىن وندىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. بۇدان باسقا حالىقارالىق كومپانيالارمەن بىرلەسىپ، 12 پەرسپەكتيۆالىق گەولوگيالىق بارلاۋ جوباسى، سونداي- اق قولدانىستاعى كەن ورىندارىن قوسىمشا بارلاۋ جوبالارى پىسىقتالىپ جاتىر»، - دەدى پرەمەر- مينيستر.
ۇكىمەت باسشىسىنىڭ سوزىنشە، حالىق سانى مەن ونەركاسىپتىڭ ءوسۋى گاز رەسۋرستارىن جانە ونى وڭدەۋ قۋاتتارىن ارتتىرۋدى تالاپ ەتەدى.
«مەملەكەت باسشىسى 2030 -جىلعا قاراي تاۋارلىق گاز ءوندىرىسىنىڭ كولەمىن 30 ميلليارد تەكشە مەترگە دەيىن جەتكىزۋ بويىنشا ماقسات قويدى. وسىعان بايلانىستى «قاشاعان» جانە «قاراشىعاناق» كەن ورىندارىندا، سونداي- اق «جاڭاوزەن» قالاسىندا جاڭا گاز وڭدەيتىن زاۋىتتار سالىنادى»، - دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.
«قازمۇنايگاز» ۇ ك» ا ق باسقارما ءتوراعاسى ماعزۇم مىرزاعاليەۆ وتكەن جىلدىڭ قازان ايىندا ەنەرگەتيكا سالاسىن دامىتۋ جونىندەگى كەڭەستە مەملەكەت باسشىسى تاۋارلىق گاز ءوندىرىسىنىڭ كولەمىن ۇلعايتۋدى تاپسىرعانىن ەسكە سالدى.
«مامىر ايىندا «وڭتۇستىك اقساي»، جەلتوقسان ايىنىڭ باسىندا «شىعىس ورىكتاۋ» كەن ورنىن ىسكە قوستىق. وسى جىلدى «روجكوۆسكوە» كەن ورنىن پايدالانۋعا بەرە وتىرىپ قورىتىندىلايمىز. جوبا باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ ءارى قاراي الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋىنا وڭ اسەر ەتەدى. جۇمىستار مەن قىزمەتتەردەگى جەرگىلىكتى قامتۋ ۇلەسى %74- دان تومەن بولمادى»، - دەدى ول.
ءىس- شارا بارىسىندا تەلەكوپىر رەجيمىندە MOL Group ۆيتسە- پرەزيدەنتى جومبور مارتون (بۋداپەشت قالاسىنان) جانە International Petroleum Exploration & Production Corporation باسقارما ءتوراعاسى گۋ يۋەليان (بەيجىڭ قالاسىنان) ءسوز سويلەدى. جومبور مارتون «روجكوۆسكوە» كەن ورنىن يگەرۋگە دايىندىق ساپالى جانە ۋاقىتىلى جۇرگىزىلگەنىن اتاپ ءوتتى.
«ءبىزدىڭ كومپانيالار ءتيىمدى تۇردە بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋدىڭ دۇرىس جولدارىن تاپتى. بۇل اتالعان كەن ورنىنىڭ الەۋەتىن اشۋعا مۇمكىندىك بەردى. ءالى الدا جۇمىس كوپ. وسى جاڭا كەزەڭگە قازاقستاندىق جانە قىتايلىق سەرىكتەستەرىمىزبەن بىرگە قادام باسقانىمىزعا وتە قۋانىشتىمىز، ولاردىڭ كاسىبيلىگىنە سەنىم ارتا الامىز»، - دەدى MOL Group ۆيتسە- پرەزيدەنتى.
ءوز كەزەگىندە گو يۋەليان قازاقستان ۇكىمەتىنە وسىنداي ماڭىزدى جوبانى ىسكە اسىرۋدا قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن العىس ايتتى.
«ءبىزدىڭ كومپانيانىڭ ونەركاسىپ قاۋىپسىزدىگى جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالاسىنداعى جوعارى ستاندارتتاردى ساقتاي وتىرىپ، وسىنداي كەن ورىندارىن يگەرۋگە قاجەتتى ءبىلىمى مەن تاجىريبەسى بار. جۇمىستاردى جۇرگىزۋ كەزىندە وسىعان باسىمدىق بەرىلەدى»، - دەدى ول.
اۆتور
ەلميرا ورالبايەۆا
