جەر سىلكىنىسى كەزىندە نە ىستەۋ كەرەك: ىسقىرىق دايىنداپ قويعان ءجون

استانا. قازاقپارات - جەر سىلكىنىسى كەزىندەگى 10 نەگىزگى قادام قانداي؟ ەڭ ءبىرىنشى سابىر ساقتاۋ. ەكىنشى ءدۇمپۋ كەزىندە ليفت پەن باسپالداقتى قولدانباۋ. تەرەزە مەن ليۋسترادان الىس تۇرۋ. عيماراتتان ءدۇمپۋ توقتاعاننان كەيىن ءبىراق شىعۋ كەرەك.

الماتىنىڭ سەيسموقاۋىپتى ايماقتا ورنالاسقانى ءجيى ايتىلىپ جۇرسە دە، ساقتىقتى كەيىنگە شەگەرەتىنىمىز جاسىرىن ەمەس. جەر سىلكىنىسىنىڭ تۇندە بولعانى ۇرەيدى ۇدەتكەنى راس. قورقىنىشتان حالىق ءۇيدى تاستاپ، ۇدەرە دالاعا شىقتى. ءتىپتى، تەرەزەدەن سەكىرىپ كەتكەندەر دە بار. اسىعىپ، جەدەلساتىنى قولدانعان ازاماتتار كەزدەسۋدە. مۇنىڭ ءبارى كەيبىر تۇرعىنداردىڭ توتەنشە جاعدايدا قاۋىپسىزدىك ارەكەتتەرىن بىلمەيتىنىن كورسەتەدى.

ءبىز سۇراۋ سالعان ادامداردىڭ كوپشىلىگىندە «دابىل سومكەسى» دايىن بولماي شىقتى. «دابىل سومكەسىندە» ءدارى- دارمەك، جىلى كيىم، قۇجاتتار جانە بىرنەشە كۇنگە جەتەتىن كونسەرۆى بولۋى ءتيىس. ءجاي تەلەفون دا كەرەك. ونىڭ قۋاتى ۇزاققا جەتەدى، ءارى قولشام رەتىندە قولدانۋعا بولادى. ەڭ باستىسى ىسقىرىق سالىپ قويعان ءجون. ول كومەك شاقىرۋعا تاپتىرمايتىن قۇرال. مۇنداي قاراپايىم قاعيدالاردى سەيسميكالىق قاۋىپتى ايماقتا تۇراتىن كەز كەلگەن ادامنىڭ بىلگەنى ءجون.

ءبىرىنشى سەيسميكالىق تولقىننان كەيىن ادام 10-15 سەكۋند ىشىندە جىلدام ارەكەت ەتۋ كەرەك. ەگەر ءسىز عيماراتتىڭ 1-قاباتىندا بولساڭىز وندا دەرەۋ دالاعا شىعىڭىز. ال ودان جوعارى قاباتتا بولساڭىز لەزدە قاۋىپسىز ورىنعا تۇرىڭىز. ياعني ىرگەلى قابىرعالاردىڭ بۇرىشىندا، تىرەك باعاندارىنىڭ جانىندا، ۇستەلدىڭ نەمەسە توسەكتىڭ استىندا تىعىلۋ قاۋىپسىز بولادى.

ال ەگەر ءسىز دالادا بولساڭىز قۇلاپ كەتۋ قاۋپى بار زاتتاردان الشاق بولىڭىز. باستىسى ۇرەيگە بوي الدىرماي، سابىرلىق ساقتاعانىڭىز ءجون. ليفت پەن باسپالداقتى پايدالانباڭىز. جەر استى دۇمپۋلەرى توقتاعاننان كەيىن ەلەكتر قۇرالدارىن، گازدى جانە سۋدى ءوشىرىڭىز. اشىق وتتى قولدانباڭىز!

ماماندار جەر سىلكىنىسى كەزىندە جانار-جاعار ماي بەكەتىنە بارۋ دا قاۋىپتى دەيدى. سەبەبى، قايتالاما جەر دۇمپۋىنەن - جارىلىستار، ورتتەر بولۋى مۇمكىن.

بەكبولات بۇلابايەۆ، الماتى قالاسى ت ج د توتەنشە جاعدايلاردى جويۋ باسقارماسى باستىعىنىڭ مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋشى:

- ۇرەيگە سالىنباۋ كەرەك، ۇرەيگە سالىنباۋ ءۇشىن ءوزىنىڭ ءىس ارەكەتىن ناقتى ءبىلۋ كەرەك. ول ءۇشىن ءوزىڭىزدىڭ الدىن الا جەر سىلكىنىسى بولماي جاتىپ قاي جەر قاۋىپتى قاي جەر قاۋىپسىز ەكەنىن بەلگىلەپ قويۋ كەرەك. ءۇيدىڭ ىشىندە مىسالى قاۋىپتى ورىندار ول جيھازدىڭ قاسى، تەرەزەنىڭ تۇسى، ليفتى قولدانۋ ول دا قاۋىپتى بولىپ سانالادى. باسپالداقپتى قولدانۋ وتە قاۋىپتى. ماماندار ۇيدە جوعارىدا تۇرعان اۋىر زاتتاردى تومەن ءتۇسىرىپ قويۋعا كەڭەس بەرەدى. سونداي- اق، ءۇي ىشىندەگى قاۋىپسىز ورىندارعا كوپشىلىككە بەلگىلى قولشاتىردىڭ سۋرەتىن جاپسىرىپ، بالالارعا ءتۇسىندىرۋ كەرەك. بۇل توتەنشە جاعداي بولا قالعان كەزدە، ۇيدە ۇلكەندەر جوق ۋاقىتتا بالالاردىڭ ساقتانۋىنا سەبەپ.

www.24.kz