دەپۋتات: وتىرىك اجىراسقانداردىڭ كوزدەگەنى - وڭاي جولمەن پايدا تابۋ
استانا. KAZINFORM - ءماجىلىس دەپۋتاتى جارقىنبەك امانتاي ۇلى ەلىمىزدەگى زاڭسىز نەكە جانە جالعان اجىراسۋدىڭ پروبلەمالارىن كوتەردى.

- بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ مالىمەتى بويىنشا 2024 -جىلى الەمدە اجىراسۋ دەڭگەيى ەڭ جوعارى 5 ەلدىڭ ءبىرى - قازاقستان. دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، اجىراسۋ كورسەتكىشى 1000 ادامعا شاققاندا 2,3 ادامدى قۇرايدى. 2023 -جىلعى ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتىنشە، ەلىمىزدە 120,8 مىڭ نەكە تىركەلسە، ونىڭ 40,2 مىڭى اجىراستى. ءتىپتى كەي جىلدارى قازاقستاندا ءاربىر ءۇشىنشى نەكە اجىراسۋمەن اياقتالدى. اجىراسقان وتباسىلاردىڭ كوپ بولىگى قالا تۇرعىندارى. پايىزدىق ولشەممەن العاندا 73,1 پايىزدى قۇرايدى، - دەدى جارقىنبەك امانتاي ۇلى ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى تامارا دۇيسەنوۆانىڭ اتىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولداي وتىرىپ.
سونداي-اق حالىق قالاۋلىسى پرەزيدەنتتىڭ اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الۋ ماقساتىندا وتباسىلاردىڭ اراسىندا جالعان اجىراسۋ دەرەگى جيىلەپ كەتكەنىنە الاڭداۋشىلىق ءبىلدىرىپ، ۇكىمەتكە ماسەلەنى شەشۋدى تاپسىرعانىن ەسكە سالدى.
- جىل باسىندا وڭىرلەردى ارالاپ، سايلاۋشىلارمەن كەزدەسىپ، ولاردىڭ قوعامدى ىلگەرىلەتۋگە بايلانىستى پىكىرىن تىڭداپ، ءبىراز اماناتتى ارقالاپ كەلدىك. سوندا جەرگىلىكتى جەردىڭ اكىمدەرى جالعان اجىراسۋ فاكتىسى كوبەيگەنىن قاپەرىمىزگە تاعى سالدى. شىنى كەرەك، وتىرىك اجىراسقانداردىڭ كوزدەگەنى - وڭاي جولمەن پايدا تابۋ. ماسەلەن، 2015 -جىلى رەسمي اجىراسىپ، مەملەكەتتەن كومەك الىپ، الەۋمەتتىك وسال توپتىڭ قاتارىنا ەنىپ، تۇرعىن ءۇي كەزەگىندە تۇرعان وتباسىلاردا 2017، 2020 -جىلى ورتاق بالالارى دۇنيەگە كەلىپ، اكەسىنىڭ تەگىن العان. ءتىپتى، اعايىن-تۋىسى دا كورشى-قولاڭى دا ولاردىڭ ەشقاشان اجىراسپاعانىن ايتادى. ياعني، كەيبىر وتباسىلار سانالى تۇردە قۇجات نەگىزىندە اجىراسقانىمەن ءبىر ۇيدە تۇرىپ، بالا تاربيەسىمەن بىرگە اينالىسىپ، تىرشىلىك ەتۋدە. مۇنداي قادامعا بارعان جانۇيالار مەملەكەتتەن سۋبسيديا مەن جەڭىلدىك الۋ ءۇشىن بارىن سالادى، - دەيدى ول.
وسى ورايدا ءماجىلىس دەپۋتاتى وڭاي پايدا تاپقىسى كەلەتىن جانداردىڭ تاۋقىمەت تارتقان تالاي وتباسىنىڭ الدىن وراپ، وبالىنا قالىپ جاتقانىن ايتتى.
- ولاردىڭ اراسىندا مەملەكەتتىك قىزمەتتە جانە بيزنەستە جۇرگەن جاعدايلى وتباسىلار كەزدەسەدى. ياعني، تەگىن كەلەتىن ءۇيدىڭ كەزەگىنە تەتىگىن تاۋىپ تۇرىپ العان. ءتىپتى، ءزاۋلىم ۇيلەردە تۇرىپ، اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتى الۋدان دا باس تارتپاي وتىرعاندار قانشاما؟! وتىرىككە قۇرىلعان نەكە وتباسىلىق قۇندىلىقتى دا قۇلدىراتىپ جىبەرەتىنى انىق. بۇل دا ۇلكەن ماسەلە. سوڭعى ۋاقىتتا سوت تاجىريبەسىندە دە «جالعان اجىراسۋ» دەگەن تىركەس ءجيى ايتىلا باستادى. بۇل جاعداي ەرلى-زايىپتىلاردىڭ وتىرىك اجىراسۋىن الدىن الۋ ماڭىزى ەكەنىن تاعى دا كورسەتەدى، - دەپ تولىقتىردى ج. امانتاي ۇلى.
وسىلايشا حالىق قالاۋلىسى «جالعان نەكە مەن ادەيى اجىراسۋ ارەكەتىن الاياقتىققا تەڭەدى.
- وتباسى قۇندىلىقتارىن دارىپتەيتىن «نەكە جانە وتباسى تۋرالى» زاڭىندا جالعان اجىراسۋدى رەتتەيتىن باپ تا، نورما دا جوق. مىنە، وسى زاڭدى جەتىلدىرەتىن كەز كەلدى. نەكەنى ساقتاۋ مەن جالعان نەكەنى الدىن الۋدا حالىقارالىق تاجىريبەنى سارالاپ، ءتيىمدى تۇستارىن، سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك تىركەۋسىز جاسالاتىن ءدىني نەكە جانە ازاماتتىق نەكەنى رەتتەۋدىڭ دە تەتىگىن قاراستىراتىن ۋاقىت جەتتى. وسى رەتتە، جاۋاپسىز تۇلعالاردان اليمەنت ءوندىرۋ ءىسىن دە جەتىلدىرۋ اسا ماڭىزدى، - دەپ تۇيىندەدى ءماجىلىس دەپۋتاتى.
بۇعان دەيىن ءماجىلىس دەپۋتاتى نارتاي سارسەنعاليەۆ ميللياردتار الىپ ۇيرەنگەن سپورتتىق كلۋبتاردىڭ تابەتىن تەجەۋ كەرەكتىگىن ايتتى.
اۆتور
داۋلەت ىزتىلەۋ