عالامشارلاردىڭ سيرەك شەرۋىن تاماشالاۋعا بولادى

استانا. قازاقپارات - 28- اقپان كۇنى كەشكە كۇن جۇيەسىندەگى باسقا جەتى پلانەتانىڭ بارلىعى - ساتۋرن، مەركۋري، نەپتۋن، ۆەنەرا، ۋران، يۋپيتەر جانە مارس اسپاندا ءبىر مەزگىلدە كورىنىپ، عالامشارلاردىڭ ۇلى شەرۋى دەپ اتالاتىن كەرەمەت قاتاردى قۇرايدى.

عالامشارلاردىڭ ءبىر قاتاردا كورىنۋى وتە ءجيى بولىپ وتىرادى: ءۇش نەمەسە ءتورت پلانەتانىڭ شەرۋىن تۇراقتى بايقاۋعا بولادى. الايدا اسپانداعى جەتى پلانەتانى بىردەن كورۋ - وتە سيرەك قۇبىلىس، بۇل اسپان باقىلاۋشىلارى ءۇشىن ناعىز سىي بولماق. مۇنداي قۇبىلىستار عاسىردا بىرنەشە رەت بولادى، ياعني ولاردى بايقاۋ مۇمكىندىگى وتە شەكتەۋلى.

تاماشا ءتۇزۋ سىزىقتاردى كورسەتەتىن تانىمال سۋرەتتەر مەن دياگراممالارعا قاراماستان، شىن مانىندە پلانەتالار ءمىنسىز تىزىلگەن بولىپ كورىنبەيدى. ونىڭ ورنىنا ولار كۇن جۇيەسىندەگى بارلىق پلانەتا كۇندى اينالىپ وتەتىن جازىقتىق - ەكليپتيكادا اسپانداعى ويدان شىعارىلعان جولدىڭ بويىندا ورنالاسقان بولىپ كورىنەدى.

وربيتالىق كولبەۋ ايىرماشىلىقتارىنا بايلانىستى شامالى اۋىتقۋلار بولۋى مۇمكىن بولسا دا، عالامشارلار ءبىر قاتارعا تۇرعانداي انىق كورىنەتىن بولادى.

بۇل قۇبىلىس پلانەتالىق جۇيەلەردىڭ، سونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ جۇيەنىڭ قالىپتاسۋ پروتسەسىمەن بايلانىستى. جۇلدىزدار گاز جانە شاڭ بۇلتتارىنان پايدا بولعان كەزدە، ولار اينالادى، ناتيجەسىندە اينالاداعى ماتەريال جۇلدىز ەكۆاتورىنىڭ اينالاسىندا ديسك پىشىنىنە جالپايادى. بۇل پروتوپلانەتارلىق ديسك - پلانەتالاردىڭ تۋعان جەرى.

عالامشارلار پايدا بولعان كەزدە ولار تابيعي تۇردە وسى جازىقتىقتا جۇلدىزدى اينالادى. باسقا ماڭىزدى گراۆيتاتسيالىق ءوزارا ارەكەتتەسۋلەر بولماسا، پلانەتالار ادەتتە وسى وربيتالىق جازىقتىققا سايكەس تەگىستەلىپ قالىپ وتىرادى.

28 -اقپاندا دۇنيە جۇزىندەگى استرونوميا اۋەسقويلارى سيرەك كەزدەسەتىن استرونوميالىق قۇبىلىستى ءوز كوزىمەن كورۋ مۇمكىندىگىنە يە بولادى. باقىلاۋ ءۇشىن ارنايى جابدىق قاجەت ەمەس، ءبىراق تەلەسكوپتار مەن بينوكلدەر ۋران مەن نەپتۋن سياقتى الىستاعى پلانەتالاردى انىقتاۋدى جەڭىلدەتۋى مۇمكىن.

اۆتور

زارينا تۋعانبايەۆا