بولتىرىك شەشەننىڭ ايتقاندارى

 استانا. قازاقپارات - نازارلارىڭىزعا بولتىرىك شەشەننىڭ عيبراتقا تولى تاپقىر جاۋاپتارىن ۇسىنامىز.

Наурыз праздник Наурыз мейрамы
Фото: Максат Шагырбаев/ Kazinform

بالا - ارتتا قالعان ءىزىڭ ەمەس پە؟

بولتىرىكتىڭ قارتايعان شاعىندا اقىل سۇراي كەلگەن ءبىر جاس جىگىت:

- اق اتا (بولتىرىكتى جۇرت وسىلاي اتاعان)، باق كىمگە قونادى؟ بالا ىستىق پا، بايلىق ىستىق پا؟ - دەيدى. سوندا بولتىرىك شەشەن:

- قاراعىم، بايلىق - قولعا ۇستاعان مۇزىڭ ەمەس پە، باق - ول دا ۇشقان ءبىر قۇسىڭ ەمەس پە، بالا - ارتتا قالعان ءىزىڭ ەمەس پە؟! بارىنەن جولداس-جوراڭمەن، اعايىن-تۋىسىڭمەن، ەل-جۇرتىڭمەن ءسىز-ءبىز دەپ ءومىر سۇرگەنگە نە جەتسىن. وسىلارعا جۇرەگىڭ جىلى بولسا، قايعىڭ - قۇل، قۋانىشىڭ - وت! - دەيدى.

ۇرى-قارى دەگەن ەكى ات قالىپتى

- ىرگەلەس اۋىلدىڭ مالىن ۇرلاۋداي-اق ۇرلايمىن-اۋ، ءبىراق يەلەرى ءىز قۋالاپ كەلىپ، ءبارىن ايداپ اكەتەدى. «ءبورىنىڭ اۋزى جەسە دە قان، جەمەسە دە قان» مەن ۇرلاماسام دا، مال جوعالتقاندار ماعان كەلە بەرەدى. مەندە ەش نارسە قالمادى عوي، - دەپ مۇڭ-سىرىن اشىپتى ءبىر ۇرى بولتىرىككە. بولتىرىك شەشەن:

- سەندە ءالى دە تالاي-تالاي نارسە قالعان ەكەن... - دەيدى. اڭ-تاڭ بولعان ۇرى:

- ول نە نارسە، مەندە ەشكىمنىڭ مالى قالعان جوق ەدى عوي، - دەيدى. سوندا بولتىرىك شەشەن:

- سەندە «ۇرى-قارى» دەگەن ەكى اتاق قالىپتى، - دەگەن ەكەن.

ءاپپاق ساقال قاراڭعىدا ايداي بوپ كورىنەدى

بولتىرىك اۋىلىنىڭ ءبىر كىسىسى ۇرلىققا ءتۇسۋىن قارتايعانشا قويماپتى. ۇرلىق بولعاندا بىرەۋدىڭ ۇساق-تۇيەك بۇيىمىن جىمقىرىپ كەتە بەرەدى ەكەن. ءبىر كۇنى تۇندەلەتىپ كورشى اۋىلداعى تويدان قايتىپ كەلە جاتسا، الگى شال ۇشىراي كەتەدى. ونى تانىپ قالعان بولتىرىك:

- تۇندەلەتىپ نەعىپ ءجۇرسىڭ؟ - دەسە، اناۋ:

- جاي، اشەيىن بولتەكە، - دەپ قيپاقتايدى.

- ارقالاپ العانىڭ نە؟

- قاۋىن، داربىز ەدى.

- ونى قايدان الدىڭ؟

- مىنا اۋىلدىڭ قاۋىنى پىسىپ جاتىر ەكەن، سودان الا سالدىم.

- ۇرلاپ العانىڭىز جارامايدى عوي، اقساقال.

- قاراڭعى تۇندە كىم كورەدى دەيسىز.

- ءاپپاق ساقال قاراڭعى تۇندە ايداي كورىنەدى.

- قاپ، مىنا ءسوزىڭ وڭمەنىمنەن ءوتتى-اۋ، ەندى قويدىم، قويدىم! - دەپتى شىمبايىنا باتقان شال.

سول-سول ەكەن، الگى اقساقال ۇرلىق قىلۋىن پىشاق كەسكەندەي قويىپ كەتىپتى دەسەدى ەل.

جارىق دۇنيەگە جالاڭاش كەلگەن بولاتىن

...اۋىلدىڭ ءتورت تۇلىگى تۇگەل وسكەن داۋلەتتى ادامى دۇنيە سالادى.

- بۇ كىسى جالعاندى جالپاعىنان باسىپ-اق ەدى، مىنە، ەندى دۇنيەدەن ءبىر كەبىنمەن كەتىپ بارادى، - دەيدى كوپ ىشىنەن بىرەۋ.

- از دۇنيەمەن كەتىپ بارا جاتقان جوق، - دەيدى سوندا بولتىرىك شەشەن. - بۇ كىسى جارىق دۇنيەگە جالاڭاش كەلگەن بولاتىن.

«ۇشەۋمىز»

بولتىرىكتىڭ وزىمەن تۇستاس ءبىر تۋىسى وعان كەزدەسىپ قالعاندا مىناداي اڭگىمە ايتادى:

- ءتۇن ورتاسىندا ءبىر اتتى ادام ءۇي تۇسىنا كەلىپ، «كىم بار-اۋ، قۇدايى قوناقپىز» دەدى. نەشەۋسىڭ دەپ ەدىم، «ۇشەۋمىز» دەدى. ۇشەۋ بولساڭ باسقا ۇيگە بارىپ قون، ءۇيىم تارلاۋ دەدىم. كەتىپ قالدى. كىم بولدى ەكەن دەپ ارتىنان قاراسام، ءبىر-اق ادام ەكەن. سوندا بولتەكە، ونىڭ «ۇشەۋمىز» دەگەنى نەسى؟ بولتىرىك ويلانباستان:

- ەي، قۇرداسىم-اي، - دەپتى. - ول ادامنىڭ ۇشەۋمىز دەگەنى - ءوزىن، اتىن، تازىسىن ايتقانى عوي، وزىمە ءبىر توستاق اس، اتىما ءبىر باۋ شوپ، يتىمە ءبىر سۇيەك بولسا جەتەدى، دەگەنى ەدى، بەكەر قوندىرماعانسىڭ، «قوناق اقىسى جولدان» دەگەندى بىلمەۋشى مە ەڭ؟ - دەپتى.

دەرەككوز: شەشەندىك شيىرلارى كىتابى

دايىنداعان: نۇرجىگىت ايدارحان

massaget.kz

سوڭعى جاڭالىقتار