بولتىرىك شەشەننىڭ ايتقاندارى
استانا. قازاقپارات - نازارلارىڭىزعا بولتىرىك شەشەننىڭ عيبراتقا تولى تاپقىر جاۋاپتارىن ۇسىنامىز.
بالا - ارتتا قالعان ءىزىڭ ەمەس پە؟
بولتىرىكتىڭ قارتايعان شاعىندا اقىل سۇراي كەلگەن ءبىر جاس جىگىت:
- اق اتا (بولتىرىكتى جۇرت وسىلاي اتاعان)، باق كىمگە قونادى؟ بالا ىستىق پا، بايلىق ىستىق پا؟ - دەيدى. سوندا بولتىرىك شەشەن:
- قاراعىم، بايلىق - قولعا ۇستاعان مۇزىڭ ەمەس پە، باق - ول دا ۇشقان ءبىر قۇسىڭ ەمەس پە، بالا - ارتتا قالعان ءىزىڭ ەمەس پە؟! بارىنەن جولداس-جوراڭمەن، اعايىن-تۋىسىڭمەن، ەل-جۇرتىڭمەن ءسىز-ءبىز دەپ ءومىر سۇرگەنگە نە جەتسىن. وسىلارعا جۇرەگىڭ جىلى بولسا، قايعىڭ - قۇل، قۋانىشىڭ - وت! - دەيدى.
ۇرى-قارى دەگەن ەكى ات قالىپتى
- ىرگەلەس اۋىلدىڭ مالىن ۇرلاۋداي-اق ۇرلايمىن-اۋ، ءبىراق يەلەرى ءىز قۋالاپ كەلىپ، ءبارىن ايداپ اكەتەدى. «ءبورىنىڭ اۋزى جەسە دە قان، جەمەسە دە قان» مەن ۇرلاماسام دا، مال جوعالتقاندار ماعان كەلە بەرەدى. مەندە ەش نارسە قالمادى عوي، - دەپ مۇڭ-سىرىن اشىپتى ءبىر ۇرى بولتىرىككە. بولتىرىك شەشەن:
- سەندە ءالى دە تالاي-تالاي نارسە قالعان ەكەن... - دەيدى. اڭ-تاڭ بولعان ۇرى:
- ول نە نارسە، مەندە ەشكىمنىڭ مالى قالعان جوق ەدى عوي، - دەيدى. سوندا بولتىرىك شەشەن:
- سەندە «ۇرى-قارى» دەگەن ەكى اتاق قالىپتى، - دەگەن ەكەن.
ءاپپاق ساقال قاراڭعىدا ايداي بوپ كورىنەدى
بولتىرىك اۋىلىنىڭ ءبىر كىسىسى ۇرلىققا ءتۇسۋىن قارتايعانشا قويماپتى. ۇرلىق بولعاندا بىرەۋدىڭ ۇساق-تۇيەك بۇيىمىن جىمقىرىپ كەتە بەرەدى ەكەن. ءبىر كۇنى تۇندەلەتىپ كورشى اۋىلداعى تويدان قايتىپ كەلە جاتسا، الگى شال ۇشىراي كەتەدى. ونى تانىپ قالعان بولتىرىك:
- تۇندەلەتىپ نەعىپ ءجۇرسىڭ؟ - دەسە، اناۋ:
- جاي، اشەيىن بولتەكە، - دەپ قيپاقتايدى.
- ارقالاپ العانىڭ نە؟
- قاۋىن، داربىز ەدى.
- ونى قايدان الدىڭ؟
- مىنا اۋىلدىڭ قاۋىنى پىسىپ جاتىر ەكەن، سودان الا سالدىم.
- ۇرلاپ العانىڭىز جارامايدى عوي، اقساقال.
- قاراڭعى تۇندە كىم كورەدى دەيسىز.
- ءاپپاق ساقال قاراڭعى تۇندە ايداي كورىنەدى.
- قاپ، مىنا ءسوزىڭ وڭمەنىمنەن ءوتتى-اۋ، ەندى قويدىم، قويدىم! - دەپتى شىمبايىنا باتقان شال.
سول-سول ەكەن، الگى اقساقال ۇرلىق قىلۋىن پىشاق كەسكەندەي قويىپ كەتىپتى دەسەدى ەل.
جارىق دۇنيەگە جالاڭاش كەلگەن بولاتىن
...اۋىلدىڭ ءتورت تۇلىگى تۇگەل وسكەن داۋلەتتى ادامى دۇنيە سالادى.
- بۇ كىسى جالعاندى جالپاعىنان باسىپ-اق ەدى، مىنە، ەندى دۇنيەدەن ءبىر كەبىنمەن كەتىپ بارادى، - دەيدى كوپ ىشىنەن بىرەۋ.
- از دۇنيەمەن كەتىپ بارا جاتقان جوق، - دەيدى سوندا بولتىرىك شەشەن. - بۇ كىسى جارىق دۇنيەگە جالاڭاش كەلگەن بولاتىن.
«ۇشەۋمىز»
بولتىرىكتىڭ وزىمەن تۇستاس ءبىر تۋىسى وعان كەزدەسىپ قالعاندا مىناداي اڭگىمە ايتادى:
- ءتۇن ورتاسىندا ءبىر اتتى ادام ءۇي تۇسىنا كەلىپ، «كىم بار-اۋ، قۇدايى قوناقپىز» دەدى. نەشەۋسىڭ دەپ ەدىم، «ۇشەۋمىز» دەدى. ۇشەۋ بولساڭ باسقا ۇيگە بارىپ قون، ءۇيىم تارلاۋ دەدىم. كەتىپ قالدى. كىم بولدى ەكەن دەپ ارتىنان قاراسام، ءبىر-اق ادام ەكەن. سوندا بولتەكە، ونىڭ «ۇشەۋمىز» دەگەنى نەسى؟ بولتىرىك ويلانباستان:
- ەي، قۇرداسىم-اي، - دەپتى. - ول ادامنىڭ ۇشەۋمىز دەگەنى - ءوزىن، اتىن، تازىسىن ايتقانى عوي، وزىمە ءبىر توستاق اس، اتىما ءبىر باۋ شوپ، يتىمە ءبىر سۇيەك بولسا جەتەدى، دەگەنى ەدى، بەكەر قوندىرماعانسىڭ، «قوناق اقىسى جولدان» دەگەندى بىلمەۋشى مە ەڭ؟ - دەپتى.
دەرەككوز: شەشەندىك شيىرلارى كىتابى
دايىنداعان: نۇرجىگىت ايدارحان
massaget.kz
