بايلىققا كەنەلگەن بالالار

доллары
Фото: pexels.com

استانا. قازاقپارات - بۇگىندە اقشا تابۋدىڭ نەبىر ءتۇرلى جولدارى بار. تاڭعالدىراتىنى، سونداي ءتۇرلى امالداردىڭ نەگىزىندە ميلليونەر اتانعانداردىڭ اراسىندا جاسوسپىرىمدەر دە جەتكىلىكتى ەكەن.

راسىمەن دە، قازىرگى كەزدە ەندى ەسى كىرىپ، ساناسى قالىپتاسا باستاعان بالالاردىڭ الدەن قارجىعا قۇمارلانىپ، ۇلكەندەردەن اقشا دامەتەتىنى كەيدە قايران قالدىرادى.

بالكىم ول دا بەكەر بولماس، ويتكەنى اقشا قاجەتتىلىگى ونى ەڭبەككە باۋلۋعا ۇيرەتۋدىڭ ءبىر جولى بولار. دەگەنمەن وزگە مەملەكەتتەردە ەرتە جاستان بيزنەسكە ارالاسىپ ميلليونەر اتانعان جاسوسپىرىمدەر مۇنداي قاراجاتقا قالاي قول جەتكىزدى؟

سونداي ەڭ جاس ميلليونەر-بيزنەسمەندەردىڭ ءبىرى - كانادادا تۋىلعان رايان روسس. ونىڭ كاسىپكەرلىك سالاسىنا بەيىمدىلىگى 3 جاسىنان-اق بايقالعان. ويتكەنى سول شىناشاقتاي كەزدەن باستاپ ءۇيىنىڭ اۋلاسىندا قۇس فەرماسىن جاساپتى. كەيىن گۇلزارلاردى قيۋ جۇمىستارىمەن اينالىسادى. ول ءۇشىن ساعاتىنا 15 دوللار تولەپ جۇمىسكەرلەر جالدايدى دا، تاپسىرىس بەرۋشىدەن 20 دوللار الىپ، 5 دوللاردى ءوز پايداسىنا جاراتادى.

ءسويتىپ، العاشقى تابىسىن ءوز بيزنەسىنە سالىپ وتىرادى. گۇلزارلاردى قيۋ جۇمىستارىنان كەيىن ونى سۋارۋعا كىرىسەدى. وعان دا 200 دوللار الىپ، جالداما جۇمىسكەرلەرگە ونىڭ 100 دوللارىن بەرىپ وتىرادى. سەگىز جاسىندا 4 كومپانياسىن اشىپ، تۇسكەن قارجىنى جىلجىمايتىن مۇلىككە سالىپ وتىرعان.

نەگىزى، بۇل كاسىبىن اناسىنىڭ «اقشانى قالاي تەز تابۋعا بولادى؟» دەگەن كىتابىن وقىعاننان كەيىن باستاعان ەكەن. اقشا تابۋدىڭ جولىن تەز تۇسىنگەن رايان روسس ميلليونداپ قاراجات جينايدى. ونىڭ جەتىستىكتەرى گيننەس رەكوردتار كىتابىنا ەنگەن دەگەن اقپارات بار.

ينتەرنەت الەمىنەن ميلليونداعان قارجى وندىرگەن «Facebooke» جەلىسىنىڭ اۆتورى مارك سۋكەربەرگتى بۇگىنگى زاماندا بىلمەيتىندەر از شىعار. بيزنەسىن ينتەرنەت كەڭشارىندا دوڭگەلەتكەن سۋكەربەرگ سياقتى جاس ميلليونەرلەر قاتارى ايتارلىقتاي.

ميچيگان شتاتىنداعى لينكولن-پاركتىڭ تۋماسى ەشلي كۋوللس 2004 - جىلى 14 جاسىندا حوستينگ پەن دومەن ساتىپ الۋعا ءبىرشاما اقشا جۇمساپ، ويىن-ساۋىققا ارنالعان WhateverLife.com سايتىن قۇرعان. نەگىزى، ول ءۇشىن ەشلي اناسىنان قارىزعا 8 دوللار العان ەكەن.

سودان سول كەزدەگى كوپكە تانىمال MySpace الەۋمەتتىك جەلىسىندەگى دوستارىنىڭ ءوز پاراقشالارىن ارلەي بەرۋدەن جالىقپايتىنىن بايقاعان ول، جەكە پاراقشاڭدى بەزەندىرۋگە ارنالعان ءتۇرلى امالدار دايىنداپ، ينتەرنەت قولدانۋشىلارىنا ۇسىنادى. ونداعى كوزتارتار كوبەلەكتەر، ءتۇرلى-ءتۇستى جارقىلداعان جۇرەكتەر، جاستاردىڭ سۇيىكتى كۋميرلەرىنىڭ اندەرىنەن الىنعان ماحاببات، جالعىزدىق تۋرالى دايەك سوزدەر مەن القىزىل فون جاسوسپىرىم قىز بالالاردى تارتا ءبىلدى. «ويتكەنى جاسوسپىرىم قىزدار كوبىنە تانىمال اندەردەن الىنعان دايەك سوزدەردى ۇناتادى» دەيدى جاس ميلليونەر.

سونداي ۇلكەن اۋديتوريانىڭ كوڭىلىنەن شىققان سايت جارناما بەرۋشىلەردىڭ دە قىزىعۋشىلىقتارىن وياتپاي قويمايدى. سولاي ەشلي جارنامادان تابىس تابا باستادى. ونىڭ ەڭ ءبىرىنشى تابىسى 2700 دوللار بولسا، كەيىن 5 مىڭ دوللارعا ارتقان، ودان 10 مىڭ دوللارعا دەيىن جەتكەن، ءسويتىپ، پايدا قۇنى ءوسىپ وتىرىپتى. ال ءۇش جىلدان سوڭ 2007 - جىلى سايتتى ىسكە قوسقاننان كەيىن ول العاشقى ميلليونىنا قول جەتكىزىپتى.

باسىندا اناسى وعان اسا سەنىم بىلدىرە قويماعان، ءبىراق ەشلي ەڭ ءبىرىنشى چەكتى العاندا اناسىنىڭ كۇمانى سەيىلە باستايدى. اناسى، كىشكەنتاي ءسىڭىلىسى ۇشەۋى ءبىر بولمەلى شاعىن عانا پاتەردى پانالاپ وتىرعان شاعىندا، ەشلي بيزنەسىنىڭ ارقاسىندا 4 بولمەلى جاڭا پاتەر ساتىپ الادى. كەيىن كومپانيانى باسقارۋعا كومەكتەسۋگە اناسىن جالدايدى. ءسىڭلىسى مەن قۇربىلارىنىڭ دا كومەگىنە جۇگىنەدى.

اناسىنىڭ ايتۋىنشا، بيزنەستى باستاعانعا دەيىن ەشلي ۇيالشاق بولعان. ءتىپتى تەلەفون ارقىلى نانشەلپەككە (پيسسا) تاپسىرىس بەرۋدىڭ وزىنە قىمسىنسا، ەندى ءوز قاراماعىنداعى ادامداردى باسقارىپ وتىرعان باسشى. الايدا بيزنەس ودان ءارى جاندانىپ، جۇمىس تا كۇردەلەنە تۇسكەن كەزدە ەلشيگە وقۋىن تاستاپ كەتۋگە تۋرا كەلگەن. ونىڭ كوپ نارسەگە قاۋقارلى ەكەنىنە ينتەرنەت ماركەتولوگتاردىڭ دا سەنىمى زور.

دجۋلەتت برينداك 8-13 جاس ارالىعىنداعى قىزدارعا ارنالعان ۆيرتۋالدى ويىندار، تەستتەر، چاتتار مەن ۆيرتۋالدى «ميسس و» پەرسوناجىنان قۇرالاتىن ويىن-ساۋىقتىق Missoanfriends.com ينتەرنەت-جوباسىن قۇرعان. نەگىزى، دجۋلەتت 10 جاسىندا ميسس و كەيىپكەرىن سالعان ەكەن. بۇل پەرسوناج ونىڭ قۇربىلارىنا دا قاتتى ۇناپ قالادى. عالامتورداعى دوستارىنا ارناپ قاۋىمداستىق قۇرۋ يدەياسى سول پەرسوناجدىڭ ارقاسىندا تۋعان ەكەن. سايتتىڭ كوپشىلىككە ۇناعانى سونشا، وعان كۇنىنە 7 ميلليونداي ادام كىرىپ وتىرعان. كەيىنىرەك ۋنيۆەرسيتەتتەگى وقۋىمەن بىرگە ساباقتاستىرىپ جۇرگەن قىزدىڭ كاسىبى 15 ميلليون دوللارعا باعالانعان.

ال بالا كەزىنەن كۋلينارياعا قىزىققان امەريكالىق فرەيزەر دوەرتي 14 جاسىندا اجەسىنىڭ رەسەپتى بويىنشا ءارتۇرلى دجەمدەر جاساي باستايدى. ونىڭ دايىنداعان دجەمدەرىن دوستارى مەن كورشى-قولاڭداعىلار ۇناتىپ قالىپ، فرەيزەرگە تاپسىرىس بەرەتىندەردىڭ قاتارى كوبەيە بەرەدى. تاپسىرىس بەرۋشىلەردىڭ قاتارى ارتىپ، بۇل كاسىبى ودان ءارى قىزا تۇسكەن سوڭ، ءوندىرىسىن كەڭەيتۋ كەرەك بولىپ اتا-اناسىنىڭ كومەگىمەن كۋلينارلى فيرمانى جالعا الادى. جانىنا كومەكشىلەر توپتاستىرادى.

ءبىراق بيزنەسپەن دە اينالىسىپ، مەكتەپتەگى وقۋدى دا قاتار الىپ ءجۇرۋ قيىنداي تۇسكەندىكتەن، 16 جاسىندا مەكتەپتى تاستاپ كەتەدى. فيرماسى «SuperJam» دەگەن اتاۋ الىپ، دوەرتي امبەباپ دۇكەندەر جەلىلەرىمەن كەلىسىم جاساپ، ونىمدەرىن ودان ءارى كوبەيتە بەرەدى. ونىڭ ونىمدەرى 200 گە جۋىق دۇكەندەرگە جىبەرىلىپ وتىرعان.

قاراجيدەك پەن قارا قاراقات، راۋعاش (رەۆەن) پەن زىمبىر، جيدەك پەن تاڭقۋرايدان جاسالعان ءۇش ءتۇرلى دجەمدەرى بريتانيادا ساتىلىپ كەلسە، تۇتىنۋشىلاردىڭ تاراپىنان سۇرانىس كوبەيىپ، 2008 - جىلى باسقا ەلدەرگە شىعارىلا باستاپتى. ءونىمدى كاسىبىنىڭ ارقاسىندا فرەيزەر دوەرتي 19 جاسىندا-اق ميلليون تابىسقا قول جەتكىزگەن. ءتىپتى قايىرىمدىلىق جوبالارعا دا اتسالىسىپ وتىرۋدى ادەتكە اينالدىرادى.

ساۋداعا يكەمى بار كەمەرون دجونس بىرنەشە كوممەرسيالىق كاسىپورىندار اشىپ ميلليونعا كەنەلگەن. دجونس بيزنەسپەن 9 جاسىنان باستاپ اينالىسا باستايدى. Photoshop پروگرامماسى ارقىلى ۇيىندە وتىرىپ-اق اتا-اناسىنىڭ سالتاناتتى كەشتەرىنە شاقىرتۋ بيلەتتەرىن دايىنداعان كەمەرونعا اتا-اناسىنىڭ دوستارى مەن ارىپتەستەرىنەن دە تاپسىرىس تۇسە باستاعان ەكەن.

سونداي كارتوچكالارىن ساتىپ ءجۇرىپ ول 11 جاسىندا بىرنەشە مىڭ دوللار اقشا جيناعان. بۇل كاسىبى وعان جاققان بولار، ودان كەيىن كەمەرون «Cheers and Tears» (كۇلكى مەن جاس) دەگەن اتاۋمەن جەكە كومپانياسىن اشادى. اقشانى دۇرىس جاراتۋ دا ونەر شىعار...

كەمەرون ۋىسقا تۇسكەن اقشانى دالاعا شاشپاي، جۇمساق ويىنشىقتاردى الىپ-ساتۋمەن اينالىسۋعا بەل بۋادى. ول قارىنداسىنان سول ۋاقىتتارى كوپشىلىكتىڭ سۇرانىسىنا يە بولعان «Ty Beanie» امەريكالىق جۇمساق ويىنشىق شىعاراتىن كومپانياسىنىڭ 30 تالداي كوللەكسياسىن كورەدى دە، ولاردى ەندى عانا تانىمالدىلىعى ارتىپ كەلە جاتقان «eBay» ينتەرنەت اۋكسيونىندا ساتىپ، پايدا تابۋعا بولاتىنىن تۇسىنەدى.

ءسويتىپ، قارىنداسىمەن كەلىسىمگە وتىرىپ، ودان ويىنشىقتاردى 100 دوللارعا الىپ eBay-دە ونى 1 مىڭ دوللارعا ساتىپ پايدا كورەدى. سۇرانىس تا ارتا بەرەدى، دەگەنمەن قارىنداسىنىڭ دا ويىنشىقتارى ءبىتىپ قالادى. ەندى نە ىستەمەك؟ ونىمەن توقتاماي، كەمەرون ويىنشىقتاردى كوتەرمە باعامەن جەتكىزۋشىلەرمەن بايلانىس ورناتىپ، ولاردان ارزان باعاعا العان زاتتارىن «eBay» مەن ءوزىنىڭ «Cheers and Tears» سايتىندا ساتادى.

تالماي ەڭبەكتەنۋىنىڭ ارقاسىندا 12 جاسار بالا ءبىر جىل كولەمىندە 50 مىڭ دوللار اقشا جينايدى. ال 13 جاسىندا بەلگىلى ءبىر مەكەنجايعا ەلەكتروندى حات جىبەرىپ، ءبىراق جىبەرۋشى اۆتور تۋرالى مالىمەتتى كورسەتپەيتىن My EZ Mail (مەنىڭ پوشتام EZ) سەرۆيسىن ويلاپ تابادى. وعان بىلىكتى پروگرامميست جالداپ، ەكى جىلدان كەيىن جارنامادان ايىنا 3 مىڭ دوللاردان تاباتىن بولعان. ءبىراق بۇل دا ازدىق ەتتى مە، ول 1997 - جىلى ءوزى قاتارلى ەكى بالانى قاتارىنا قوسىپ، Surfingprizes.com جارنامالىق كومپانياسىن ۇيىمداستىرادى.

ودان ءارى باسقا كومپانيالارمەن سەرىكتەستىك ورناتىپ كاسىبىن ورگە دومالاتا بەرەدى. دەگەنمەن 19 جاسىندا كومپانياسىن ساتىپ جىبەرىپ تىنادى. «مەكتەپتى ءتامامدار الدىندا مەنىڭ قارجىم 1 ميلليون دوللاردى قۇرادى» دەيدى ەرتە جاستان اقشانىڭ بۋىنا ماستانعان كەمەرون.

ءيا، اركىمنىڭ يكەمى ءارتۇرلى. كەمەرون ءۇشىن تابىس اكەلگەن قۇرال ينتەرنەت بولسا، ميلليونەر اتانعان جاسمين پايداسىن كوسمەتيكادان تاپقان. ول 14 جاسىندا شاشقا ارنالعان حوش ءيىستى ماي ويلاپ شىعارادى. ونىڭ شاشىنىڭ تۇسە بەرۋىنە ەشقانداي ءدارى كومەكتەسپەگەندىكتەن، جاڭا ءونىم ويلاپ تابۋعا كىرىسكەن. كەيىن شاشقا ارنالعان تابيعي كوسمەتيكا وندىرەتىن كومپانيا قۇرىپ، ونىمدەرىن ا ق ش-تىڭ بەلگىلى سۋپەرماركەت جەلىلەرىنەن ساتقان. ناتيجەسىندە نەبارى 16 جاسىندا ميلليونەر اتانادى.

اكتەرلىك سالادان دا مول قارجىعا كەنەلگەن بالالار دا جوق ەمەس. سونىڭ ءبىرى ابيگەيل برەسلين 11 جاسىندا «كىشكەنتاي باقىت حانشايىمى» فيلمىنەن 1 جارىم ميلليون دوللار تاپقان ەكەن. قازىر 13 جاستاعى كىشكەنتاي اكتەر كينو تۇسىرىلىمدەرىنەن 2 ميلليون دوللاردان ارتىق تابىس كورەدى-مىس.

مۇنداي جاس ميلليونەر كورشى رەسەيدە دە جوق ەمەس. 20 جاستاعى دانيل ميشين بيزنەسكە 12 جاسىندا بەت بۇرعان. سول كەزدە سيمفەروپولدەگى اجەسىنىڭ ۇيىندە حوستەل (جاتاقحانا) اشىپ، ايتارلىقتاي كاپيتال جيناپ، ماسكەۋگە اتتانادى. كەلىسىمەن 3-4 بولمەلەردى جالعا الىپ، ولاردى حوستەلگە اينالدىرادى. ميلليونعا قول جەتكىزگەن دانيل قازىر رەسەيدەگى مەيمانحانالار جەلىسىن باسقارادى جانە «فوربس» رەيتينگىسىندە جوعارى ورىننان كورىنگىسى كەلەدى ەكەن.

«قويشىنى تاياعى اسىرايدى، قاسقىردى اياعى اسىرايدى» دەسەك، ادامدى ەڭبەك اسىرايدى. قاراپ وتىرساق، اتالعان ميلليونەرلەردىڭ بيزنەستەرى، نەگىزىنەن، قاندايدا ءبىر ىسكە سۇيىسپەنشىلىكتەن، قىزىعۋشىلىقتان تۋعان. بالانى ەڭبەككە باۋلۋدان بۇرىن ونىڭ قانداي ىسكە يكەمى بار، ونى نە قىزىقتىراتىنىن انىقتاپ العان دۇرىس بولار. بالكىم، قازاق بالالارى اراسىنان دا ميلليونەرلەر شىعاتىن كۇن الىس ەمەس شىعار.

نۇرسۇلۋ مىرزاحمەتوۆا

«ايقىن». 2013

سوڭعى جاڭالىقتار
telegram