ينتەرنەت بولماسا قايتەر ەدىك؟

استانا. قازاقپارات – 17-مامىر - حالىقارالىق ينتەرنەت كۇنى. سوعان بايلانىستى ينتەرنەت تۋرالى قىزىقتى اقپاراتتى ۇسىنامىز.

حالىقارالىق ينتەرنەت كۇنىن باعدارلاماشىلار وزدەرىنىڭ مەرەكەسى دەپ سانايدى. بۇل كۇن - باعدارلاماشىلاردان بولەك، جۇيەلىك اكىمشىلەردىڭ، ينتەرنەت-پروۆايدەرلەردىڭ، ۆەب-ديزاينەرلەردىڭ، ينتەرنەت-باسىلىمدار رەداكتورلارىنىڭ، باسقا دا اقپاراتتىق تەحنولوگيالار سالاسىندا جۇمىس ىستەيتىن ادامداردىڭ كاسىبي مەيرامى.

ينتەرنەت پايدا بولا سالىسىمەن اقپارات الماسۋدىڭ ەڭ تانىمال قۇرالىنا اينالدى. اتالعان مەرەكەنى قۇرۋ تۋرالى باستاما كاتوليك شىركەۋىنە تيەسىلى ەدى. 1999 -جىلى ريم پاپاسى يوانن پاۆەل II ينتەرنەتتى ادامزات ءبىلىمىنىڭ ەڭ ۇلكەن مۇراعاتى دەپ شەشىپ، اتالعان مەرەكەنى بەكىتكەن.

ينتەرنەتتىڭ پايدا بولۋ تاريحىنا ۇڭىلەتىن بولساق، 1957 -جىلى ا ق ش قورعانىس مينيسترلىگى اقپاراتتى تاسىمالداۋدىڭ سەنىمدى جۇيەسى قاجەت دەپ شەشكەن. ا ق ش الدىڭعى قاتارلى زەرتتەۋ جوبالارىن جۇيەلەپ، كومپيۋتەرلىك جەلى قۇرۋدى ۇسىندى. زەرتتەۋلەر ناتيجەسىندە كومپيۋتەرلىك جەلى ARPANET پايدا بولدى. كەيىن جەلى جىلدام دامىپ، ونى عىلىمنىڭ ءارتۇرلى سالالارىنداعى عالىمدار قولدانا باستادى.

ال 1990 -جىلى ينتەرنەتكە تەلەفون ارقىلى قوسىلۋعا مۇمكىندىك تۋدى. ينتەرنەت 1991 -جىلى جالپىعا قولجەتىمدى بولا باستادى. الەمدەگى ەڭ جىلدام ينتەرنەت - وڭتۇستىك كورەيادا، ەڭ باياۋ ينتەرنەت - ليۆيادا ەكەن. ستاتيستيكالىق زەرتتەۋلەرگە سايكەس، ينتەرنەتتىڭ ەڭ بەلسەندى قولدانۋشىلارى - فيليپپيندىكتەر، بەلسەندىلىگى از قولدانۋشىلار - جاپوندىقتار.

قازىرگى كەزدە ادامداردىڭ بارلىعى دەرلىك ينتەرنەتتى پايداعا اسىرادى. ينتەرنەتتىڭ پايدالى تۇستارى: اقپاراتتى جىلدام تاراتادى، كەز كەلگەن ادامعا دەرەكتەر قولجەتىمدى. ال زيان تۇسى - الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى مادەنيەتتىڭ ساقتالماۋى، ۋاقىتتىڭ زايا كەتۋى. ورتاشا ەسەپپەن ينتەرنەت قولدانۋشىلارى جەلىدە كۇن سايىن 6 ساعات 58 مينۋت وتكىزەدى. ەلەكتروندىق ەنتسيكلوپەديانىڭ مالىمەتتەرىنە سايكەس، 2023 -جىلى ينتەرنەتتى 5800000000 ادام پايدالانعان. بۇل بۇكىل الەم حالقىنىڭ 72,06 پايىزىن قۇرايدى.

ال قازاقستانعا ينتەرنەت 1991 -جىلى جەتتى. 1994 -جىلدىڭ 19-قىركۇيەگىندە KZ دومەنى حالىقارالىق اقپاراتتىق- جەلىلىك ورتالىقتا تىركەلدى. بۇل كۇن - قازنەتتىڭ نەگىزى قالانعان كۇن. العاشىندا ادامدار ەلەكتروندىق پوشتامەن بايلانىسقا شىققان.

Bugin.kz پورتالى الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارىنا «ينتەرنەت بولماسا قايتەر ەدىڭىز؟» دەپ ساۋال جولدادى.

قازاقستاندىقتار ءوز پىكىرلەرىن ءبىلدىردى. كوبى ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالاناتىنىن، گازەت-جۋرنال وقيتىنىن، وتباسىنا كوبىرەك كوڭىل بولەتىنىن جازعان. «ۇيدە ءوز شارۋاممەن اينالىسار ەدىم»، «كىتاپ، گازەت- جۋرنال وقىپ، راديو، تەلەۆيزور كورەر ەدىم»، «كوپ كەرەكسىزدەن قۇتىلار ەدىم»، «بۇرىن گازەت-جۋرنال وقىعاندى جاقسى كورەتىن ەدىم، قازىر ينتەرنەتكە قارايمىن»، «قولىم بوساپ، پايدالى ىستەرمەن اينالىسار ەدىم، كوبىرەك كىتاپ وقيتىن ەدىم»، - دەيدى جەلى قولدانۋشىلارى.

ال «كوبىنەسە ينتەرنەتتى نە ءۇشىن قولداناسىز؟» دەگەن ساۋالعا Instagram قولدانۋشىلارى «الەۋمەتتىك جەلى ءۇشىن» دەپ جاۋاپ بەرگەن. وقىرماندار ينتەرنەتتىڭ پايداسى دا، زيانى دا تەڭ ەكەنىن جازدى. «پايداسى - كەرەكتى اقپارات الاسىڭ، زيانى - ۋاقىتىڭدى، ۇيقىڭدى الادى»، «پايداسى - قاشىقتان بولسا دا ونلاين فورماتتا قىزمەت ەتۋى»، «دەنساۋلىققا زيان»، «پايداسى كوپ، زيانى قاراجات كەتەدى»، «ۋاقىت جوعالتاسىڭ»، «اۋرۋ تاباسىڭ»، - دەيدى جەلىدەگىلەر. ال وقىرمانداردىڭ ` ى ينتەرنەتكە تاۋەلدى ەكەندەرىن ايتتى.