ۇيالى بايلانىس وپەراتورلارىنا زاڭناما تالاپتارىن كۇشەيتۋ كەرەك - دەپۋتات
استانا. KAZINFORM - ۇيالى بايلانىس نارىعىن مونوپوليادان ارىلتۋ شارالارىن قولعا الۋ كەرەك. بۇل تۋرالى ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتات ەلنۇر بەيسەنبايەۆ ايتتى.
«موبيلدى بايلانىس كۇندەلىكتى تىرشىلىگىمىزگە دەندەپ ەندى. الايدا ۇيالى بايلانىس قىزمەتى تاريفىنىڭ كۇننەن-كۇنگە قىمباتتاۋى حالىقتىڭ قالتاسىن قاعىپ، تىنىسىن تارىلتىپ بارادى. تاريفتەر جىل ساناپ ەمەس، اي ساناپ ءوسىپ كەلەدى. ماسەلەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسى باسەكەلەستىكتى قورعاۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ مالىمەتىنشە، ۇيالى بايلانىس قىزمەتتەرىنىڭ تاريفتىك جوسپارلارى 2023-جىلى 57 پايىزعا دەيىن وسكەن. ال 2021-2022-جىلدارى تاريفتەردىڭ ءوسۋى ورتاشا العاندا 13 تەن 37 پايىزعا دەيىن بولعان. اتاپ ايتساق، 2023-جىلدىڭ ساۋىرىندە بيلاين «ياركي» تاريفتىك جوسپارىن 1790 تەڭگەدەن 2490 تەڭگەگە دەيىن (ءوسۋى 39 پايىز)، كسەل مەن تەلە 2 تامىز ايىنان باستاپ ءارتۇرلى تاريفتىك جوسپارىنىڭ وسەتىنىن مالىمدەگەن. اتاپ ايتقاندا، «رەالنىي بەزليميت» (كسەل) 3390 تەڭگەدەن 4390 تەڭگەگە (ءوسۋى 29 پايىز)، «پروستو سۋپەر» (تەلە 2) 2590 تەڭگەدەن 3290 تەڭگەگە (ءوسۋى 27 پايىز) ءوستى. ەڭ قىزىعى، جۋىردا اكتيۆ، كسەل وپەراتورلارى تاريفكە 1 مىڭ تەڭگە، ال ارنايى الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى ينتەرنەتتى ليميتسىز قولدانۋ ءۇشىن تاعى 990 تەڭگە ۇستىنەن قوسىپ وتىر. سوندا بار-جوعى 3390 تەڭگەلىك تاريف 5380 تەڭگەگە دەيىن، ياعني 59 پروتسەنتكە قىمباتتادى»، - دەدى ە. بەيسەنبايەۆ ۇكىمەت باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆتىڭ اتىنا جولداعان ساۋالىندا.
ونىڭ ايتۋىنشا، ەلىمىزدە «بايلانىس تۋرالى» زاڭىنىڭ 20-بابىنا سايكەس، وپەراتورلار بايلانىس قىزمەتىنىڭ تاريفتەرىن نەگىزدەي وتىرىپ، وزدەرى قويادى.
«وسىلايشا، ولاردىڭ تاريفتى ءتيىستى شىعىندار بويىنشا وزدەرى قالىپتاستىرۋىنا جاعداي جاسالىپ قويىلعان. بۇل رەتتە، وپەراتورلار ءتىپتى باسەكەلەستىكتى قورعاۋ اگەنتتىگىن حاباردار ەتۋگە دە مىندەتتى ەمەس. تاريفتىڭ وسەتىنى تۋرالى ءبىر اي بۇرىن حاباردار ەتسە بولعانى. اگەنتتىك باعانىڭ ءوسۋى كۇدىك تۋعىزعاندا عانا ونىڭ نەگىزدىلىگىن تەكسەرىپ، زاڭسىزدىق انىقتالعان جاعدايدا ايىپپۇل سالا الادى. ونىڭ مولشەرى ماردىمسىز، مونوپوليستىك قىزمەت ناتيجەسىندە الىنعان كىرىستىڭ نەبارى بەس پايىزى عانا. ويتكەنى باسەكەلەستىكتى دامىتۋ ماقساتىندا كاسىپكەرلىك كودەكسكە سايكەس 2017-جىلدان باستاپ بايلانىس قىزمەتىنىڭ تاريفىن مەملەكەتتىك رەتتەۋ الىنىپ تاستالعان. سونىمەن، تاريفتەردىڭ بىلايشا ءجونسىز كوتەرىلە بەرۋىنە، بىرىنشىدەن، زاڭنىڭ جۇمساقتىعى سەبەپ بولسا، ەكىنشى جاعىنان - وپەراتورلاردىڭ نارىقتا مونوپوليالىق جاعدايدى يەمدەنۋىنە بايلانىستى»، - دەدى دەپۋتات.
ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، وپەراتورلاردىڭ كليەنتكە ەسكەرتپەستەن ءبىرجاقتى تاريفتىك جوسپاردى وزگەرتۋ، ينتەرنەت-ترافيكتى ۇلعايتۋ، باعاسىن قىمباتتاتۋ فاكتىلەرى ءجيى كەزدەسەدى. تۇتىنۋشىلاردىڭ شاعىمى نەگىزىندە ءتيىستى مينيسترلىك بايلانىس قىزمەتىن كورسەتۋ ەرەجەسىنە تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ بويىنشا وزگەرىس ەنگىزگەن. ءبىراق ۇيالى بايلانىس وپەراتورلارى مۇنىمەن كەلىسپەي، سوتتاسىپ جۇرگەن كورىنەدى. تاعى ءبىر ماسەلە، بايلانىستىڭ باعاسى قىمبات بولسا دا، ساپاسىنىڭ سىن كوتەرمەۋى. بايلانىس وتە ءالسىز جانە ينتەرنەتتىڭ جىلدامدىعى تىم باياۋ. Speedtest جاھاندىق رەيتينگى بويىنشا ءموبيلدى ينتەرنەت جىلدامدىعى بويىنشا قازاقستان 142 ەلدىڭ اراسىندا 67 ورىندا تۇر.
سونىمەن قاتار ەلىمىزدە ءالى دە ينتەرنەت جەتپەگەن اۋىلدار بار. ماسەلەن، 2023-جىلعى 1-قاڭتارداعى جاعداي بويىنشا 6290 اۋىل بولسا، سونىڭ اراسىندا 1,5 مىڭ اۋىلىندا موبيلدى ينتەرنەت مۇلدەم جوق. ال 902 اۋىلدا تەك ءبىر عانا ۇيالى بايلانىس وپەراتورى بار.
«وسى ايتىلعانداردى ەسكەرە وتىرىپ، كەلەسى ماسەلەلەردى قولعا الۋدى ۇسىنامىن. بىرىنشەدەن، ۇكىمەت ۇيالى بايلانىس نارىعىن مونوپوليادان ارىلتۋ شارالارىن قولعا الۋى كەرەك. ەكىنشىدەن، ۇيالى بايلانىس پەن ينتەرنەت ساپاسىن ارتتىرۋ، بۇكىل ءوڭىر مەن اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردى تولىق ينتەرنەتپەن قامتاماسىز ەتۋ شارالارىن قابىلداۋى ءتيىس. وسى رەتتە، مۇلدەم موبيلدى ينتەرنەتى جوق 1432 اۋىلعا جەلىنى جەتكىزۋ بويىنشا ناقتى جول كارتاسىن دايارلاۋىمىز قاجەت. ق ر ۇكىمەتى ۇيالى بايلانىس قىزمەتىن كورسەتۋ جانە ولاردىڭ تاريفىن بەلگىلەۋ بويىنشا تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىعىن بارىنشا قورعاۋ باعىتىندا زاڭناما تالاپتارىن كۇشەيتەتىن وزگەرىستەر ازىرلەۋى قاجەت»، - دەدى ەلنۇر بەيسەنبايەۆ.