تۇركىستان وبلىسىندا حان ايناسى تابىلدى

استانا. KAZINFORM - ءبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىنگى Ⅱ عاسىردا ادامدار اينا ۇستاعان، التىن كۇمىستەن اشەكەي تاققان. بۇعان دالەل، قاراسپان اۋىلى توڭىرەگىنەن حاننىڭ ايناسى تابىلدى، - دەپ حابارلايدى «حابار 24» تەلەارناسى.

قارااسپان - تۇركىستان وبلىسىنا قاراستى اۋىل. ەجەلگى ۋاقىتتا بۇل جەردە قارا اسپان دەگەن شاھار بولعان، - دەيدى. قازبا كەزىندە ەسكى قورىمدا اۋقاتتى وتباسى مۇشەلەرىنىڭ مۇردەسى مەن باعالى دۇنيەلەرى قوسا كومىلگەنى انىقتالعان.

«تولەباي توبە قورىمىنداعى ءۇشىنشى وبادان ءار جىلدارى جەرلەنگەن 5 ادامنىڭ مۇردەسى تابىلدى. ارحەولوگيالىق ورىننىڭ 2 مىڭ جىلدان استام تاريحى بار. زەرتتەۋگە قاتىسقان ماماندار قۇندى ارتەفاكتىلەرگە قاراپ وسىنداي بولجام جاساپ وتىر»، - دەپ حابارلادى «حابار 24» تەلەارناسىنىڭ ءتىلشىسى.

ارحەولوگتاردىڭ تاپقان زەرگەرلىك بۇيىمدارى جاسالۋ تەحنولوگياسىمەن ەرەكشەلەنەدى. ايشىق ءتارىزدى التىن سىرعالار اسىل تاستارمەن بەزەندىرىلسە، تۇرمىستىق زاتتار دا قولامەن كومكەرىلگەن. سوندىقتان بۇل بىرەگەي جادىگەرلەر قاڭلى كەزەڭىنىڭ مادەنيەتىن تاعى دا تاني تۇسۋگە جول اشتى، - دەيدى ولار.

«قوس سىرعا زەرگەرلىك ونەردىڭ قايتالانباس ۇلگىسى ىسپەتتى. مەن سەنىمدى تۇردە ولاردىڭ قاڭلى مەملەكەتىنە تيەسىلى ەكەنىن ايتا الامىن. سول زاماننىڭ ءداستۇرلى مادەنيەتىندە وسىنداي التىندار قولدانىلعان. كوبىنە گرەك قالالارى مەن ريم يمپەرياسىندا كەزدەسەدى. ءبىراق، كورىپ تۇرعاندارىڭىزداي، ولار وسى ءوز دالامىزدا تابىلىپ جاتىر»، - دەدى ءو. جانىبەكوۆ اتىنداعى و ق پ ۋ پروفەسسورى الەكساندر پودۋشكين.

قورىمدى زەرتتەۋ جۇمىستارى ۇزاق جىلدار بويى جۇرگىزىلىپ كەلەدى. بۇل جولى 3 بىردەي وبا قازىلىپ، سونىڭ ەكەۋى تونالعانى انىقتالدى. دەگەنمەن ارحەولوگيالىق وشاقتان تابىلعان حان ايناسى قۇندى ولجا ساناتىندا. سونىمەن قاتار ءىرىلى-ۇساقتى مونشاقتار مەن تۇيرەۋىش بار. ەندى قاڭقا سۇيەكتەرى زەرتتەلمەك.

«بۇل جەردە اۋقاتتى ادامدار جەرلەنگەن. ياعني، بۇل جەرلەنگەن قاڭقا سۇيەكتەرىنە قاراپ، ولاردىڭ ءار ۋاقىت ارالىعىندا جەرلەنگەنىن بايقاۋعا بولادى. تابىلعان ارتەفاكتىلەرگە بايلانىستى سونداي شەشىم شىعارۋعا بولادى. انتروپولوگتارعا بەرگەن كەزدە سۇيەكتەرىنە جانە تىستەرىنە قاراپ، ولاردىڭ جاسىن انىقتايدى»، - دەيدى ارحەولوگيالىق ەكسپەديتسيا مۇشەسى گۇلميرا ستامقۇلوۆا.

تاريحي ماڭىزعا يە جادىگەرلەردىڭ ءبىرازى ارنايى زەرتتەۋدەن سوڭ «ورداباسى» مۋزەيىنە قويىلادى. ال ەرەكشە قولدانبالى ونەر تۋىندىلارىن رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار مۋزەي قورىنا وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.

«بىلتىر وسى تولەباي توبەدە جۇرگىزىلگەن قازبا جۇمىسى بارىسىندا تابىلعان كوپتەگەن زاتتار، سونىڭ ىشىندە كەراميكالىق زاتتار، اشەكەي بۇيىمدار سونىڭ بارلىعى ءبىزدىڭ ورداباسى قورىق مۋزەي قورىنا وتكىزىلگەن بولاتىن. بيىلعى جىلى تابىلعان زاتتاردىڭ باعالىعىنا، قۇندىلىعىنا قاراپ، جەتەكشىنىڭ ايتۋىنشا، ورتالىق مۋزەي نەمەسە ۇلتتىق مۋزەيگە وتكىزىلەتىن بولادى»، - دەيدى «ورداباسى» ۇلتتىق تاريحي-مادەني قورىق مۋزەيىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى باقىتبەك قاسىموۆ. 

سالا ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا، قورىمدا تابىلعان جادىگەرلەر كونە زامان تۇرعىندارىنىڭ اتا-بابالاردىڭ تاريحي-مادەني باي مۇراسىن تانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سوندىقتان ەجەلگى قارا اسپان قالاشىعىندا قازبا ءىسى قايتا جاندانادى.