تانىمال تۇلعالاردىڭ پاراقشاسىنا جاعىمسىز پىكىر جازاتىندار كىمدەر- پسيحولوگ جاۋابى
عالامتور مەن الەۋمەتتىك جەلى ءومىر سالتىمىزعا دەندەپ ەنگەلى كيبەربۋللينگ ماسەلەسى دە پايدا بولدى.
اسىرەسە، الەۋمەتتىك جەلىدە وقىرمانى كوپ بلوگەرلەر، انشىلەر مەن ارتىستەر بۇدان از زارداپ شەگىپ جاتقان جوق. تانىمال تۇلعالارعا جاعىمسىز پىكىر قالدىراتىندار كىمدەر؟ ولار مۇنداي ارەكەتكە نە ءۇشىن بارادى؟ وسى تۋرالى پسيحولوگ سەرىكگۇل ساليدەن سۇراپ كوردىك.
«الەۋمەتتىك جەلىدە جامان پىكىر جازۋ ارقىلى بۋللينگ جاساۋدىڭ ءتۇبىرى كۇندەلىكتى ومىردەگى بۋللينگتەن باستاۋ الادى. قازىر جاڭا تەحنولوگيالار دامىدى، ينتەرنەت پايدا بولدى. ادامدار كۇندەلىكتى ومىردە عانا ەمەس، الەۋمەتتىك جەلىلەردە ارالاس- قۇرالاس بولادى، قارىم-قاتىناس قۇرادى. سوندىقتان قازىر كيبەربۋللينگ كوبەيدى. ەكىنشى جاعىنان ول ادامنىڭ كوزىنە تىكە قاراپ وتىرماعاندىقتان، ويىنا كەلگەندى جازا بەرەدى. ءوزىنىڭ اگرەسسياسىن وسى ارقىلى شىعارادى. جالپى ادامنىڭ تابيعاتى بىرەۋگە شابۋىل جاساعاندى، تيىسكەندى جاقسى كورەدى. ارحيتەپتىك دەڭگەيدە ادام ۇلكەن اڭداردى اۋلاۋ ءۇشىن ۇجىمداسىپ ءومىر ءسۇردى. ولار العاشقى قاۋىمدىق قۇرىلىس كەزەڭدە ۇجىمشىل بولماعاندا، ءىرى اڭدى اۋلاي الماي، ازىقسىز قالاتىن ەدى. اڭ ولاردىڭ قۇربانى بولدى. سول سياقتى بەلگىلى ءبىر ادامعا تيىسكەن كەزدە دە ادامدار قۇربانعا قارسى ۇجىمداسىپ، ارەكەت ەتەدى. ماسەلەن، بىرەۋگە الەۋمەتتىك جەلىدە جامان پىكىر جازسا، ادامدار سونى قولداي كەتەدى. بىردەن ۇجىمداسا قالادى. بۇل ءار ادامنىڭ ءتۇپ ساناسىندا قالعان. تەك ادامگەرشىلىك تۇرعىدان بيىك دەڭگەيگە جەتكەن، رۋحاني وسۋىنە ءمان بەرەتىن ادام عانا مۇنداي قادامعا بارمايدى. مۇنداي ءۇردىستى قوعامداعى ادامداردىڭ گۋمانيستىك ينتەللەكتىن ءوسىرۋ ارقىلى عانا توقتاتا الامىز. ىزگىلىك، ءبىلىم سياقتى قۇندىلىقتار تەرەڭدەگەن سايىن مادەنيەت ءوسىپ، جاعىمسىز ادەتتەردەن اۋلاق بولا باستايدى»، - دەيدى پسيحولوگ.
ماماننىڭ ايتۋىنشا، جاعىمسىز پىكىردى بالالىق شاقتان شىعا الماي قالعان ادامدار جازادى.
«جامان پىكىر جازاتىن ادام ازاماتتىق پىكىرىمدى ءبىلدىرىپ وتىرمىن دەپ ويلايدى. ءبىراق بۇل ولاي ەمەس. ول ادامنىڭ بەلگىلى ءبىر دامۋ كەزەڭدەرىنەن وتپەگەنىن كورسەتەدى. اسىرەسە، بالالار وسى ارحيتەپتىك دەڭگەيدە عانا ۇجىمداسا الادى. سوندىقتان دا بالالاردىڭ اراسىندا بۋللينگ كوپ. ال الەۋمەتتىك جەلىدە جامان پىكىر جازاتىندار وسى بالا دەڭگەيىندە قالىپ قويعاننان وسىنداي ارەكەتتەرگە بارادى»، - دەيدى سەرىكگۇل ءسالي.
پسيحولوگ ومىردە بۋللينگتىڭ ءتۇرى كوپتىگىن ايتادى. قاي-قايسىسى دا ادامداردىڭ بىرىگە كەتۋىنەن تۋىندايدى.
«ادامدار اراسىنداعى بۋللينگ الەۋمەتتىك جەلىگە عانا ءتان ەمەس. ماسەلەن، تۋىستار اراسىنداعى بۋللينگ، ۇجىمداعى بۋللينگ، مەكتەپتەگى بۋللينگ، ۋنيۆەرسيتەتتەگى بۋللينگ سياقتى جالعاسىپ كەتە بەرەدى. نەگە كەلىن تۇسكەننەن كەيىن كوپ ماسەلەلەر پايدا بولادى؟ ونى جامانداۋى، نامىسىنا ءتيۋى، ونى قۇربان ەتۋ سياقتى جايتتار بولادى. ال ەندى مەكتەپتەگى بۋللينگكە كەلەتىن بولساق، ءبىر بالانى مازاق قىلامىز دەپ ءبارى بىرىگىپ تاتۋ بولا قالادى. ادامداردىڭ ورتاسىندا جەك كورۋ دەگەن بولادى. وسى جەك كورۋ سەزىم بىرەۋگە باعىتتالۋى كەرەك. سوندىقتان دا ول ءوزىنىڭ قۇربانىن تاڭدايدى. ادەتتە ومىردەگى قۇرباندار ءوزىن قورعاۋعا قاۋقارى از ادامدار بولىپ جاتادى. ال الەۋمەتتىك جەلىدەگى تانىمال ادامداردى كوپ ادام كورەدى. سوندىقتان ولاردىڭ اراسىنان جامان پىكىر قالدىراتىن ادامدار شىقپاي تۇرمايدى. بىرەۋ باستاپ كەتسە، باسقالارى ونى ءىلىپ اكەتەدى. ينتەرنەتتە ءوزىڭنىڭ جەكە باسىڭدى جاسىرىپ، پىكىر قالدىرا بەرۋگە بولادى. ءتىپتى قولايلى. سوندىقتان دا تانىمال ادامدارعا بۋللينگ كوپ»، -دەپ ءتۇسىندىردى ول.