سالىق رەفورماسى: ارنايى رەجيمدەر ازايىپ، تالاپتار وزگەردى
استانا. KAZINFORM - سالىق كودەكسىنە قول قويىلعاننان كەيىن، قازاقستاندا ءتۇسىندىرۋ جۇمىسى باستالىپ كەتتى، دەپ حابارلايدى ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.
قابىلدانعان قۇجات بويىنشا العاشقى جاريا ءتۇسىندىرۋ 18-شىلدەدە «اتامەكەن» ۇ ك پ الاڭىندا ءوتتى.
پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى - ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى سەرىك جۇمانعارين جانە پالاتا پرەزيديۋمىنىڭ ءتوراعاسى رايىمبەك باتالوۆ سالالىق قاۋىمداستىقتاردىڭ وكىلدەرىمەن وفلاين جانە ونلاين فورماتتا وتكەن سەمينار- كەڭەس اياسىندا كەزدەستى. ءىس-شارا بارىسىندا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى بيزنەسكە جاڭا سالىق كودەكسىنىڭ نەگىزگى نورمالارىن ءتۇسىندىردى.
قاتىسۋشىلار اراسىندا ماشينا جاساۋ، فارميندۋستريا، قوعامدىق تاماقتانۋ، بولشەك ساۋدا، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالىق كەڭەسشىلەرى جانە باسقا دا بىرلەستىكتەر وكىلدەرى بار. جاڭا قۇجاتتاعى نەگىزگى وزگەرىستەر تۋرالى حاباردار ەتۋدەن باسقا، ارنايى سالىق رەجيمدەرىنە جانە سالىقتىق اكىمشىلەندىرۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.
ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى سالىق جانە كەدەن ساياساتى دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ەرلان ساعىنايەۆ جاڭا كودەكستە ارناۋلى سالىق رەجيمدەرىنىڭ سانى جەتىدەن ۇشكە دەيىن قىسقارتىلعانىن اتاپ ءوتتى:
- ءوزىن-ءوزى جۇمىسپەن قامتىعاندار ءۇشىن،
- جەڭىلدەتىلگەن دەكلاراتسيا نەگىزىندە،
- شارۋا نەمەسە فەرمەر قوجالىقتارى ءۇشىن.
- ءوزىن-ءوزى جۇمىسپەن قامتىعاندار ءۇشىن ا س ر- دى جەكە كاسىپكەر بولىپ تابىلمايتىن، جۇمىسكەرلەردىڭ ەڭبەگىن پايدالانبايتىن جانە وسى اسر قولدانۋعا رۇقسات ەتىلگەن قىزمەت تۇرلەرىن جۇزەگە اسىرمايتىن جەكە تۇلعالار قولدانۋعا قۇقىلى. كۇنتىزبەلىك ايداعى تابىسى 300 ا ە ك - تەن اسپايتىندار، - دەدى ەرلان ساعىنايەۆ.
بۇل رەتتە ءوزىن-ءوزى جۇمىسپەن قامتىعاندار ج ت س- دان بوساتىلادى جانە تابىسىنىڭ 4 پايىز مولشەرىندە وزدەرى ءۇشىن الەۋمەتتىك تولەم عانا تولەيدى. جەڭىلدەتىلگەن دەكلاراتسيانىڭ جاڭا رەجيمىندە ق ق س پەن الەۋمەتتىك سالىقتى تولەمەۋ مۇمكىندىگى ساقتالادى. ونى كۇنتىزبەلىك جىلداعى تابىسى 600 مىڭ ەسەلەنگەن اەك- تەن (2,4 ميلليارد تەڭگە) اسپايتىن، جالدامالى جۇمىسكەر سانىنا شەكتەۋ جوق جانە قىزمەت ءتۇرى تىيىم سالۋ تۇرلەرى تىزبەسىنە ەنگىزىلمەگەن سالىق تولەۋشىلەر قولدانۋعا قۇقىلى. شارۋا (فەرمەر) قوجالىقتارى ءۇشىن قولدانىستاعى ا س ر ساقتالعان.
- جالعىز نارسە، ءبىرىڭعاي جەر سالىعىنىڭ جويىلۋىنا بايلانىستى جالپى تابىستىڭ 0,5 پايىز مولشەرىندە تيەسىلى تابىس سالىعىن شارۋا قوجالىقتارى بارلىق باسقا كاسىپكەرلەر سياقتى ج ت س ب س ك- عا تولەيتىن بولادى. بۇدان باسقا، ماقساتى بويىنشا پايدالانىلمايتىن نەمەسە قازاقستان زاڭناماسىن بۇزا وتىرىپ پايدالانىلاتىن اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەر ۋچاسكەلەرى بويىنشا جەر سالىعىنىڭ بازالىق ستاۆكالارى (جەر ۋچاسكەلەرىن پايدالانعانى ءۇشىن تولەماقى) 20 دان 40 ەسەگە دەيىن ۇلعايتىلدى، - دەدى ەرلان ساعىنايەۆ.
جاڭا كودەكستە سالىقتىق اكىمشىلەندىرۋدى جاپپاي وڭايلاتۋ كوزدەلگەن:
● ەسەپتىلىك 30 پايىزعا، سالىق 20 پايىزعا از،
● سالىقتىق جەڭىلدىكتەر مەن الىمداردى وڭتايلاندىرۋ،
● سالىقتىق اكىمشىلەندىرۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرى.
- سالىقتىق اكىمشىلەندىرۋدە دە تاسىلدەر وزگەرەدى. بۇگىنگى كۇنى، ەگەر سالىق بەرەشەگىن بارلىق ماجبۇرلەپ ءوندىرىپ الۋ شاراسى 6 ا ە ك شەگىنەن باستاپ قولدانىلسا، وندا جاڭا سالىق كودەكسىندە شارا قولدانۋ بەرەشەك مولشەرىنە بايلانىستى. ماڭىزدى ماسەلە - قارىز از بولسا، بيزنەستىڭ بارلىق قىزمەتى بۇعاتتالمايدى. ەگەر ول 20 ا ە ك- كە دەيىنگى سومانى قۇراسا، وندا تەك سالىق بەرەشەگىنىڭ بار ەكەندىگى تۋرالى قۇلاققاعىس جىبەرىلەدى. ەگەر سوما 20 دان 45 ا ە ك- كە دەيىن بولسا، وندا حابارلاما جىبەرىلىپ، ول وتەلمەگەن جاعدايدا بانكتىك شوت بويىنشا شىعىس وپەراتسيالارى توقتاتىلىپ، ينكاسسالىق وكىم قويىلادى. ەگەر بەرەشەك سوماسى 45 ا ە ك- تەن اساتىن بولسا، وندا ساۋدا-ساتتىققا شىعارىلاتىن مۇلىك تىزىمدەلەدى، - دەدى ەرلان ساعىنايەۆ.
سونداي-اق بورىشكەردىڭ دەبيتورلارى ەسەبىنەن بەرەشەكتى ءوندىرىپ الۋ جۇمىسى جۇرگىزىلەدى. ءوزىن-ءوزى رەتتەيتىن قوعامدىق تاماقتاندىرۋ ۇيىمىنىڭ ءتوراعاسى ۆەرونيكا داۋگاليەۆا جەڭىلدەتىلگەن دەكلاراتسيا رەجيمىندە جۇمىس ىستەيتىن كاسىپكەرلەردىڭ شىعىستار سوماسىن ك ت س شەگەرىمڭنە جاتقىزۋ مۇمكىندىگىن ساقتاۋدى ۇسىندى.
قازاقستاننىڭ قۇرىلىس سالۋشىلار قاۋىمداستىعىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى ۆيكتور ميكريۋكوۆ زاڭدى تۇلعالاردى تىركەۋدى جارامسىز دەپ تانۋ تاجىريبەسىنە الاڭداۋشىلىق ءبىلدىرىپ، ماجبۇرلەپ جويۋدىڭ تولىققاندى ءراسىمىن ەنگىزۋدى جاقتادى.
باسقا قاتىسۋشىلار دا وزدەرىن الاڭداتقان ساۋالدارعا مەملەكەتتىك ورگان وكىلدەرىنەن تولىق جاۋاپ الدى. ەندى جاڭا سالىق كودەكسىنىڭ نورمالارىن ءتۇسىندىرۋ جۇمىسى باسقا وڭىرلەردە جالعاسادى.
بۇعان دەيىن حابارلانعانداي، كەشە مەملەكەت باسشىسى جاڭا سالىق كودەكسىنە قول قويدى.