پرەزيدەنت مەملەكەتتىك باسقارۋدى دامىتۋدىڭ 2030 -جىلعا دەيىنگى جاڭارتىلعان تۇجىرىمداماسىن بەكىتتى
استانا. KAZINFORM - مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا مەملەكەتتىك باسقارۋدى دامىتۋدىڭ 2030 -جىلعا دەيىنگى تۇجىرىمداماسى: «ادامعا باعدارلانعان» «ەڭ الدىمەن ادامدار» مودەلىن قۇرۋ» تۇجىرىمداماسىن جاڭا رەداكسيادا بەكىتتى.
مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ جاڭا مودەلى «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن»، ءتيىمدى، ەسەپ بەرەتىن، كاسىبي جانە پراگماتيكالىق مەملەكەت قاعيداتتارىنا نەگىزدەلەدى. «زاڭ جانە ءتارتىپ» تۇجىرىمداماسى قاعيداتتارىنىڭ ساقتالۋى قامتاماسىز ەتىلەتىن بولادى.
قاعيداتتار مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىنىڭ نەگىز قالاۋشى قاسيەتتەرىن، ماڭىزدى سيپاتتامالارىن كورسەتەدى جانە مەملەكەتتىك ساياساتتى قالىپتاستىرۋ مەن ىسكە اسىرۋدا، سونداي- اق مەملەكەتتىك شەشىمدەر قابىلداۋدا باعدار رەتىندە قىزمەت ەتۋگە ارنالعان.
«حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» قاعيداتى
«حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» قاعيداتى - مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋگە، مەملەكەتتىك شەشىمدەر قابىلداۋ پروتسەسىنە جۇرتشىلىقتىڭ قاتىسۋى ءۇشىن قاجەتتى جاعدايلار جاساۋعا جانە ازاماتتاردىڭ سىندارلى ساۋالدارىنا جەدەل دەن قويۋعا سايىپ كەلەتىن مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ باسىمدىلىق ەتۋشى قاعيداتى.
«حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» قاعيداتىنىڭ باسىمدىعى بارلىق الەۋمەتتىك توپتار مەن ازاماتتىق سەكتور سۋبەكتىلەرىن قامتيتىن، ازاماتتاردىڭ پروبلەمالارىن ءتيىمدى شەشۋگە جانە قوعامدىق پىكىردى ەسەپكە الۋعا باعدارلانعان حالىقپەن سىندارلى ديالوگتى ورنىقتى قولداۋ بولىپ تابىلادى.
«حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» ءتاسىلى ءتيىمدى باسقارۋ اقپاراتتى تاراتۋدان نەمەسە ساياساتتى «جوعارىدان تومەنگە» ىسكە اسىرۋدان گورى اۋقىمدىراق نارسەنى قاجەت ەتەدى دەپ بولجايدى. ول كەرى بايلانىستى، يدەيالار مەن جۇرتشىلىق پىكىرلەرىن بەلسەندى ىزدەۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن مويىندايدى. مۇنى جۇرتشىلىقپەن كونسۋلتاتسيالاردى، ساۋالنامالاردى، جالپى جينالىستاردى، ونلاين-فورۋمداردى جانە باسقا دا قاتىسۋ تەتىكتەرىن قوسا العاندا، ءارتۇرلى قۇرالداردىڭ كومەگىمەن جاساۋعا بولادى.
ءتيىمدى مەملەكەت قاعيداتى
قاعيداتتىڭ نەگىزىندە مەملەكەتتىڭ قولدا بار رەسۋرستارىن بارىنشا ءتيىمدى پايدالانا وتىرىپ، العا قويىلعان ماقساتتار مەن مىندەتتەرگە قول جەتكىزۋ جاتىر. سونىمەن ءبىر مەزگىلدە مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسى مەملەكەتتىك باسقارۋ ينستيتۋتتارى قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگى مەن ناتيجەلىلىگىن جانە مەملەكەتتىك كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن ولشەۋگە مۇمكىندىك بەرۋگە ءتيىس.
تيىمدىلىكتى باعالاۋ مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ۇدايى تۇردە جۇرگىزىلۋگە ءتيىس.
ەسەپ بەرەتىن مەملەكەت قاعيداتى
بۇل قاعيدات اقپاراتتىق اشىقتىقتى، قولجەتىمدىلىكتى، قوعامعا ەسەپ بەرۋشىلىكتى قامتيدى. ول ازاماتتاردىڭ مەملەكەتتىك شەشىمدەر قابىلداۋعا قاتىسۋىنا، سونداي- اق ازاماتتارمەن ءوزارا ءىس-قيمىل كەزىندە زاماناۋي اقپاراتتىق تەحنولوگيالار مەن جاڭا كوممۋنيكاتسيالار قۇرالىن كەڭىنەن پايدالانۋعا نەگىزدەلەدى.
مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ اقپاراتىنا قولجەتىمدىلىكتى ساپا تۇرعىسىنان ارتتىرۋ جانە ازاماتتاردىڭ اقپاراتقا قۇقىقتارىن قورعاۋ تەتىكتەرىن وڭايلاتۋ ماڭىزدى. مەملەكەتتىك باسقارۋ ينستيتۋتتارى ءۇشىن قوعامدىق يگىلىك جەكە مۇددەلەردەن جوعارى تۇرۋعا ءتيىس.
ازاماتتاردىڭ ۇمىتتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، سەنىمنىڭ ءوسۋى جانە بارىنشا بولجاناتىن ساياسات مەملەكەتتىك باسقارۋ ينستيتۋتتارىنىڭ بەرىكتىگىن نىعايتۋعا ىقپال ەتەدى. جوعارى ادەپتىلىك ستاندارتتارىن ساقتاماي جانە سىبايلاس جەمقورلىققا توزبەۋشىلىك تانىتپاي، مەملەكەتتىك باسقارۋ ينستيتۋتتارىنا دەگەن سەنىمدى نىعايتۋ مۇمكىن ەمەس.
«زاڭ جانە ءتارتىپ» قاعيداتى.
بۇل قاعيدات مەملەكەت پەن قوعامنىڭ ءوزارا ءىس-قيمىلى مەن جۇمىس ىستەۋىنىڭ نەگىزگى قاعيداتتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە ايقىندالىپ، ەلدەگى زاڭدىلىق مەن ءتارتىپتى نىعايتۋعا باعىتتالادى.
قازىرگى ۋاقىتتا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتىن جەتىلدىرۋ بويىنشا قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋعا جانە حالىققا قىزمەت كورسەتۋگە باسا نازار اۋدارا وتىرىپ، سەرۆيستىك مودەلدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان شارالار قابىلدانىپ جاتىر.
«زاڭ جانە ءتارتىپ» قاعيداتىنا سايكەس مەملەكەتتىك جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ جۇمىسى حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساۋاتتىلىعى دەڭگەيىن ارتتىرۋعا، زاڭدار مەن قۇقىقتىق نورمالاردى ساقتاۋعا باعدارلانعان تۇراقتى ادەتتەر مەن مىنەز-قۇلىقتى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالۋعا ءتيىس.
زاڭ مەن ادىلدىكتىڭ ساقتالۋىن، ازاماتتارعا قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىن ارتتىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ ماڭىزدى.
وسى قاعيداتتى ىسكە اسىرۋدىڭ نەگىزگى تاسىلدەرى قوعامدا زاڭ مەن ءتارتىپ يدەولوگياسىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى 2025-2030 -جىلدارعا ارنالعان تۇجىرىمدامادا بەكىتىلگەن.
كاسىبي مەملەكەت قاعيداتى
مەملەكەتتىك اپپاراتتا جوعارى ستاندارتتارعا سايكەس كەلەتىن قۇزىرەتتەر مەن كادر الەۋەتىنىڭ بولۋى مەملەكەتتىك باسقارۋدى سەرۆيستىك باعدارلانعان مودەلگە ترانسفورماتسيالاۋدىڭ نەگىزگى شارتى بولىپ تابىلادى.
بۇل رەتتە وزگەرىستەرگە ازىرلىك بارلىق مەملەكەتتىك ورگاننىڭ كۇندەلىكتى قىزمەتىنىڭ اسا ماڭىزدى قاعيداتى بولۋعا ءتيىس. بۇل مەملەكەتتىك اپپارات قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگى مەن باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋدىڭ تۇراقتى، جۇيەلى تەتىگىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
مەملەكەتتىك ورگاندار پروبلەمالاردىڭ جاڭا جانە يننوۆاتسيالىق شەشىمدەرىن ىزدەستىرۋگە، سونداي-اق قىزمەت كورسەتۋدىڭ زاماناۋي ادىستەرىن پايدالانۋعا ءتيىس.
بۇگىندە مەملەكەتتىك ورگانداردا حالىقپەن ساپالى ءوزارا ءىس-قيمىلدى ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن قاجەتتى ينفراقۇرىلىم (مىسالى، «ە- ءوتىنىش» ا ج، ا ق و جانە باسقالارى) بار.
الايدا ازاماتتارمەن ديالوگ قۇرۋعا قابىلەتتى، دايارلانعان كادرلار بولماسا، بۇل ينفراقۇرىلىم ستاندارتتى ەمەس جاعدايلاردا ءتيىستى ناتيجە بەرە المايدى.
وسىعان بايلانىستى قازىرگى زامانعى سىن-تەگەۋرىندەر مەن ترەندتەردى ەسكەرسەك، حالىقپەن تىكەلەي ءوزارا ءىس-قيمىل جاسايتىن مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردى كاسىبيلەندىرۋ ماسەلەسى وزەكتى بولىپ تابىلادى.
وڭىرلەردە كادر رەسۋرستارىن نىعايتۋعا، ونىڭ ىشىندە اۋداندىق اكىمدىكتەردىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرىنە ارنالعان شارالارعا ەرەكشە نازار اۋدارۋ قاجەت. بۇل جەرگىلىكتى جەرلەردە كادر تاپشىلىعىن تولىقتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، وڭىرلەردىڭ ودان ءارى ءوسۋى مەن دامۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
زاماناۋي، تەحنولوگيالىق جانە ەكونوميكالىق جاعىنان وزىق ەلدىڭ قالىپتاسۋى ءۇشىن بۇل رەتتە وسى باعىتتاعى وزىق الەمدىك ستاندارتتارمەن ۇيلەستىرۋدى قامتاماسىز ەتە وتىرىپ، ءبىلىم مەن يننوۆاتسياعا، ادامي كاپيتال سالاسىن دامىتۋعا، سيفرلاندىرۋعا جانە جاساندى ينتەللەكتكە نەگىزدەلۋ قاجەت.
مەملەكەتتىك ورگاندار نەيروندىق جەلىلەردىڭ مۇمكىندىكتەرىن زەردەلەۋگە ءتيىس، ولاردىڭ نەگىزىندە بولجامدار مەن تاۋەكەلدەردى مودەلدەۋگە، مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىندە سيفرلىق ترانسفورماتسيالاۋدى بەلسەندى تۇردە ىلگەرىلەتۋگە بولادى.
پراگماتيكالىق مەملەكەت قاعيداتى
مەملەكەتتىك ساياسات پەن رەفورمالاردى قالىپتاستىرۋ جانە ىسكە اسىرۋ، سونداي-اق شەشىمدەر قابىلداۋ كەزىندە مەملەكەتتىك ورگاندار ءوز قىزمەتىن ۇزاق مەرزىمدى پەرسپەكتيۆاعا جوسپارلايدى جانە بولاشاق ۇرپاقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىن ەسكەرەدى.
بارلىق ىلەسپە تاۋەكەلدەردى نازارعا الۋ جانە ەكولوگيالىق، قۇرىلىمدىق، قارجىلىق، ەكونوميكالىق نەمەسە الەۋمەتتىك باعىتتاعى ماسەلە بولسىن، ونىڭ سيپاتىنا قاراماستان، اۋىرتپالىقتى بولاشاق ۇرپاققا جۇكتەمەۋ ماڭىزدى.
وسى قاعيداتقا سايكەس مەملەكەتتىك شەشىمدەر عىلىمي زەرتتەۋ (وبەكتيۆتىلىك، قايتالانۋ، بايقاپ كورۋ) ادىستەرىنە نەگىزدەلگەن جەتكىلىكتى وبەكتيۆتى دالەلدەمەلىك بازا بولعان كەزدە عانا قابىلدانادى.
قارجى رەسۋرستارىن باسقارۋ ۇتىمدىلىق پەن پراگماتيزمنىڭ ءتيىستى دەڭگەيىمەن، سونداي-اق بارلىق تاۋەكەلدەردى ەسكەرە وتىرىپ جۇزەگە اسىرىلۋعا ءتيىس. بيۋدجەتتىك جوسپارلار ازاماتتاردىڭ قاتىسۋىمەن جانە ولاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ قالىپتاستىرىلۋعا ءتيىس.
مەملەكەتتىڭ ۇدەمەلى جانە ورنىقتى دامۋىنا، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىن سيفرلاندىرۋ ارقىلى دا قول جەتكىزىلەتىن بولادى.
تۇجىرىمدامانىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ سەرۆيستىك جانە «ادامعا باعدارلانعان» مودەلىن قۇرۋدى كوزدەيتىن ماقساتتارىنا قول جەتكىزۋ ءۇشىن مىناداي مىندەتتەردى ىسكە اسىرۋ قاجەت:
- كليەنتكە باعدارلانعان جانە اشىق مەملەكەتتىك اپپاراتتى قالىپتاستىرۋ؛
- وڭتايلى جانە ءتيىمدى مەملەكەتتىك اپپاراتتى قالىپتاستىرۋ؛
- ازاماتتاردىڭ قاجەتتىلىكتەرى نەگىزىندە پرواكتيۆتى مەملەكەتتىك كورسەتىلەتىن قىزمەتتەرگە كوشۋ؛
- ءتيىمدى، وڭتايلى جانە ترانسپارەنتتى كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردى قالىپتاستىرۋ؛
- جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدى ودان ءارى جەتىلدىرۋ.
1-مىندەت. كليەنتكە باعدارلانعان جانە اشىق مەملەكەتتىك اپپاراتتى قالىپتاستىرۋ
1) حالىقپەن تىكەلەي جانە كەرى بايلانىس ارنالارىنىڭ جۇمىسىنا جۇيەلى مونيتورينگ پەن تالداۋ جاساۋ.
2) بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنان، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردان جانە حالىقتان كەلىپ ءتۇسىپ جاتقان ساۋالدارعا جەدەل دەن قويۋ.
3) مەملەكەت پەن قوعامنىڭ ءتيىمدى ءوزارا ءىس-قيمىلىن كۇشەيتۋ.
4) اقپاراتتىڭ اشىقتىعىن جانە مەملەكەتتىك ورگاندار قىزمەتىنىڭ پرواكتيۆتىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ.
2-مىندەت. وڭتايلى جانە ءتيىمدى مەملەكەتتىك اپپاراتتى قالىپتاستىرۋ
مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ رەتكە كەلتىرىلگەن فۋنكتسيالارى قوعامدىق قۇندىلىقتى قۇرۋدىڭ تولىق باسقارۋشىلىق سيكلى رەتىندە قۇرىلاتىن بولادى، وندا ءاربىر پروتسەسس حالىقتىڭ قاجەتتىلىگى مەن مۇقتاجدىعىنا ايقىنداۋدان باستاپ مەملەكەتتىك ورگاننىڭ تيىمدىلىگىن باعالاۋعا جانە ازاماتتاردىڭ قاناعاتتانۋىن ولشەۋگە دەيىنگى بارلىق بازالىق كەزەڭدەردى قامتيدى.
بۇعان قوسا:
1) مەملەكەتتىك باسقارۋ دەڭگەيلەرى؛
2) دەڭگەيلەس ورنالاسۋى بويىنشا ءبىر دەڭگەيدەگى مەملەكەتتىك ورگاندار؛
3) مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ورگاندارى؛
4) القالى ورگاندار جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باسشىلارى اراسىنداعى وكىلەتتىكتەر مەن جاۋاپكەرشىلىكتىڭ اراجىگىن ينستيتۋسيونالدىق تۇرعىدان ءدال اجىراتۋ وسى جۇمىستىڭ ماڭىزدى باعىتى بولادى.
3-مىندەت. ازاماتتاردىڭ قاجەتتىلىكتەرى نەگىزىندە پرواكتيۆتى مەملەكەتتىك كورسەتىلەتىن قىزمەتتەرگە كوشۋ
جۇرگىزىلەتىن قىزمەت مەملەكەتتىك كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ حالىق ءۇشىن قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتەتىن بولادى.
ازاماتتارعا ناقتى جاعدايدا قالاي ارەكەت ەتۋ كەرەكتىگىن تۇسىندىرەتىن جانە ءتيىستى مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى كورسەتەتىن ۆيرتۋالدى كومەكشىنى ەنگىزۋ پىسىقتالادى.
راسىمدەردى ودان ءارى وڭايلاتۋ جانە ازاماتتاردىڭ قاناعاتتانۋشىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن بۇل باعىتتاعى جۇمىس جالعاسادى.
4-مىندەت. ءتيىمدى، وڭتايلى جانە ترانسپارەنتتى كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردى قالىپتاستىرۋ
قولدانىستاعى مەملەكەتتىك مۇلىكتى باسقارۋ تيىمدىلىگىن باعالاۋ جەتىلدىرىلەتىن بولادى.
5-مىندەت. جەرگىلىكتى ءوزىن- ءوزى باسقارۋدى ودان ءارى جەتىلدىرۋ
ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ ماقساتىندا جەرگىلىكتى تۇرعىندارمەن تىعىز ءوزارا ءىس- قيمىل جاساي وتىرىپ، جەرگىلىكتى جەرلەردە شەشىمدەر قابىلداۋ اسا ماڭىزدى. بۇل جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ قىزمەتىن ايتارلىقتاي جاقسارتادى، سونداي-اق مەملەكەتتىڭ ازاماتتارمەن ءوزارا ءىس- قيمىل دەڭگەيىن ارتتىرادى.
بۇل ءۇشىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار اۋماقتى دامىتۋ، قوعامدىق كەڭىستىكتەردى اباتتاندىرۋ، جەرگىلىكتى كولىكتىك، الەۋمەتتىك جانە وزگە دە ينفراقۇرىلىم، بازالىق قىزمەتتەر كورسەتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا، ونىڭ ىشىندە فيسكالدىق ساياساتتى جانە وزگەشە رەتتەۋدى پايدالانۋ مۇمكىندىگى بار قاجەتتى وكىلەتتىكتەر مەن قۇرالدار كەشەنىنە نە بولادى.
ەلدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ ستراتەگيالىق ماقساتتارى مەن مىندەتتەرىن ورتالىق وڭىرلەرمەن بىرلەسىپ، شامادان تىس تاپتىشتەۋسىز «جوعارى دەڭگەي» ينديكاتورلارىنىڭ شەكتەۋلى تىزبەسىن قولدانا وتىرىپ ايقىندايتىن بولادى. سونىمەن ءبىر مەزگىلدە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار وزدەرىنىڭ دامۋ باعدارلامالارىن قۇرىلىمى مەن مازمۇنى جاعىنان قاتاڭ شەكتەمەي ازىرلەيدى.
ورتالىقسىزداندىرۋ ساياساتىن جالعاستىرۋ ماقساتىندا وبلىستىق، اۋداندىق (قالالىق) جانە اۋىلدىق باسقارۋ دەڭگەيلەرى اراسىنداعى وڭىرلىك دەڭگەيدە وكىلەتتىكتەردىڭ، جاۋاپكەرشىلىك پەن رەسۋرستاردىڭ دۇرىس تەڭگەرىمىن قامتاماسىز ەتكەن ءجون.
اۋىلدار، كەنتتەر، اۋداندىق ماڭىزى بار قالالار جانە اۋىلدىق وكرۋگتەر دەڭگەيىندە تولىققاندى جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدى ەنگىزۋ ەرەكشە ماڭىزعا يە.
2021 -جىلى اۋىل اكىمدەرىنەن باستالعان تىكەلەي سايلاۋ ەلىمىزدە دەموكراتيالىق پروتسەستەردىڭ دامۋىنا ىقپال ەتە وتىرىپ، اۋداندار مەن وبلىستىق ماڭىزى بار قالالاردى بىرتىندەپ قامتۋدا.
اۋىل اكىمدەرىن وقىتۋ باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ جونىندە شارالار قابىلداناتىن بولادى.
وقىتۋ باعدارلاماسى ءوڭىردىڭ مىقتى كادرلىق نەگىزى مەن كادر رەزەرۆىن قالىپتاستىرۋ ءۇشىن وڭىرلىك ورتا بۋىن باسشىلارىنا دا ارنالاتىن بولادى.
وقىتۋ تاجىريبەلى لەكتورلار پۋلىن تارتا وتىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ بازاسىندا تىكەلەي ۇيىمداستىرىلادى.
وقىتۋدىڭ ارتىقشىلىقتارىنىڭ ءبىرى - ونىڭ پراكتيكاعا باعدارلانۋى، بۇل العان بىلىمدەرىن ءوز قىزمەتىندە ءتيىمدى قولدانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدى ودان ءارى دامىتۋ تەتىكتەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدى دامىتۋدىڭ جەكە تۇجىرىمداماسى شەڭبەرىندە ىسكە اسىرىلۋدا.
تۇجىرىمدامانى ىسكە اسىرۋ كەزەڭىندە:
- مەملەكەتتىك باسقارۋ سالاسىنداعى زاڭنامانى جەتىلدىرۋ؛
- مەملەكەتتىك اپپارات قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگىن جانە مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ كاسىبيلىگىن ارتتىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ؛
- مەملەكەتتىڭ سەرۆيستىك مودەلىن قالىپتاستىرۋ مەن ەنگىزۋدى جالعاستىرۋ؛
- تاۋەلسىز ساۋالنامالارمەن ولشەنەتىن مەملەكەتتىك قىزمەتتەر كورسەتۋ ساپاسىنا حالىقتىڭ قاناعاتتانۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋ؛
- ازاماتتاردىڭ ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندار جۇرگىزەتىن ساياساتقا قاناعاتتانۋ دەڭگەيىن جانە حالىقتىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ ينستيتۋتتارىنا سەنىم دەڭگەيىن ارتتىرۋ جوسپارلانادى.
اۆتور
مارلان جيەمباي