ريەلتورلار جاڭا ەرەجەگە كوشەدى: نارىقتى نە كۇتىپ تۇر؟
استانا. KAZINFORM - قازاقستاندا ريەلتورلارعا قاتىستى شاعىم ارتىپ كەلەدى. تۇرعىندار جوعارى كوميسسيا مەن ءبىرجاقتى كەلىسىمشارتتارعا نارازى. بۇل ماسەلە جاڭا وزگەرىستەردى قاراستىرۋعا الىپ كەلدى. Kazinform ءتىلشىسى ساراپشىلارمەن بىرگە ۇسىنىلعان ەرەجەنىڭ تۇرعىندارعا قانداي اسەرى بولاتىنىن، كەمشىلىكتەردى جانە نارىقتى رەتتەۋدىڭ مۇمكىن جولدارىن تالدادى.
30 مىڭ ريەلتور بەيرەسمي جۇمىس ىستەيدى
ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنىڭ تۇسپالدى دەرەگىنە سايكەس، دەلدالدىق قىزمەت كورسەتەتىن زاڭدى تۇلعالار سانى - 1157، دارا كاسىپكەرلەر سانى - 1636. ال ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا «باسپانانى جانە باسقا جىلجىمايتىن مۇلىكتى ساتۋ-ساتىپ الۋ جانە جالعا بەرۋ كەزىندەگى دەلدالدىق قىزمەتتەر» بويىنشا جالپى 4875 كاسىپكەرلىك سۋبەكتى تىركەلگەن. بۇل رەسمي جانە ناقتى ەمەس نارىق اراسىنداعى الشاقتىقتى كورسەتەدى.
PANA ۇلتتىق رەلتورلار پالاتاسىنىڭ ۆيتسە- پرەزيدەنتى اسەت ايتپايەۆ تا بەيرەسمي جۇمىس ىستەيتىن اگەنتتەر سانىن انىقتاۋ قيىن ەكەنىن العا تارتتى.
- قازاقستاندا رەسمي تىركەلگەن جانە سەنىمدى تۇردە جۇمىس ىستەيتىن ريەلتورلار سانى - شامامەن 2 مىڭ ادام. ولار - پروفيلدىك پورتالداردا التى ايدان استام ۋاقىت قىزمەت اتقارىپ، قۇقىقبۇزۋشىلىقتارى تىركەلمەگەن اگەنتتىكتەر مەن ماماندار.
بەيرەسمي جۇمىس ىستەيتىن اگەنتتەردىڭ سانى 25-30 مىڭعا جەتۋى مۇمكىن. كوپشىلىگى تىركەلمەي، كەلىسىمشارتسىز نەمەسە اۋىزشا كەلىسىم ارقىلى قىزمەت كورسەتەدى. سالدارىنان تۇرعىن ءۇيدى جالعا الۋ مامىلەلەرىنىڭ 67 پايىزدان استامى رەسمي كەلىسىمشارتسىز جۇزەگە اسادى، - دەيدى ول.
اسەت ايتپايەۆ شاعىمداردىڭ ۇزىلمەيتىنىن جاسىرمادى.
- شاعىم سانى جىلجىمايتىن مۇلىك نارىعىنىڭ وسۋىمەن بىرگە ارتىپ كەلەدى. سوڭعى ءۇش جىلدا شامامەن 1،5 ميلليون مامىلە جاسالعان. شاعىمدار سانى مىڭعا جەتتى. ءجيى كەزدەسەتىندەرى - كەلىسىمشارتتىق مىندەتتەمەلەردى ورىنداماۋ (ريەلتور نىسان تاپپاعان، ءبىراق تولەمدى تالاپ ەتەدى) ، كليەنتتىڭ قۇجاتتارى مەن كىلتىن جوعالتۋ، مامىلەلەردىڭ ريەلتوردىڭ كىناسىنەن بۇزىلۋى، جاسىرىن كوميسسيالار مەن قوسىمشا تولەمدەردى ءوندىرىپ الۋ، - دەيدى سالا مامانى.
ەكسكليۋزيۆتى كەلىسىمشارت قۇقىقتى شەكتەپ وتىر
زاڭگەر نۇرلان جاڭابايەۆ ريەلتورلاردىڭ زاڭسىز ارەكەتىنەن زارداپ شەككەندەردىڭ كوپتىگىن ايتتى.
- ولار كوپ جاعدايدا ەكسكليۋزيۆتى كەلىسىمشارت جاساۋعا ماجبۇرلەيدى. مۇنداي قۇجاتقا قول قويعان كليەنت قىزمەت ساپاسىنا كوڭىلى تولماسا دا، باسقا مامانعا جۇگىنە المايدى، ال وبەكتىنى ءوزى ساتسا، ءىرى ايىپپۇلعا تاپ بولادى. ونى تولەۋدەن باس تارتقان جاعدايدا ءىس اربيتراج سوتىنا جىبەرىلەدى. ريەلتورلار قىزمەتىن تيىسىنشە ورىنداماسا دا، ساتۋشىدان نەمەسە كليەنتتەن سوت ارقىلى اقى مەن ايىپپۇلداردى زاڭسىز ءوندىرىپ الۋ جاعدايلارى بار.
سونىمەن قاتار كەي ريەلتورلاردىڭ ءوزارا ءسوز بايلاسىپ، قىزمەت قۇنىن نەگىزسىز كوتەرەتىن فاكتىلەرى تىركەلەدى. حابارلاندىرۋلاردىڭ باسىم بولىگىن ريەلتورلار جاريالايتىندىقتان، تۇرعىندار قىمبات قىزمەتكە امالسىز جۇگىنۋگە ءماجبۇر، - دەيدى مامان.
زاڭگەردىڭ سوزىنشە، قازاقستاندا ريەلتور ۇلتتىق كلاسسيفيكاتورعا ەنبەگەن.
- ا ق ش-تا ءار شتات ريەلتورلارعا ناقتى تالاپتار مەن كۋرستار بەلگىلەيدى، سەرتيفيكات العان سوڭ عانا تىزىمگە ەنگىزىلەدى. سوندىقتان قازاقستانداونى ورتا ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىنا قوسۋ كەرەك، - دەيدى ول.
ەلوردا تۇرعىنى سالتانات نيازدىڭ تاجىريبەسى وسى ماسەلەلەردى ناقتى مىسالمەن راستاپ تۇر.
- 1 جارىم جىل بۇرىن ءۇيىمدى ساتۋعا قويعان كەزدە اگەنتتىككە جۇگىندىم، كەلىسىمشارت ءۇش ايعا جاسالدى، «كومەكتەسەمىز» دەپ ۋادە ەتىلگەن. كەلىسىلگەن ۋاقىتتا ماماندار پاتەردى ساتا الماعان سوڭ، ريەلتورلىق قىزمەتتەن باس تارتتىم دا مەكەمە باسشىسىنا قولحات جازدىم. ءۇش اپتادان كەيىن ءوزىم ءۇيدى ساتتىم، ال اگەنتتىك سودان كەيىن حابارلاستى. ولار كورسەتىلمەگەن قىزمەت ءۇشىن سوتقا بەرىپ، اقشا تولەۋدى تالاپ ەتتى، - دەيدى قالا تۇرعىنى.
بۇل جاعدايدان كەيىن ول زاڭعا جۇگىنگەنىن ايتتى.
- ادۆوكات جالدادىم، ويتكەنى زاڭسىزدىق دەپ ويلادىم. ءۇيدى ءوز كۇشىممەن ساتتىم. سوعان قاراماستان ءبىر جىلعا سوزىلعان سوت پروتسەسىندە جەڭىلدىم. كەلىسىمشارتتا بارلىق كەلىسپەۋشىلىكتەر اربيتراجدىق سوتتا قارالادى دەپ جازىلعان. ولاردىڭ بارلىق ايىپپۇلىن تولەۋىمە تۋرا كەلدى، - دەدى سالتانات نياز.
جاڭا رەتتەۋ جۇيەسى قانداي ماسەلەلەردى شەشەدى؟
ءماجىلىس دەپۋتاتى ولجاس قۇسپەكوۆ سالاداعى ولقىلىقتار جاقىن ارادا جۇيەلەنەتىنىن ايتتى. ريەلتورلىق قىزمەت مىندەتتى وزدىگىنەن رەتتەۋ ۇيىمدارى (ءو ر ۇ) جۇيەسىنە كوشپەك.
- ۇكىمەت ريەلتورلىق قىزمەت سالاسىندا مىندەتتى وزدىگىنەن رەتتەۋ ەنگىزۋ يدەياسىن قولدادى. بۇل شەشىم ۆەدومستۆوارالىق كوميسسيانىڭ وتىرىسىندا قابىلداندى. كوميسسيا التى نۇسقانى قاراستىردى، سونىڭ ىشىندە ليتسەنزيالار ەنگىزۋ مۇمكىندىگى دە بولدى. الايدا ەڭ ءتيىمدى مودەل رەتىندە ءو ر ۇ جۇيەسى تاڭدالدى. سونداي- اق سالانى قاداعالايتىن ۋاكىلەتتى ورگان انىقتالدى. ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس مينيسترلىگى وسى فۋنكتسيالاردى ءوز موينىنا الادى. بارلىق ستاندارتتار مەن تالاپتار ءبىر ۆەدومستۆو ارقىلى قالىپتاستىرىلادى. كوميسسيا قورىتىندىلارى ۇكىمەتتىڭ «ريەلتورلىق قىزمەت تۋرالى» زاڭ جوباسىنا ەنگىزىلىپ، ماجىلىسكە ۇسىنىلادى، - دەدى دەپۋتات.
قۇسپەكوۆ جاڭا جۇيەنىڭ ارتىقشىلىقتارىنا توقتالدى.
- زاڭدا اككرەديتتەلگەن ءو ر ۇ قۇرامىنداعى ريەلتورلار عانا نارىققا جىبەرىلەدى. بۇل - ماڭىزدى قادام. كوميسسيانىڭ شەشىمى كوپتەن كۇتكەن رەفورمانى ءىس جۇزىندە باستايدى، - دەدى ول.
PANA ۇلتتىق ريەلتورلار پالاتاسىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى اسەت ايتپايەۆ سالا وكىلدەرى باستامانى قولدايتىنىن جەتكىزدى.
- ءبىز ريەلتورلاردىڭ ءبىرىڭعاي ءتىزىلىمىن قۇرۋدى، تيپتىك كەلىسىمشارت ەنگىزۋدى، ەتيكالىق كودەكس پەن تارتىپتىك جاۋاپكەرشىلىك جۇيەسىن بەكىتۋدى ۇسىنىپ كەلدىك. ۇلتتىق مۋلتيليستينگتىك جۇيە مەن سيفرلىق قۇرالدار الاياقتىقتى ازايتىپ، نارىقتىڭ اشىقتىعىن ارتتىرادى. وعان ءدال وسى ءو ر ۇ جۇيەسى كومەكتەسەدى، - دەيدى ايتپايەۆ.
ولجاس قۇسپەكوۆ زاڭ الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتىڭ كۇشەيەتىنىن ايتتى.
- قازىر كومپەنساتسيالىق قور قۇرۋ، كاسىبي جاۋاپكەرشىلىكتى ساقتاندىرۋ جانە تارتىپتىك شەشىمدەردىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرى تالقىلانىپ جاتىر. ءبىرىڭعاي ەلەكتروندىق رەەستر قۇرىلىپ، مامىلەلەر ونلاين رەجيمدە باقىلانادى. بارلىق قارجىلىق ەسەپ-ايىرىسۋلار بانكتىك ارنالار ارقىلى جۇرگىزىلەدى. ءو ر ۇ مەن مەملەكەتتىك ورگاندار نارىقتى مونيتورينگىلەي الادى، ال ازاماتتار شاعىمىن انونيمدى ەلەكتروندىق سەرۆيستەر ارقىلى جولدايدى. ستاندارتتاردىڭ ورىندالۋىن باقىلاۋدى ءو ر ۇ جۇزەگە اسىرادى، - دەدى دەپۋتات.
ريەلتورلارعا وقۋدان وتۋگە، بىلىكتىلىگىن راستاۋعا جانە جاڭا تالاپتارعا بەيىمدەلۋگە مۇمكىندىك بەرىلەدى.
- بىلىكتىلىك كريتەرييلەرى زاڭدا جانە ءو ر ۇ ستاندارتىندا ايقىن بەكىتىلەدى. پروفيلدىك ءبىلىم، كاسىبي ەمتيحان، وقىتۋ باعدارلامالارى، جۇمىس ءوتىلى جانە تۇراقتى بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ تالاپ ەتىلەدى. بارلىق پروتسەسس سيفرلىق ورتادا اشىق جۇرگىزىلۋى ءتيىس، - دەدى قۇسپەكوۆ.
دەپۋتات جاڭا جۇيەدە اربيترلەر جۇمىسىن جالعاستىراتىنىن، ءبىراق ولارعا تالاپ كۇشەيەتىنىن جەتكىزدى.
- كاسىبي داۋلاردى ءو ر ۇ جانىنداعى سالالىق كوميسسيالارعا بەرۋ ۇسىنىلادى. اربيترلەر بەكىتىلگەن رەگلامەنت بويىنشا جۇمىس ىستەيدى، شەشىمدەرىنە جاۋاپ بەرەدى، ال پروتسەسس كاسىبي قاۋىمداستىق پەن مەملەكەتتىك ورگاننىڭ باقىلاۋىندا بولادى. اربيترلەرگە قويىلاتىن تاۋەلسىزدىك تالاپتارىن كۇشەيتۋ جانە ولاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن مىندەتتى ساقتاندىرۋ ماسەلەلەرى تالقىلانىپ جاتىر. بۇل نورمالار زاڭ جوباسىندا ناقتى كورسەتىلەدى، - دەدى دەپۋتات.
ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، جاڭا زاڭ قابىلدانىپ، مەملەكەت نارىقتى رەتتەسە، تۇرعىنداردىڭ ريەلتورلار قىزمەتىنە قاتىستى تۋىندايتىن ماسەلەلەرى ازايىپ، مامىلەلەر اشىق ءارى قاۋىپسىز بولا تۇسپەك. سونىمەن قاتار بۇل شارا ەل بيۋدجەتىنە تۇسەتىن سالىق كولەمىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتۋى مۇمكىن.
ەسكە سالساق، بيىل الماتىدا جالعىزباستى جانە پسيحيكالىق اۋىتقۋى بار ادامداردىڭ پاتەرىن زاڭسىز ساتقان قىلمىستىق توپ مۇشەلەرى سوتتالعان بولاتىن.
اۆتور
ءمولدىر سنادين