ەرتىستەگى وزەن فلوتىنا وزگەرىس كەرەك

پاۆلودار. KAZINFORM - كولىك مينيسترلىگى 2027-جىلى وزەن ارقىلى تاسىمالداناتىن جۇك كولەمىن ءۇش ەسەگە ۇلعايتۋدى كوزدەپ وتىر. بۇل تاراپتا ەرتىس وزەنىندەگى كەمە قاتىناسىن دامىتۋدىڭ ۇلكەن الەۋەتى جاتىر. سەبەبى وتاندىق وزەن فلوتتارىندا تاسىلاتىن جۇكتىڭ 90 پايىزى ەرتىس باسسەينىنە تيەسىلى.

ەلوردادا وتكەن شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ كەزەكتى سامميتىندە ەلدەر اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە مادەني-گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى كەڭىنەن تالقىلاندى.

بۇل قاتاردا قازاقستان لوگيستيكالىق-تاسىمال جۇيەسىن دامىتۋ، جاڭادان پورتتار سالۋ تۋرالى ۇسىنىستارىن ءبىلدىردى.

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ءتيىمدى دالىزدەر مەن سەنىمدى تاسىمال تىزبەكتەرىن قۇرۋ ارقىلى كولىك بايلانىستارىن نىعايتۋدى ىنتىماقتاستىقتىڭ كەلەسى باعىتى رەتىندە اتادى.

وسى رەتتە ترانسەۋرازيالىق ءدالىزدى ودان ءارى بىرلەسە دامىتۋعا ەرتىس-بايان ءوڭىرى دە ايتارلىقتاي ۇلەسىن قوسادى دەگەن سەنىم زور.

ەلىمىزدەگى ەڭ ۇزىن وزەن - ەرتىس بويىمەن كەمە قاتىناسىن دامىتۋ توڭىرەگىندە بۇگىندە از ايتىلىپ جۇرگەن جوق. الايدا بۇل باعىتتا اتقارىلىپ جاتقان ىستەر تىم ماردىمسىز.

مەملەكەتتىك تەحنيكالىق فلوتتىڭ، جاعالاۋداعى كولىك ينفراقۇرىلىمدارى مەن شليۋزدەردىڭ توزۋى وزەندەگى كەمەلەردى وتكىزۋ قابىلەتىن بارىنشا تومەندەتىپ جىبەرگەن.

ىشكى كولىك سالاسىنداعى بۇل تۇيتكىلدى تارقاتۋ بۇگىندە مامانداردىڭ باس اۋرۋىنا اينالىپ وتىر. وسىدان بىرەر جىل بۇرىن قازاقستان مەن رەسەيدىڭ ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىعىنىڭ كەزەكتى فورۋمىندا ومبى وبلىسىنىڭ گۋبەرناتورى ەرتىستە كەمە قاتىناسىن دامىتۋدى ۇسىنعانى دا ەسىمىزدە.

ترانسشەكارالىق وزەن ارقىلى قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى جۇك تاسىمالى قازىرگى كۇنى نەبارى 150-200 مىڭ توننادان (پاۆلودار وبلىسى بويىنشا) اسپايدى. بۇل ماسەلەنى رەتتەۋ ءۇشىن قوس ەلدىڭ باسشىلارى ەرتىس وزەنىندەگى ءبىرقاتار ماسەلەلەردى رەتتەۋ بويىنشا شەشىمدەر قابىلداۋى كەرەك.

ياعني گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستاردى سالۋ، وزەننىڭ ءتۇبىن تەرەڭدەتۋ، ينفراقۇرىلىمداردى دامىتۋدىڭ بىرلەسكەن جوبالارى قابىلدانسا قۇپ. الايدا بۇل ۇسىنىستار ءسوز جۇزىندە قالا بەرۋدە.

ەلىمىزدىڭ كولىك مينيسترلىگى 2027-جىلى وزەن ارقىلى تاسىمالداناتىن جۇك كولەمىن ءۇش ەسەگە ۇلعايتۋدى كوزدەپ وتىر. بىلتىرعى وزەن ناۆيگاتسياسىندا 1,6 ميلليون توننا جۇك وزەندەردىڭ ۇستىمەن تاسىمالدانسا، ونىڭ 90 پايىزدان استامى ەرتىس سۋ باسسەينىنە تيەسىلى بولعان.

ءماجىلىس دەپۋتاتى ماگەررام ماگەرراموۆتىڭ ايتۋىنشا، بىلتىر مەملەكەت باسشىسى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا سۋ جولدارىن دامىتۋعا تاپسىرما بەرگەن. جاۋاپتى مينيسترلىك كوپ ۇزاماي وزەن فلوتىن وركەندەتۋگە 64 ميلليارد تەڭگە ءبولۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.

الايدا سودان بەرى جىل وتكەنىمەن، ەل بويىنشا وڭ ناتيجە بايقالماي تۇر. وزەن جاعالاۋلارى، كولىك ينفراقۇرىلىمى، شليۋزدەر بويىنشا جاڭارۋ ءىس-شارالارى قولعا الىنۋى كەرەك ەدى. وكىنىشكە قاراي، پاۆلودار وبلىسىنان بۇل باعىتتا ساپالى جۇمىس كورىنبەيدى.

«مامانداردىڭ سوزىنە سۇيەنسەك، وزەن ۇستىمەن جۇك تاسۋ اۆتوكولىك تاسىمالىنا قاراعاندا الدەقايدا ارزان. سوناۋ كەڭەس زامانىندا ەرتىس وزەنىندەگى تاسىمال الەۋەتىن كەڭىنەن دامىتۋعا ءمان بەرىلدى. وتكەن عاسىردىڭ 70-80-جىلدارى جىلىنا 9 ميلليون تونناعا دەيىن جۇك جەتكىزىلگەن. پاۆلودار مەن ومبى اراسىندا ۇلكەن پاروم-بارجالار سيرەك تە بولسا جۇك تاسىپ جۇرگەنى بايقالادى. ۇكىمەت مۇشەلەرى بۇل جايلى از بىلەتىن بولار دەپ ويلايمىن. وڭىرلىك بيلىك بۇعان مۇددەلى بولسا، وزەن ارقىلى رەسەيمەن تۇراقتى الىس-بەرىستى جولعا قويۋعا بولار ەدى»، دەيدى ول.

«قازفلوت» جەكە كاسىپكەرلىگىنىڭ باسشىسى ۆيكتور پودنەبەسوۆ قاراۋىنداعى كاسىپورىن ەرتىس وزەنى ارقىلى جىلىنا 150 مىڭ توننا قۇرىلىسقا ارنالعان قيىرشىق تاس تاسىمالدايتىنىن جەتكىزدى.

كەرەكۋدەن رەسەيگە بۇگىندە سۋ جولى ارقىلى نەگىزىنەن قۇم مەن قيىرشىق تاس قانا تاسىمالدانادى. اناۋ ءبىر جىلدارى كومپانيا كورشى ەلگە تۇز، قۇم، اعاش بورەنەلەرىن تاسىپ تۇرىپتى.

ودان سوڭ ەكى تاراپتىڭ اراسىندا زاڭنامالىق تۇرعىدان موراتورييلەر ەنگىزىلىپ، تاسىمالدانۋعا جاتاتىن جۇك تۇرلەرى وتە ازايىپ كەتكەن.

سونىڭ سالدارىنان «قازفلوتتىڭ» ءۇش مىڭ توننالىق بارجالارى بۇگىندە رەسەيدەن بوس قايتىپ ءجۇر.

ەرتىستەگى كەمە فلوتىنىڭ وكىلدەرى وزەننىڭ جوعارعى بولىگى، قىتاي جاعىنا دا كوز تىگىپ وتىرعانىن ايتايىق.

كەلەشەكتە كورشى ەلدەن سۇرانىس بولاتىن بولسا، ەرتىستىڭ ۇستىمەن جۇك كەمەلەرى جۇرەتىندەي جاعداي تۋدىرۋعا ابدەن بولادى دەپ ەسەپتەيدى ماماندار.

قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستانداعى كەمە جولدارىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 2 مىڭ شاقىرىمنان اسادى.

بۇل سالادا رەسەي جانە قىتاي مەملەكەتتەرىمەن اراداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستاردى ەسەلەۋدىڭ يگەرىلمەگەن تىڭ الەۋەتى جاتىر.