قىتاي ساۋدا مينيسترلىگى: «ءوزارا تاريفتەر» ەنگىزۋگە قارسىمىز
استانا. KAZINFORM - ا ق ش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ بۇگىن ساۋدا سەرىكتەستەرىنە «ءوزارا تاريفتەر» ەنگىزدى. وسىعان بايلانىستى قىتايدان ا ق ش- قا ەكسپورتتالاتىن تاۋارلارعا سالىناتىن جالپى تاريف كەمىندە %54 عا جەتتى.
قىتايدىڭ ساۋدا مينيسترلىگى بۇل شەشىمگە قاتاڭ قارسىلىق ءبىلدىرىپ، ءوز مۇددەسىن قورعاۋ ءۇشىن قاجەتتى قارىمتا شارالار قابىلدايتىنىن مالىمدەدى.
قىتاي ساۋدا مينيسترلىگىنىڭ سايتىندا جاريالانعان مالىمدەمەگە سايكەس، 4 -ءساۋىر كۇنى ۆەدومستۆونىڭ رەسمي وكىلى ا ق ش- تىڭ حالىقارالىق ساۋدادا «ادىلەتسىزدىككە تاپ بولدىق» دەگەن جەلەۋمەن بارلىق ساۋدا سەرىكتەسىنە جوعارى تاريف ەنگىزگەنىن سىنعا الدى. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل شەشىم كوپجىلدىق كوپجاقتى ساۋدا كەلىسسوزدەرى ارقىلى قول جەتكىزىلگەن مۇددەلەر تەڭگەرىمىن ەلەمەي، ناعىز شىندىقتى — ا ق ش- تىڭ حالىقارالىق ساۋدادان وراسان زور پايدا تاۋىپ كەلە جاتقانىن جوققا شىعارادى.
رەسمي وكىلدىڭ مالىمدەۋىنشە، ا ق ش- تىڭ «ءوزارا تاريف» تۇجىرىمداماسى سۋبەكتيۆتى جانە ءبىرجاقتى باعالاۋعا نەگىزدەلگەن، بۇل حالىقارالىق ساۋدا ەرەجەلەرىنە قايشى جانە مۇددەلى تاراپتاردىڭ زاڭدى قۇقىقتارىن ورەسكەل تۇردە بۇزادى. ول مۇنداي ارەكەتتى «ءبىرجاقتى الىمجەتتىك» دەپ سيپاتتاپ، ا ق ش- تىڭ كوپتەگەن ساۋدا ارىپتەسىنىڭ بۇعان قاتاڭ نارازىلىق ءبىلدىرىپ، اشىق قارسىلىق تانىتىپ وتىرعانىن ايتتى.
رەسمي وكىلدىڭ ايتۋىنشا، تاريفتەردى كوتەرۋ ا ق ش- تىڭ ىشكى ماسەلەسىن شەشە المايتىنىن، كەرىسىنشە، ەلدىڭ ۇلتتىق مۇددەسىنە زيانىن تيگىزىپ، جاھاندىق ەكونوميكالىق دامۋ مەن ءوندىرۋ-جەتكىزۋ تىزبەگىنىڭ تۇراقتىلىعىنا قاۋىپ توندىرەتىنىن تاريح سان مارتە دالەلدەگەن. ونىڭ سوزىنشە، ساۋدا سوعىسىندا جەڭىمپاز بولمايدى، ال پروتەكتسيونيزم تەك تىعىرىققا تىرەيدى. ول ا ق ش- تى ءبىرجاقتى تاريفتىك شارالاردان دەرەۋ باس تارتۋعا جانە الاۋىزدىقتاردى شەشۋ ءۇشىن ساۋدا سەرىكتەستەرىمەن تەڭ قۇقىلى ديالوگ قۇرۋعا شاقىردى.
ترامپتىڭ جاڭا تاريف ساياساتىنا سايكەس، ا ق ش قىتايدان اكەلىنەتىن تاۋارلارعا قوسىمشا 4 باج سالىعىن ەنگىزەدى. وعان جىل باسىندا كۇشىنە ەنگەن تاريفتى قوسقاندا، قىتاي تاۋارلارى ءۇشىن جالپى تاريف مولشەرى كەمىندە T عا دەيىن كوتەرىلىپ وتىر.
وسىعان دەيىن پرەزيدەنت دونالد ترامپ ا ق ش- تىڭ بارلىق ساۋدا سەرىكتەسى ءۇشىن تاريفتى جانە ءوزىنىڭ «امەريكا ءبىرىنشى كەزەكتە» اتتى باعدارلاماسى اياسىندا وزگە ونداعان مەملەكەتكە جوعارى باج سالىعىن ەنگىزۋدى قاراستىراتىن، بارلىق سالانى قامتيتىن پاكەتىن ۇسىنعانىن جازعان ەدىك.
ەرلان مازان