قوقىس جاشىكتەرى جوق ەل

استانا. قازاقپارات - ەكولوگيالىق يندەكسى بويىنشا الەمدە تازا ەلدەر كوشىن ەستونيا باستاپ تۇر. بۇل مەملەكەت بۇكىل الەمدىك تازالىق كۇنى باستاماسىن 2018 -جىلى كوتەرگەن ەدى.

قازىر وعان 200-گە تارتا ەلدەن جىل سايىن 25 ميلليونداي ادام بەلسەنە قاتىسادى. تازالىق - ءتيىمدى ەكولوگيالىق ساياساتتىڭ، حالىقتىڭ سانالى مادەنيەتىنىڭ جانە ورتاق جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ناتيجەسى. جاپونياعا جولىڭىز تۇسسە، قوقىس جاشىگىن تاپپاي ساندالۋىڭىز مۇمكىن. ويتكەنى بۇل ەلدىڭ تۇرعىندارى قوقىستى كورىنگەن جەرگە تاستامايدى. مۇنداي ادەپ حالىقتىڭ قانىنا سىڭگەن ءۇردىس. ويتكەنى تازالىق تۋرالى ۇعىمدى ءتۇسىنۋ بالاباقشادان باستالادى. تازالىققا باۋلۋ اياقكيىمدى دۇرىستاپ قويۋدى ۇيرەتۋدەن باستالادى.

وعان قوسا، جاپونيادا مەكتەپتەردىڭ كوبىندە تازالىق قىزمەتكەرى دەگەن جوق. بارلىعىن وقۋشىلار ءوزى تازالايدى. سونداي-اق مەكتەپ قابىرعاسىندا ءجۇرىپ قوقىستى دۇرىس سۇرىپتاۋدى ۇيرەنەدى. جالپى ەلدە قالدىقتاردى ءتورت تۇرگە، كەي وڭىرلەرىندە ءتىپتى 18 تۇرگە بولەدى. ءتىپتى يوكوگاما قالاسىنىڭ اكىمدىگى تۇرعىندارعا قوقىستى تۇرگە ءبولۋ بويىنشا نۇسقاۋلىق ازىرلەگەن. وندا قالدىقتاردىڭ 518 ءتۇرى كورسەتىلگەن.

جاپونيادا اعاش وتىرعىزۋ جانە تابيعاتتى قورعاۋ بويىنشا كوپتەگەن باستامالار جۇزەگە اسىپ كەلەدى. ەلدە اعاش وتىرعىزۋ ناۋقاندارى تۇراقتى تۇردە وتكىزىلىپ تۇرادى. بۇل ەلدىڭ ەكولوگياسىن قورعاۋعا اسەر ەتەدى. جاپونيانىڭ تابيعاتقا دەگەن قۇرمەتى جوعارى دەڭگەيدە. حالىق ءۇشىن تابيعات تەك قانا سىرتقى الەم ەمەس، بۇل ولاردىڭ رۋحاني الەمىنىڭ اجىراماس ءبىر بولىگى.

سەۋلدە قوقىستى كەز كەلگەن ۋاقىتتا شىعارۋعا بولمايدى

قوقىس سۇرىپتاۋ، قايتا وڭدەۋ، اعاش ەگۋ جانە ەكولوگيالىق مادەنيەتتى دامىتۋ باعىتىنداعى جۇمىستار وڭتۇستىك كورەيانى دا الەمدەگى ەڭ تازا ەلدەردىڭ ءبىرى ەتىپ وتىر. بۇل ەلدە تۇرعىندار قوقىستى دۇرىس سۇرىپتاۋعا ءمان بەرەدى. ءتىپتى ونى دۇرىس رەتتەمەگەن ادامعا 100 دوللار كولەمىندە ايىپپۇل سالادى. بۇل تەڭگەمەن 50 مىڭداي. سەۋل سياقتى ءىرى قالالاردا ءتىپتى ارنايى قوقىس جينايتىن بەلگىلى ۋاقىت بار. ياعني تۇرعىندار كەز كەلگەن ۋاقىتتا قوقىس تاستاي المايدى.

لي چجين سو، وڭتۇستىك كورەيا ەكولوگيالىق ۇيىمىنىڭ وكىلى:

- تازالىق مادەنيەتى مەملەكەتتىك شارالارمەن عانا ەمەس، حالىقتىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە دە بار. وڭتۇستىك كورەيانىڭ مەكتەپتەرىندە ەكولوگيالىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى ەرتە جاستان باستاپ، قورشاعان ورتانى قورعاۋ، قوقىس سۇرىپتاۋ، ەنەرگيا ۇنەمدەۋ جانە تابيعاتتى قورعاۋ تۋرالى تۇسىندىرىلەدى. بۇل حالىق ساناسىنىڭ وزگەرۋىنە جانە ەكولوگيالىق جاۋاپكەرشىلىكتىڭ قالىپتاسۋىنا سەبەپ بولادى.

گەرمانيادا تۇرعىندار ءوز باعىنداعى اعاشتى كەسە المايدى

تازالىققا ءمان بەرەتىن حالىقتىڭ ءبىرى - نەمىستەر. گەرمانيا الەمدە كوشەلەرىنىڭ تازالىعىمەن تانىمال. ويتكەنى ەلدە قوعامدىق ورىندارعا بەي-جاي قارامايدى. كوپتەگەن قالادا قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزعانى ءۇشىن ءتۇرلى ايىپپۇلدار سالىنادى. ونى «قوقىس شەريفتەرى» دەپ اتالاتىن ارنايى قىزمەتكەرلەر باقىلاپ وتىرادى. ايىپپۇل قوقىستى ارنايى جاشىككە تاستاماعاندار ءۇشىن عانا ەمەس، سۋبۇرقاقتا شومىلعاندارعا دا قاتىستى. ماسەلەن كوشەگە شولمەك، تەمەكى تۇقىلى، گازەت-جۋرنال سياقتى قوقىس تاستاعاندار 20 ەۋرو ايىپپۇل تولەيدى. بۇل تەڭگەمەن 11 مىڭداي.

سونداي- اق بۇل ەلدە Pfand اتتى شولمەكتەردى وتكىزۋ جۇيەسى بار. تۇرعىندار بوساعان ىدىستاردى اقشاعا ايىرباستاي الادى. بۇدان بولەك، تۇرعىندار ءوز باعىنداعى اعاشتى ءوز بەتىنشە كەسە المايدى. ول ءۇشىن قالا اكىمشىلىگىنەن ءتيىستى رۇقسات قاعازى بولۋعا ءتيىس. كوشە تازالىعىن ساقتاۋداعى تاعى ءبىر ەرەجە - ءيت اسىرايتىندارعا قاتىستى. يتتەرگە ارنايى بولىنگەن ورىنداردا عانا كوگالداردى باسۋعا رۇقسات. ايتپەسە يەسىنە 14 ەۋرو ايىپپۇل سالىنادى.

24.kz