قازاقستاندىق عالىمدار قاتەرلى ىسىككە قارسى پرەپاراتتى سىناقتان وتكىزدى

فوتو: Фото: Солтан Жексенбеков/ Kazinform

استانا. قازاقپارات- نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى ونكولوگياعا قارسى پرەپاراتتار دايىنداپ جاتىر، دەپ حابارلايدى 24kz.

ونىڭ ءبىرى كلينيكالىق زەرتتەۋدىڭ العاشقى كەزەڭىنەن ءساتتى ءوتتى. ەندى تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن پرەپاراتتىڭ قاجەتتى دوزاسىن انىقتاۋ كەرەك. عالىمداردىڭ تاعى ءبىر توبى كلينيكالىق سىناققا دەيىنگى زەرتتەۋلەردى اياقتاپ قالدى.

باۋىرجان ۇمبايەۆتىڭ توق ىشەك قاتەرلى ىسىگىن ەمدەۋگە ارنالعان پرەپاراتتى جاساپ جاتقانىنا 2 جىلدان استى. جوبا 2022 -جىلى قۇزىرلى مينيسترلىكتىڭ گرانتىن جەڭىپ الدى. عالىمنىڭ سوزىنشە، اۋرۋ كەزىندە CDC42 اقۋىزى شامادان تىس بەلسەندى بولادى. ول قاتەرلى ىسىك جاسۋشالارىنىڭ كوبەيۋى مەن تارالۋىنا اسەر ەتەدى. سول سەبەپتى ماماندار ونى باياۋلاتۋدىڭ ءتيىمدى ءادىسىن ىزدەۋگە كىرىسكەن.

باۋىرجان ۇمبايەۆ، نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى جانىنداعى «National Laboratory Astana» جەتەكشى عىلىمي قىزمەتكەرى:

- 2022 -جىلى ءبىز فوكۋستى ازداپ وزگەرتتىك. ءسويتىپ، قاتەرلى ىسىكتەگى اقۋىزدى تەكسەرۋگە بەل بۋدىق. ويتكەنى قارتايۋ مەن قاتەرلى ىسىك ءبىر-بىرىمەن تىعىز بايلانىستى. بۇل اقۋىز قارتايۋدا دا ۇلكەن ءرول اتقارادى. بايقاعانىمىز، وكپە، تەرى، توق ىشەك قاتەرلى ىسىگى كەزىندە وسى اقۋىز شامادان تىس بەلسەندى بولا تۇسەدى. زەرتتەۋ ناتيجەسىندە قاتەرلى ىسىك جاسۋشالارىنىڭ كوبەيۋىن، ميگراتسياسىن جانە ينۆازيۆتىلىگىن تەجەۋگە قابىلەتتى نانوبولشەك جاسالدى.

اقۋىز بەلسەندىلىگىن تومەندەتۋ پروتسەسىن انىقتاۋعا قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى دا كومەكتەسىپ جاتىر.

داۋلەت قالدىبەكوۆ، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ حيميا جانە حيميالىق تەحنولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ اعا وقىتۋشىسى:

- پوليمەر نەگىزىندە نانوبولشەكتەر جاسايمىز. سول نانوبولشەكتەردى سينتەزدەۋدىڭ نەگىزگى ماقساتى - ونىڭ كوپتەگەن قاسيەتتەرىن ەسكەرۋ كەرەك. دارىلىك زاتتىڭ بوساپ شىعۋىن ەسەپتەيمىز. حيميالىق پروتسەسستەر قاجەت بولادى. ونى دا قولدانامىز.

ارينە، قاتەرلى ىسىكپەن كۇرەسەتىن پرەپارات جاساۋعا ۇزاق ۋاقىت كەتەدى. عالىمدار قىسقا قاراي ءونىمىن جانۋارلاردا سىناپ كورەدى، كەيىن كلينيكالىق سىناققا جولدايدى.

ال نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى زەرتحاناسىنىڭ باس ديرەكتورى دوس سارباسوۆتىڭ قاتەرلى ىسىككە قارسى پرەپاراتى كلينيكالىق سىناقتىڭ العاشقى كەزەڭىنەن ءساتتى ءوتتى. ءونىم ىسىك جاسۋشالارىن وزدىگىنەن جويۋعا باعىتتالعان. بۇل ءۇشىن تومەن كونتسەنتراتسيادا س ۆيتامينىنىڭ D ءتۇرى مەن مىشياكتىڭ كوپ دوزاسى بىرىكتىرىلدى.

جانسايا كانكەتايەۆا، نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى جانىنداعى «National Laboratory Astana» عىلىمي قىزمەتكەرى:

- بۇل بىرىنشىدەن، قاتەرلى ىسىك كلەتكالارىنىڭ قورەكتەنۋى مەن جالپى مەتابوليزمىنە قارسى باعىتتالعان پرەپارات. مىسالى قاتەرلى ىسىك - ول كلەتكالار ادامنىڭ ساۋ كلەتكالارىنان بىرنەشە بەلگىلەر بويىنشا ەرەكشەلەنەدى. سونىڭ ءبىر بەلگىسى - ولار گليۋكوزانى قاتتى جاقسى كورەدى جانە وندا توتىعۋ-توتىقسىزدانۋ بالانسى بۇزىلعان. ول ءوزىنىڭ تيىمدىلىگى ءۇشىن قولدانادى، تەز ءوسىپ، تەز تاراۋ ءۇشىن. ءبىز وسى بەلگىلەرىن الامىز دا، وعان قارسى قولدانامىز.

قاتەرلى ىسىكتىڭ بۇل ءتۇرى قازىرگى ونكولوگياداعى ەڭ كۇردەلى ماسەلە. سول سەبەپتى عالىمدار زەرتتەۋگە اسقان جاۋاپكەرشىلىكپەن كەلگەن. قازىر تەستىلەۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭى ءجۇرىپ جاتىر. دوس سارباسوۆتىڭ كومانداسى قازاق ونكولوگيا جانە راديولوگيا عىلىمي- زەرتتەۋ ينستيتۋتىمەن بىرلەسىپ، پرەپاراتتىڭ قانداي دوزاسىن ەگۋ ءتيىمدى ەكەنىن انىقتاۋدا. ازىرگە ءونىمدى 60 ناۋقاس قولدانىپ جاتىر. ءبارى قاتەرلى ىسىكتىڭ سوڭعى ساتىلارىندا.

دوس سارباسوۆ، نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى جانىنداعى «National Laboratory Astana» باس ديرەكتورى:

- بىلتىرعى قاراشادا ءبىز 0,3 گرامدى قولدانىپ كوردىك. بۇل اسا جوعارى دوزا ەمەس. سوندا دا سىناققا قاتىسقان 6 ناۋقاستىڭ دەنساۋلىعى تۇراقتالا باستادى. ىسىك ءوسۋىن توقتاتتى. ال ءبىر ناۋقاستىڭ ىسىگى - كە تومەندەگەنىن بايقادىق. بۇل جاقسى ناتيجە، ءبىراق تۇبەگەيلى مۇمكىندىگىمىز ەمەس. ەندى ادام اعزاسى كوتەرە الاتىن ەڭ جوعارعى دوزانى انىقتاۋ ماڭىزدى. قازىر پرەپاراتتىڭ 0,65 گرامىن قولدانۋعا رۇقسات الدىق. ىسىكتى ازايتۋ ەمەس ءبىزدىڭ ماقساتىمىز. ءبىز راك كلەتكالارىن ولتىرگىمىز كەلەدى. ءساتىن سالسا، قاتەرلى ىسىككە قارسى بۇل پرەپارات 2-3 جىلدان كەيىن ۇلكەن نارىققا شىعادى.

عالىمدار ءونىمنىڭ باعاسى ءتيىمدى بولاتىنىنا سەندىردى. ونى كۇتىپ وتىرعان ادام كوپ. وكىنىشكە قاراي، جىل سايىن وبىر دەرتى 13 مىڭ ادامنىڭ ءومىرىن جالمايدى.