قازاقستاندا اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ 180 جىلدىعى قالاي اتالىپ وتەدى
استانا. قازاقپارات - 2025-جىلى قازاقستان ۇلى اقىن، فيلوسوف، ويشىل جانە رەفورماتور اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ 180 جىلدىعىن تويلايدى. بۇل - رەسمي ءىس-شارا عانا ەمەس، قازاق مادەنيەتىنىڭ تامىرىنا، رۋحاني باعدارلارىنا جانە زياتكەرلىك داستۇرىنە تەرەڭىنەن ۇڭىلەتىن كۇن.
بۇگىندە اباي قۇنانباي ۇلى - مەكتەپ باعدارلاماسىنداعى كەزەكتى تۇلعا عانا ەمەس، ۇلتتىق دۇنيەتانىمنىڭ ايقىن باعدارى. ايتۋلى مەرەيتويعا ەلىمىزدىڭ قالاي دايىندالىپ جاتقانىنىڭ ءوزى كوپ نارسەنى اڭعارتادى. بيىل مادەني شارالارمەن قاتار، وقۋ ورىندارىندا ابايتانۋ ساباقتارى دا وتەدى.
اقىننان - ۇلت باعدارىنا دەيىن
اباي قۇنانباي ۇلى - قازاقتىڭ ۇلتتىق بولمىسىن ايشىقتايتىن بىرەگەي تۇلعا. اقىن حالىق پوەزياسىن فيلوسوفيالىق تەرەڭدىكپەن ۇشتاستىرىپ، قازاق تىلىنە ادەبي ورنەكتىڭ جاڭا دەڭگەيىن سىيلادى، شىعىس پەن باتىستىڭ اراسىنداعى رۋحاني كوپىرگە اينالدى. ونىڭ «قارا سوزدەرى» - جاي عانا وسيەت ەمەس، قازاقتىڭ مادەني ساناسىنىڭ العاشقى مانيفەسى.
سول سەبەپتى، ابايدىڭ 180 جىلدىعى - تەك مادەني ەمەس، سونىمەن قاتار ساياسي، ءبىلىم بەرۋ جانە ازاماتتىق تۇرعىدا دا ايتۋلى مەرەكە.
ەلىمىزدەگى بارلىق مەكتەپتەر مەن ۋنيۆەرسيتەتتەردە ابايدىڭ ءومىرى مەن مۇراسىن ارقاۋ ەتكەن اباي تانۋ ساباقتارى وتەدى. وقۋ- اعارتۋ مينيسترلىگى «اباي وقۋلارى» اتتى رەسپۋبليكالىق سيكلدى باستايدى جانە اباي تانۋ كۋرسىن وقۋ باعدارلاماسىنا كەڭىنەن ەنگىزەدى.
سونىمەن قاتار حالىقارالىق جانە عىلىمي كونفەرەنتسيالار جوسپارلانعان. استانا مەن الماتىدا ورتالىق ازيا ەلدەرىنەن، تۇركيا، رەسەي مەن ەۋروپادان كەلگەن فيلولوگتار، تاريحشىلار مەن فيلوسوفتار اباي يدەيالارىنىڭ قازىرگى وقىلىمىن تالقىلايدى.
ەلدەگى ءىرى تەاترلاردا ابايعا ارنالعان قويىلىمدار، وپەرالار مەن بالەتتەردىڭ پرەمەراسى وتەدى. الماتىداعى اباي اتىنداعى ۇلتتىق وپەرا جانە بالەت تەاترى ايگىلى «اباي» وپەراسىن قايتا ساحنالاۋدى، سونداي-اق قازىرگى زامانعى ارتىستەر قاتىساتىن مۋزىكالىق-پوەزيالىق كەشتەر وتكىزۋدى جوسپارلاعان.
ەلىمىز بويىنشا مەكتەپتەردە، اۋىلدار مەن اۋدان ورتالىقتارىندا جارمەڭكەلەر، كورمەلەر، كونتسەرتتەر مەن فلەشموبتار ۇيىمداستىرىلادى. استانانىڭ ورتالىعىندا اباي بەينەسىنىڭ زاماناۋي تۇسىندىرمەسىنە ارنالعان ينتەراكتيۆتى ينستاللياتسيا ورناتىلادى.
ۇلى اقىن دۇنيەگە كەلگەن اباي وبلىسى - وسى جىلدىڭ رۋحاني ورتالىعىنا اينالماق. سەمەي قالاسى مەن جيدەبايعا تۋريستەردىڭ كوپتەپ كەلۋى كۇتىلۋدە، ابايدىڭ مۋزەي-ۇيىنە قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، جاڭا ەكسپوزيتسيالار اشىلادى جانە كەڭ اۋقىمدى «اباي فورۋمى» وتەدى.
«اباي جولىمەن» اتتى تۋريستىك ناۋقان ارقىلى اقىننىڭ ءومىرى ءتۇرلى باعىتتار، فيلمدەر، پودكاستتار مەن موبيلدى قوسىمشالار ارقىلى تانىستىرىلادى.
مەرەيتوي اباي مۇراسىن تسيفرلىق فورماتتا ناسيحاتتاۋدىڭ جاڭا كەزەڭىنە سەرپىن بەرەدى. TikTok ،Instagram ،YouTube پلاتفورمالارى ارقىلى جاستار اراسىندا اباي پوەزياسى مەن فيلوسوفياسىن دارىپتەۋ كەڭ تاراۋدا. بەلگىلى بلوگەرلەر مەن ينفليۋەنسەرلەر «قارا سوزدەردى» وقىپ، تۋىنداعان ويلارىمەن بولىسەتىن چەللەندجدەر مەن جوبالارعا قاتىسادى.
سونداي-اق اباي ءومىرى تۋرالى جاڭا تاريحي دراما جانرىنداعى اۆتورلىق تەلەسەريال ازىرلەنۋدە.
قازىرگىدەي جىلدام وزگەرىستەر داۋىرىندە رۋحاني تىرەك ىزدەۋ قاجەتتىلىگى ارتىپ كەلەدى. وسى تۇستا ەلىمىز اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ 180 جىلدىعىنا تەرەڭ ىشكى سۇرانىسپەن قادام باسۋدا. اقىننىڭ ادامگەرشىلىك، ءبىلىم، ەڭبەك، ءوزارا سىيلاستىق پەن اقيقاتتى ىزدەۋ جونىندەگى يدەيالارى جاستارعا، قوعامعا جانە مەملەكەتكە ءالى دە وزەكتى تاقىرىپ.
مينيسترلىك اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ مەرەيتويى جاي عانا اتاۋلى كۇن ەمەس، ۇلتتىق يدەياعا، مادەني تەرەڭدىككە جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارعا نازار اۋداراتىن ماڭىزدى كۇن ەكەنىن ايتتى.
ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندەگى اۋىلداردان باستاپ ەلورداعا دەيىن، وقۋشىدان باستاپ عالىمعا دەيىن - ۇلى ابايدىڭ مۇراسى مەن بولمىسىنا ۇڭىلگەن ءاربىر جان ءوزىن-ءوزى تانىپ، رۋحاني جاڭعىرۋ جولىنا تۇسەدى.
ايتا كەتەيىك، 65 وقۋشى «اباي وقۋلارى» رەسپۋبليكالىق بايقاۋىنىڭ جۇلدەگەرى اتاندى.