قازاقستان-قىتاي شەكاراسىنداعى «كەپتەلىس»: قارجى مينيسترلىگى تۇسىنىكتەمە بەردى

فوتو: Фото: Қаржы министрлігі

استانا. KAZINFORM - تاسىمالداۋشىلار قىتايمەن شەكارانى كەسىپ ءوتۋ ءۇشىن ەلەكتروندى كەزەكتى الۋ مۇمكىن ەمەس دەپ شاعىمدانۋدا.

«دوستىق- اۆتو» جانە «نۇر جولى» ەڭ تانىمال وتكىزۋ پۋنكتتەرىندەگى «CarGoRuqsat» ەلەكتروندىق برونداۋ سەرۆيسىندە كەزەك 2-3 اپتا الدىندا بوس ەمەس. تاسىمالداۋشى كومپانيالار مەم ورگاندارعا ەلەكتروندىق بروندى الدىن الا بەرۋدى ءۇش كۇننەن كەيىنگى كۇندەرگە توقتاتا تۇرۋ تۋرالى وتىنىشپەن جۇگىندى. بۇگىندە برونداۋ ءبىر اي بۇرىن قول جەتىمدى. بۇل تۋرالى ق ر ق م م ك ك باسپا ءسوز قىزمەتى ءمالىم ەتتى.

ءوتىنىش بەرۋشى اۆتورلاردىڭ دەرەكتەرى بويىنشا، بىلمەستەن نەمەسە «مۇمكىن بولعان جاعدايدا» بوس سلوتتاردىڭ كوپشىلىك بولىگىن رەسەيلىك تاسىمالداۋشىلار بروندايدى، الايدا كەيىنىرەك ولار ءوز كەزەگىنەن باس تارتادى، ناتيجەسىندە پۋنكت «بوس» بولادى، ال ادال تاسىمالداۋشىلار بىرنەشە اپتا كۇتۋگە ءماجبۇر.

بۇدان باسقا، ءوز وتىنىشتەرىندە اۆتورلار «CarGoRuqsat» سەرۆيسىن تەحنيكالىق قولداۋ جەدەلحات- چاتتارىندا بوساتىلعان كەزەكتەر 100 نەمەسە ودان دا كوپ ا ق ش دوللارىنا قايتا ساتىلادى دەپ مالىمدەيدى. بۇل رەتتە روبوت- باعدارلامالار (بوتتار) قولدانىلادى، ولار بىرنەشە سەكۋند ىشىندە بوساتىلعان كەزەكتى الۋعا ۇلگىرەدى.

ق ر قارجى مينيسترلىگىنىڭ مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتىندە جاعداي بويىنشا كەڭەيتىلگەن تۇسىنىكتەمە بەرىلدى.

«مەملەكەتتىك شەكارادا ەلەكتروندىق كەزەك جۇيەسىن ەنگىزۋ راسىمدەردىڭ اشىقتىعى مەن جۇك تاسىمالىن جوسپارلاۋمەن بايلانىستى كوپتەگەن ماسەلەلەردى شەشۋگە مۇمكىندىك بەردى. جاڭاشىلدىق كۇتۋ ۋاقىتىن ەداۋىر قىسقارتتى جانە تاسىمالداۋشىلارعا ءوز باعىتتارىن ءتيىمدى جوسپارلاۋعا مۇمكىندىك بەردى، بۇل ەلدىڭ جۇك اينالىمى مەن ترانزيتتىك مۇمكىندىكتەرىنە وڭ اسەر ەتتى. الايدا، قول جەتكىزىلگەن جەتىستىكتەرگە قاراماستان، جەكە ادامدار جۇيەنى بۇزۋعا تىرىساتىن جاعدايلار بار. ولار بەلگىلەنگەن ەرەجەلەردى اينالىپ ءوتۋ جانە قۇرىلعان پروتسەستەردى بۇزۋ ءۇشىن ءارتۇرلى ادىستەردى پايدالانادى، مۇنى زاڭسىز تابىس تابۋ مۇمكىندىگى رەتىندە كورەدى. ناتيجەسىندە شەكارادا جاساندى تۇردە جاسالعان دۇربەلەڭ تاسىمالداۋ قۇنىنىڭ ارتۋىنا جانە كولەڭكەلى اينالىمنىڭ قالىپتاسۋىنا اكەلەدى. بۇل پروتسەستەر كولىك قىزمەتتەرىنىڭ قۇنىنا تەرىس اسەر ەتەدى جانە تاسىمالداۋشىلار اراسىنداعى ادال باسەكەلەستىككە جول بەرمەيدى»، - دەلىنگەن حابارلامادا.

وسىعان بايلانىستى بىزدەر قاۋىپسىزدىك شارالارىن كۇشەيتۋ جانە بۇزۋشىلىقتار ءۇشىن قاتاڭ شارالاردى قولدانۋ ارقىلى جۇيەنى جەتىلدىرۋدى جالعاستىرامىز. پروتسەستىڭ بارلىق قاتىسۋشىلارىن ەرەجەلەردى ساقتاۋعا جانە شەكاراداعى ينفراقۇرىلىمدى ودان ءارى جاقسارتۋعا جانە دامىتۋعا ىقپال ەتۋگە شاقىرامىز.

م ك ك- دا روبوت- باعدارلامالاردى پايدالانا وتىرىپ، بروندى جاپپاي برونداۋ جانە كەيىننەن قايتا ساتۋ سحەماسىن ق ر قارجى مينيسترلىگىنىڭ «اقپاراتتىق- ەسەپكە الۋ ورتالىعى» ا ق تۇلعاسىندا ەلەكتروندىق كەزەكتى تىركەۋشىنىڭ ءوزى جانە سەرۆيستى ازىرلەۋشى انىقتاعانىن اتاپ ءوتتى. بۇزۋشىلىقتار مەن قايتا ساتۋ فاكتىلەرى تۋرالى رەسمي حابارلاما ب ا ق- قا جىبەرىلدى. ماسەلەنى جۇيەلى تۇردە شەشۋ جانە ساڭىلاۋدى جابۋ ءۇشىن قادامدار جاسالدى - ەندى برون بوساتىلادى، «ەركىن» تىزىلىمىندە پايدا بولمايدى. ياعني، اۆتوموبيل وتكىزۋ پۋنكتىنە كەلمەۋى مۇمكىن، ءبىراق ونىڭ كەزەگى «جانىپ كەتەدى»، بۇل برونداۋدىڭ «قايتالاما نارىعىن» مۇمكىن ەمەس ەتەدى. ول بۇرىن راندوم (كەزدەيسوق) تارتىپتە بوساتىلعان.

«ءبىز بۇل وتكىزۋ پۋنكتتەرىنىڭ ۋاقىتشا «توقتاپ قالۋىنا» اكەلەتىنىن جول بەردىك. كەزەككە تۇرعىسى كەلەتىندەر كوپ بولۋىنا قاراماستان. بۇل كەزەڭنەن دە ءوتۋ كەرەك. جاڭاشىلدىقتىڭ اسەرىن ءدال قازىر كۇتۋگە بولمايدى. بۇگىندە ءبىر ايدان استام ۋاقىت بۇرىن ادال ەمەس پايدالانۋشىلار باسىپ العان كەزەكتەر ءالى دە «ورتەنىپ جاتىر». مۇنداي پايدالانۋشىلاردىڭ ەكى وندىعى سەرۆيسپەن بۇعاتتالعان بولاتىن. نارىق قاتىسۋشىلارى كەزەكتى، ءتىپتى بوتتاردى پايدالانا وتىرىپ، نەگىزىندە قايتا ساتۋ جوق ەكەنىن جانە مۇمكىن بولمايتىنىن ءتۇسىنۋى ءۇشىن ۋاقىت قاجەت»، - دەپ ءتۇسىندىردى قارجى مينيسترلىگىنىڭ مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى.

بۇگىندە ايىپپۇل سانكسيالارىن ەنگىزۋ - جول جۇرمەگەنى ءۇشىن اقشانى ۇستاپ قالۋ ماسەلەسى زەرتتەلۋدە. ماسەلەن، ەگەر تاسىمالداۋشى ءبىر اي ىشىندە ءۇش رەت برونداعان بولسا، ءبىراق وتكىزۋ پۋنكتىنە كەلمەسە، وندا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ كىرىسىنە ەرىكتى وتەماقى رەتىندە ونىڭ ءاميانىنان ءتيىستى وتكىزۋ پۋنكتىنىڭ بوس تۇرعانى ءۇشىن 100 ا ە ك مولشەرىندەگى سوما ەسەپتەن شىعارىلادى.

«جولدا كەز-كەلگەن جاعدايلار بولادى: جۇرگىزۋشى اۋىرىپ قالۋى مۇمكىن، تارتقىش سىنۋى مۇمكىن، اۋا-رايى ناشارلايدى جانە ت. ب. سوندىقتان ايىپپۇلسىز بروندى قايتارىپ الۋ مۇمكىندىگىن قالدىرۋ قاجەت. دەگەنمەن، ايىپپۇلدار نارىق قاتىسۋشىلارىن تارتىپكە كەلتىرەدى. ازىرگە بۇل ءبىز قاتىسۋشىلارمەن قاراستىراتىن جانە تالقىلايتىن ۇسىنىس. جالپى، ءبىز قاتىسۋشىلاردىڭ ۇسىنىستارىن بەلسەندى تۇردە زەرتتەيمىز جانە وڭتايلى شەشىمدەردى تابۋعا تىرىسامىز. ساۋالناما كورسەتكەندەي، كوپتەگەن تاسىمالداۋشىلار ەسكى كەزدەيسوق بوساتۋ سحەماسىن «باس تارتۋ برونىمەن» قايتارعىسى كەلەدى. ءبىراق بۇل سحەماعا ورالۋ ءار ءتۇرلى قورعانىستى اينالىپ وتەتىن زاماناۋي بوتتارى بار قايتا ساتۋشىلاردىڭ قولىندا بولادى. سوندىقتان ءبىز قايتا ساتۋدى بولدىرمايتىن شەشىم ىزدەپ جاتىرمىز»، - دەپ اتاپ ءوتتى «اقپاراتتىق- ەسەپتەۋ ورتالىعى» اق.

«ءتىرى كەزەككە» ورالۋ ق ح ر- داعى ەڭ پروبلەمالىق باعىتتا دا پروبلەمانى شەشۋ ەمەس، دەپ سانايدى م ك ك ساراپشىلارى. مۇندا اتىشۋلى «ادام فاكتورى» بار ەسكى سىبايلاس جەمقورلىق سحەمالارى قابىلدانبايدى جانە قايتادان جاسالمايدى.

بۇدان باسقا، سيفرلىق شەشىمدەردى ەنگىزۋگە قاراماستان، فيزيكالىق تۇرعىدان پۋنكتتەردىڭ وتكىزۋ قابىلەتى شەكتەۋلى. پۋنكتتەردىڭ جۇمىس ۋاقىتىن ۇلعايتۋ جانە سيفرلاندىرۋ ەسەبىنەن قازاقستان- قىتاي شەكاراسىندا وتكىزۋ قابىلەتى سوڭعى ەكى جىلدا بىرنەشە ەسە ءوستى. ماسەلەن، مىسالعا، ەگەر 2023 -جىلعى قاڭتاردا «نۇر جولىن» كۇنىنە 70-كە جۋىق كولىك قۇرالى كەسىپ وتسە، بۇگىندە 600 جانە ودان دا كوپ كولىك ءوتىپ تۇر. سوندىقتان، قىتايمەن شەكارادا وتكىزۋ قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ تۋرالى ايتاتىن بولساق، وتكىزۋ پۋنكتتەرىنىڭ قۋاتىن فيزيكالىق ارتتىرۋ جانە ولاردىڭ ينفراقۇرىلىمىن كەڭەيتۋ تۋرالى ايتۋ قاجەت.

تاسىمالداۋشىلار ءوز وتىنىشتەرىندە سونداي-اق نارىققا قاتىسۋشىلاردىڭ دەربەس دەرەكتەرىن قورعاۋ ماسەلەلەرىن دە كوتەرەدى. بۇل ءۇشىن «ا ە و» ا ق- دا ولار ورنالاسقان بارلىق سەرۆيستەر مەن پلاتفورمالار تەحنيكالىق سىناقتاردان جانە اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىككە اتتەستاتتاۋدان وتەتىنىنە سەندىردى. مۇنداي سىناقتاردى ق ر سيفرلىق دامۋ جانە اەروعارىش ونەركاسىبى مينيسترلىگىنىڭ اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى جۇرگىزدى. اعىمداعى، 2024 -جىلى جۇيەنى كەزەكتى قايتا اتتەستاتتاۋدى ق ر ۇ ق ك «مەملەكەتتىك تەحنيكالىق قىزمەتى» ءساتتى وتكىزدى. سوندىقتان، برونداۋ قىزمەتىن پايدالانۋشىلار دەرەكتەردىڭ ساقتالۋىنا الاڭداماسا دا بولادى.

ەلەكتروندىق كەزەك العاش رەت 2022 -جىلعى قاراشادا ق ح ر شەكاراسىندا پيلوتتىق رەجيمدە ەنگىزىلدى. سول ساتتەن باستاپ ەلەكتروندىق برونداۋ سەرۆيسى مەملەكەتتىك شەكارانىڭ بارلىق پەريمەترى بويىنشا بارلىق جەردە ەنگىزىلۋدە. جوبا بويىنشا ەلەكتروندىق سەرۆيسكە تولىق كوشۋ 2024 -جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن اياقتالادى. 9 -قازانداعى جاعداي بويىنشا «CarGoRuqsat» ەلەكتروندىق سەرۆيسىن ەنگىزىلۋىمەن سىرتقى ەكونوميكالىق قىزمەتكە قاتىسۋشىلار بيۋدجەتكە 2 ميلليارد تەڭگەدەن استام اقشا تولەدى. بۇل رەتتە سەرۆيس ارقىلى 940 مىڭ برونداۋ جاسالدى.

اۆتور

باقىتگۇل اباي قىزى