قازاقستان-قىتاي بايلانىسى: تيانجيندە وتەتىن ش ى ۇ ساميتىنەن نە كۇتۋگە بولادى

فوتو: Фото: Gov.kz

استانا. قازاقپارات - 31-تامىز بەن 1 -قىركۇيەك كۇندەرى قىتايدىڭ تيانجين قالاسىندا ش ى ۇ-عا مۇشە مەملەكەتتەر باسشىلارى كەڭەسىنىڭ 25-وتىرىسى وتەدى. وسىعان وراي CGTN شولۋشىسى حان سيۋيلين بۇل كەزدەسۋ قاتىسۋشى ەلدەر ءۇشىن قانداي جاڭا مۇمكىندىكتەر اشاتىنىن ايتىپ بەردى.

ءىس-شاراعا 20 دان استام ەلدىڭ كوشباسشىسى مەن 10 حالىقارالىق ۇيىمنىڭ باسشىلارى قاتىسادى. حان سيۋيليننىڭ ايتۋىنشا، قىتاي بۇل سامميتتى تاعاتسىزدانا كۇتىپ وتىر.

- بىرىنشىدەن، بۇل - قىتاي ۇيىمداستىرىپ وتىرعان ماڭىزدى ءىس- شارا جانە ق ح ر ءتوراعاسى شي جينپيڭ ش ى ۇ- نى ودان ءارى دامىتۋعا قاتىستى جاڭا باستامالار كوتەرەدى. سونىمەن قاتار ش ى ۇ ءۇشىن ءداستۇرلى سانالاتىن وڭىرلىك قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ جانە ساۋدا- ەكونوميكالىق ءوزارا ءىس- قيمىل سالالارىندا ءارى ورنىقتى دامۋ، ەكولوگيانى قورعاۋ، جاسىل ترانسفورماتسيا، يننوۆاتسيالاردى ەنگىزۋ سياقتى جاڭا باعىتتاردا تىڭ جوسپارلار قۇرىلۋى مۇمكىن. ارينە، بيىل الەمدىك فاشيزمگە قارسى سوعىستاعى جەڭىستىڭ جانە بۇۇ قۇرىلۋىنىڭ 80 جىلدىعى اتالىپ وتىلەتىندىگىن دە ەستەن شىعارماۋ قاجەت. ش ى ۇ ەلدەرى جاھاندىق باسقارۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ جانە عالامشارداعى بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋ جولىندا ءبىرتۇتاس مايدان رەتىندە ارەكەت ەتە الادى، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.

وتكەن جىلدىڭ شىلدە ايىندا استانادا وتكەن سامميتتەن كەيىن شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا ءتوراعالىق قازاقستاننان قىتايعا ءوتتى. وسى سامميت اياسىندا العاش رەت «ش ى ۇ+» فورماتى بويىنشا كەزدەسۋ ۇيىمداستىرىلدى.

- سول ۋاقىتتان بەرى قىتاي ۇيىم اياسىندا ساياسات پەن قورعانىستان باستاپ مادەني- گۋمانيتارلىق سالاعا دەيىن ءارتۇرلى باعىتتا جۇزدەن استام ءىس-شارا وتكىزدى. سونىمەن قاتار، ۇيىمنىڭ جۇمىس ىستەۋ تەتىكتەرىن جەتىلدىرۋدى جالعاستىرىپ، كوپجاقتى جۇيەنى نىق قورعاي وتىرىپ، «شاڭحاي رۋحىن» ىلگەرىلەتتى، - دەيدى شولۋشى.

حان سيۋيليننىڭ اتاپ وتۋىنشە، وسىدان 12 جىل بۇرىن ءدال قازاقستاندا ق ح ر ءتوراعاسى شي جينپيڭ «جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىن» بىرلەسىپ قۇرۋ باستاماسىن العاش رەت جاريالادى.

- قازاقستان بۇل باستامانى ءوزىنىڭ ۇلتتىق دامۋ ستراتەگياسىمەن ۇشتاستىرۋ جولىندا ۇلكەن جۇمىس اتقاردى. مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ستراتەگيالىق باسشىلىعى ارقاسىندا قىتاي مەن قازاقستان اراسىنداعى بارلىق دەڭگەيدەگى بايلانىس بارعان سايىن نىعايىپ كەلەدى. قىتاي قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى ساۋدا سەرىكتەسى بولىپ قالۋدا. وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسىندا ەكىجاقتى ساۋدا كولەمى 43,8 ميلليارد ا ق ش دوللارىنان اسىپ، رەكوردتىق دەڭگەيگە جەتتى. قازىر قىتاي مەن قازاقستان اراسىندا ەكى تەمىرجول وتكەلى جۇمىس ىستەيدى، ال ءۇشىنشىسىنىڭ قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر، - دەيدى ول.

سونىمەن قاتار، ق ح ر- دىڭ شىعىس جاعالاۋىنداعى ليانيۋنگاندا لوگيستيكالىق بازا دا جۇمىس ىستەپ تۇر. ول قازاقستانعا تەڭىزگە جانە ازيا- تىنىق مۇحيتى نارىعىنا شىعۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. جاسىل ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تا دامىپ كەلەدى. سيۋيلين بۇل باعىتتاعى ۇلگىلى جوبا رەتىندە جاڭاتاس جەل ەلەكتر ستانساسىن اتادى.

ونىڭ ايتۋىنشا، ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا دا بەلسەندى ىنتىماقتاستىق جالعاسىپ كەلەدى. كاسىبي ماماندار دايارلاۋ ىسىندەگى ماڭىزدى قۇرالداردىڭ ءبىرى «لۋ بان شەبەرحانالارى» بولىپ تۇر.

- جۋىردا قازاقستاننىڭ قىتايداعى ەلشىسى شاحرات نۇرىشيەۆ ءمالىم ەتكەندەي، جاقىن ارادا قازاقستانداعى «جىبەك جولى شەبەرحاناسى» دا وسىنداي شەبەرحانالاردىڭ بىرىنە اينالادى. وسىلايشا، قازاقستان الەمدە بىردەن ءۇش «لۋ بان شەبەرحاناسى» جۇمىس ىستەيتىن العاشقى ەل بولماق. تيانجين سامميتى ىنتىماقتاستىق ءۇشىن مۇنان دا كوپ ناقتى جوبالاردى دۇنيەگە اكەلىپ، ۇيىم اياسىنداعى ءوزارا ءىس- قيمىلدى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋى مۇمكىن، - دەپ قورىتىندىلادى ءسوزىن شولۋشى.

بۇعان دەيىن حابارلانعانداي، قىتايدا وتەتىن ش ى ۇ سامميتىنىڭ قورىتىندىسىندا «ش ى ۇ- نىڭ 2035 -جىلعا دەيىنگى دامۋ ستراتەگياسىنا» جانە باسقا دا بىرقاتار قۇجاتقا قول قويىلادى.