قازاقستان قاقتىعىستاردى شەشۋدە ماڭىزدى ءرول اتقارادى - قىتايلىق ساراپشى

فوتو: Фото: Солтан Жексенбеков/Kazinform

 رەسەي مەن ورتالىق ازيانى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ پروفەسسورى، فۋدان ۋنيۆەرسيتەتى بەيجىڭ حالىقارالىق ديالوگ كلۋبىنىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى جاۋ حۋاشەن قازاقستاننىڭ ءتۇرلى ەلدەر اراسىنداعى قاقتىعىستاردى شەشۋدەگى ءرولى جونىندە پىكىر ءبىلدىردى.

ونىڭ ايتۋىنشا، جانجالداردى شەشۋگە باعىتتالعان كوپتەگەن ماڭىزدى پروتسەستەر استانادا نەمەسە الماتىدا ءوتىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى Kazinform.

«ورتالىق ازيانىڭ الەمدەگى ءرولى ءارقاشان ماڭىزدى. الەمدە ازيا ءداۋىرى نەمەسە قىتاي ءداۋىرى باستالدى دەگەن اڭگىمەلەر ءجيى كەزدەسەدى. مەن الەمدى بۇلاي سيپاتتاماس ەدىم. بەيبىتشىلىك — ءبىر ايماق نەمەسە مەملەكەت ءۇشىن ەمەس، بارلىق حالىقتار ءۇشىن ماڭىزدى. بۇگىنگى تاڭدا كوپتەگەن وزەكتى جاھاندىق ماسەلەلەر بار. الەم وتە جىلدام وزگەرىپ جاتىر. ءبىراق ءار ايماقتىڭ جەكە- جەكە وزەكتى ماسەلەلەرى بار. مىسالى، ءبىزدىڭ ايماق ءۇشىن اشىقتىق، اسىرەسە ەكونوميكالىق تۇرعىدان اشىقتىق ماسەلەسى ماڭىزدى بولۋدا. ەكىنشى ماسەلە - اسكەري قاقتىعىستاردى توقتاتۋ. باقىتىمىزعا وراي، ءبىزدىڭ ايماقتا ءبارى تۇراقتى. ءىرى اسكەري قاقتىعىستار جوق. ءبىز قاقتىعىستار الاڭىندا بەيبىت پروتسەستى ىلگەرىلەتۋگە تىرىسامىز» ، - دەپ اتاپ ءوتتى چجاو حۋاشەن «استانا CLUB» فورۋمىندا تىلشىلەرگە بەرگەن سۇحباتىندا.

ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە، سوڭعى جىلدارى ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ ەكونوميكاسى قارقىندى دامىپ كەلەدى.

«قازىر ايماقتىق ينتەگراتسيا پروتسەسى ءجۇرىپ جاتىر. دامۋ الدەقايدا كوبىرەك جانە ەكونوميكا سىرتقى الەمگە اشىق بولۋدا. ەكونوميكالىق تۇرعىدا بۇل ورتالىق ازيانى بارلىق ەلدەرمەن ىنتىماقتاستىقتى دامىتا وتىرىپ، كۇننەن- كۇنگە جان- جاقتى ەتەدى. اۋماقتىق ماسەلەلەردى شەشۋ قيىن ەكەنىن بىلەمىز. ەڭ الدىمەن، قاقتىعىستاردى توقتاتۋ كەرەك. بۇل ناقتى ءتاسىل. ەڭ الدىمەن سوعىستاردى توقتاتۋ كەرەك، سودان كەيىن اۋماقتىق ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن بەيبىت پروتسەستى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. قازاقستان وڭىرلىك ماسەلەلەردە وڭ باستامالاردى ىلگەرىلەتەتىن ەل بولىپ وتىر. سوندىقتان جانجالداردى شەشۋگە باعىتتالعان كوپتەگەن ماڭىزدى پروتسەستەر قازاقستاندا وتۋدە. بۇل تۇرعىدا قازاقستان وتە ماڭىزدى ءرول اتقارادى»، - دەپ تولىقتىردى ساراپشى جاۋ حۋاشەن.

ايتا كەتەيىك، ەلوردادا ءداستۇرلى Astana Club فورۋمى ءوتىپ جاتىر. بۇل فورۋم - جىل سايىن كورنەكتى ساياسي قايراتكەرلەردى، ديپلوماتتاردى، بەدەلدى عالىمداردى جانە الەمدەگى ەڭ ءىرى تالداۋ ورتالىقتارىنىڭ جەتەكشى ساراپشىلارىن جينايتىن حالىقارالىق پىكىرتالاس الاڭى.