قازاقستان قاجىلىق كۆوتاسىنىڭ تەك ءبىر بولىگىن پايدالانادى - ساۋد ارابيا ءمينيسترى
استانا. KAZINFORM - ساۋد ارابياسىنىڭ قاجىلىق جانە ۋمرا ءمينيسترى تاۋفيك ار- رابيا Kazinform اگەنتتىگىنە بەرگەن ەكسكليۋزيۆتى سۇحباتىندا ورتالىق ازيادان، سونىڭ ىشىندە قازاقستاننان كەلەتىن قاجىلار سانىنىڭ ارتۋى، قاجىلىققا ارنالعان سەرۆيستەردىڭ سيفرلاندىرىلۋى جانە كۆوتانىڭ ۇلعايۋى تۋرالى ايتىپ بەردى.
- ءوزىڭىزدىڭ قازاقستانعا ساپارىڭىز تۋرالى ايتىپ بەرسەڭىز.
- بۇل -مەنىڭ قاجىلىق جانە ۋمرا ءمينيسترى رەتىندە قازاقستانعا جاساعان ەكىنشى ساپارىم. العاش رەت 2022 -جىلعى قىركۇيەكتە كەلدىم. مۇندا كەزەكتى رەت ساپارلاۋىم مەن ءۇشىن ۇلكەن قۋانىش، سونداي-اق وتكەن جولى سياقتى بۇل جولى دا جىلى قابىلداعاندارىڭىز ءۇشىن شىن جۇرەكتەن العىسىمدى بىلدىرەمىن.
قازاق حالقىنىڭ قوناقجايلىعىنا، ينفراقۇرىلىمنىڭ ساپاسىنا، الماتىنىڭ سۇلۋلىعىنا جانە اينالاداعى تاۋلارعا ءتانتى بولدىم.
- مينيسترلىك ورتالىق ازيادان، اتاپ ايتقاندا قازاقستاننان كەلەتىن قاجىلاردى قالاي قولداپ وتىر؟ ولاردىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن جايلىلىعىن ۇيىمداستىرۋ باعىتىندا قانداي شارالار قابىلدانعان؟
- ءبىز ورتالىق ازيادان جانە قازاقستاننان كەلەتىن قاجىلار مەن قوناقتار سانىنىڭ ەداۋىر ارتقانىن بايقادىق. وتكەن جىلى قازاقستاننان 78 مىڭ ادام ۋمراعا جانە شامامەن 4,5 مىڭ ادام قاجىلىققا كەلدى، ولاردىڭ بارلىعى ەلىنە امان- ەسەن ورالدى.
سونداي-اق ءبىز تىكەلەي اۋە رەيستەرىنىڭ سانىن ارتتىرۋ باعىتىندا جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز.
ساۋد ارابياسى مەن قازاقستان اراسىنداعى قارىم-قاتىناس وتە بەرىك جانە قوس قاسيەتتى مەشىتتەردىڭ قىزمەتشىسى (ساۋد ارابياسى كورولى - رەد.) الەمنىڭ تۇكپىر- تۇكپىرىنەن، سونىڭ ىشىندە قازاقستاننان كەلەتىن قاجىلارعا ەڭ جاقسى جاعداي جاساۋعا ءاردايىم كوڭىل بولەدى.
ءبىز قاجىلاردىڭ بارلىق راسىمدەردى قيىندىقسىز اتقارۋى ءۇشىن Nusuk پلاتفورماسىن (ساۋد ارابياسىنىڭ قاجىلىققا ارنالعان رەسمي قوسىمشاسى - رەد.) پايدالانعانىن قالايمىز.
سونىمەن قاتار، ولار ءبىزدىڭ تاريحىمىزبەن دە تانىسسا دەيمىز. بىزدە مۇحاممەد پايعامبارعا قاتىستى كوپتەگەن تاريحي ورىندار مەن يسلام تاريحىن تەرەڭىرەك تۇسىنۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن مۇراجايلار بار.
ساۋد ارابياسى - الەمدەگى ەڭ قاۋىپسىز ەلدەردىڭ ءبىرى جانە كەڭ اۋقىمدى ءارى جايلى ينفراقۇرىلىمعا يە. ماسەلەن، بىزدە مەككە مەن ءمادينانى ساعاتىنا 300 شاقىرىم جىلدامدىقپەن بايلانىستىراتىن جوعارى جىلدامدىقتى پويىز بار.
سونداي-اق مەككە مەن ماديناداگى ەكى مەشىتتىڭ اۋماعىن كەڭەيتتىك.
- قازاقستانعا ارنالعان قاجىلىق كۆوتاسى قانشا؟ ونىڭ ۇلعايۋى قاراستىرىلىپ وتىر ما؟
- ەڭ الدىمەن، ۋمراعا قاتىستى ايتارىم: وعان كۆوتا جوق. ءبىز قاجىلاردىڭ كەز كەلگەن سانىن قابىلدايمىز. وتكەن جىلى 78 مىڭ قاجىنى قابىلدادىق جانە اربىرەۋىن قۋانا قارسى الامىز. قازاقستاندىقتاردىڭ مەككە مەن ءماديناعا ساپارىن بارىنشا جەڭىلدەتۋگە تىرىسامىز.
ال قاجىلىققا كەلسەك، ورىن شەكتەۋلى بولعاندىقتان، يسلام ىنتىماقتاستىعى ۇيىمىمەن كەلىسىلگەن كۆوتا - ەلدەگى مۇسىلمان حالقىنىڭ مىڭىنا ءبىر ادامنان كەلەدى. بۇل قازاقستانعا دا قاتىستى. الايدا، قازاقستان ءوز كۆوتاسىنىڭ تەك ءبىر بولىگىن عانا پايدالانادى. سوندىقتان قاجىلاردىڭ سانىن ارتتىرۋعا ءالى دە مۇمكىندىك بار.
- سوڭعى جىلدارى قاجىلىقتى جەڭىلدەتۋ ءۇشىن قانداي سيفرلىق جانە لوگيستيكالىق جاڭالىقتار ەنگىزىلدى؟
- ارينە، سيفرلىق سەرۆيستەر قاجىلىقتى جەڭىل ءارى ىڭعايلى ەتۋدە ەرەكشە ءرول اتقارادى.
بىرىنشىدەن، قازاقستاندىق قاجىلار ۆيزانى ونلاين الا الادى، بۇل بىرنەشە مينۋت قانا ۋاقىتتى الادى.
ەكىنشىدەن، بىزدە Nusuk قوسىمشاسى بار، وندا قاجىلارعا قاجەتتى بارلىق دەرلىك قىزمەت كورسەتىلەدى: ۋمرا ءراسىمىن برونداۋ، قاسيەتتى ورىندار تۋرالى اقپارات، ءماديناداعى راۋداعا كىرۋگە جازىلۋ جانە تاعى باسقالار. Nusuk پلاتفورماسىندا قىزمەتتەردىڭ تولىق ءتىزىمى ۇسىنىلعان.
قاجىلىققا كەلۋشىلەر ءۇشىن ءبىز سيفرلىق يدەنتيفيكاتسيانى قولدانامىز، بۇل قاجىلارعا ەرەكشە دەڭگەيدە قىزمەت كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
- جاس مۇسىلمانداردىڭ قاجىلىققا يكەمدى ءارى سيفرلىق تۇرعىدان ىڭعايلى جولمەن بارۋىنا مينيسترلىك قالاي جاۋاپ بەرىپ وتىر؟
- قازىر ۋمراعا ارنالعان پاكەتتەردى ونلاين برونداۋعا بولادى، ءارتۇرلى نۇسقالاردى تاڭداۋ وڭاي. ءبىز سيفرلىق پلاتفورمانى دامىتۋعا مۇددەلىمىز جانە مەككە مەن ءماديناعا كەلىپ جاتقان جاستاردىڭ بۇرىنعىدان دا بەلسەندى تۇردە تەحنولوگيالاردى قولداناتىنىن كورىپ وتىرمىز. سوندىقتان ءبىز بارلىق قىزمەت قولجەتىمدى جانە ساپالى بولۋى ءۇشىن سيفرلىق سەرۆيستەردى دامىتۋدامىز.
- ۋمرا قاجىلارى سانىنىڭ ارتۋ ديناميكاسىن قالاي باعالايسىز؟
- ۋمرا قاجىلارىنىڭ سانى ايتارلىقتاي ءوستى. 2022 -جىلى ولاردىڭ سانى 8,4 ميلليون بولسا، 2024 -جىلى بۇل كورسەتكىش ەكى ەسەدەن اسا ارتىپ، 16,9 ميلليونعا جەتتى. ءبىز بۇل ءوسىمدى بيىل دا بايقاپ وتىرمىز، قاجىلار الەمنىڭ تۇكپىر- تۇكپىرىنەن، سونىڭ ىشىندە قازاقستاننان دا كەلىپ جاتىر.
ءبىز قىركۇيەكتەن باستاپ تىكەلەي رەيستەردى ىسكە قوسۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، ءبىراق وعان قاراماستان قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ساۋد ارابياسىنا كەلۋى ءۇشىن كوپتەگەن ترانزيتتىك رەيستەر بار. ولار مەككە مەن ءماديناعا عانا ەمەس، باسقا دا قالالارعا بارا الادى.
بۇدان بولەك، ءبىزدىڭ كورولدىككە مۇسىلمان ەمەس ادامدار دا كەلە الادى، مىسالى، ەر- ريادقا نەمەسە مادەني- تاريحي ورىندارعا ساپارلاي الادى. ءبىز بارىنە اشىقپىز.
ەسكە سالايىق، ساۋد ارابياسىندا قاجىلىققا زاڭسىز قاجىلاردى اپارعانى ءۇشىن التى ادام ۇستالدى.