قازاقستان شەتەلدەگى ەل ازاماتتارىن قامقورلىقسىز قالدىرمايدى

فوتو: Коллаж: Kazinform

استانا. KAZINFORM - قازاقستان تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە ءوز ازاماتتارىنا قامقورلىق جاساۋعا ەرەكشە ءمان بەرىپ كەلەدى. كونستيتۋتسيانىڭ 11-بابىندا «رەسپۋبليكا ءوزىنىڭ ودان تىس جەرلەردە جۇرگەن ازاماتتارىن قورعاۋعا جانە ولارعا قامقورلىق جاساۋعا كەپىلدىك بەرەدى» دەلىنگەن. بۇل ءوز كەزەگىندە مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باستى ۇستانىمىنا اينالدى.

«جۋسان» وپەراتسياسى

اتاپ ايتقاندا، قازاقستاننىڭ شيەلەنىس ايماقتارىنان ءوز ازاماتتارىن الىپ شىعۋ بويىنشا ۇيىمداستىرعان «جۋسان» گۋمانيتارلىق ارنايى وپەراتسياسى وزگە مەملەكەتتەرگە ۇلگى بولدى. وسى جايىندا بىلتىر ازياداعى قاۋىپسىزدىك جانە ىنتىماقتاستىق فورۋمىندا ءسوز سويلەگەن ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ تەرروريزمگە قارسى كوميتەتىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى ناتاليا گەرمان ءمالىم ەتكەن ەدى.

«قازاقستان الەم ەلدەرى اراسىندا العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ شەت ەلدەردەگى شيەلەنىس ايماقتارىنان ءوز ازاماتتارىن شىعارعان مەملەكەت. «جۋسان» ارنايى وپەراتسياسىن ۇيىمداستىرىپ، سيريادان قازاقستاندىقتاردى الىپ شىققانىن الەم ەلدەرى بىلەدى. قازاقستاننىڭ بۇل باستاماسى قاقتىعىس ايماعىنان ءوز ازاماتتارىن شىعارماعان وزگە شەت مەملەكەتتەر ءۇشىن ۇلگى، مول تاجىريبە. قازىر تەرروريزيمنەن تونەتىن قاۋىپكە جەكە ەمەس، تەك ەلدەردىڭ بىرلەسكەن كۇش- جىگەرى ارقاسىندا توتەپ بەرە الامىز. بۇل باعىتتا ب ۇ ۇ ءوز جۇمىسىن جالعاستىرىپ، ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن سەرىكتەستىكتە بولادى»، - دەدى ن. گەرمان.

2021 -جىلى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ مەملەكەتتىك ناگرادالار تاپسىرۋ راسىمىندە «جۋسان» ارنايى وپەراتسياسى تۋرالى پىكىر ءبىلدىردى.

«ارميا مەن كۇش قۇرىلىمدارى ەلدىڭ ەگەمەندىگى مەن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتىڭ باستى كەپىلى سانالادى. الەمدەگى جاھاندىق كاتاكليزمدەر مەن گەوستراتەگيالىق قۇبىلمالى جاعدايدا اسكەري قىزمەتشىلەردىڭ ءرولى بىرنەشە ەسە ارتادى. سىزدەر تاۋەلسىزدىگىمىزدى قورعاۋ ىسىندە بەكەم تۇرسىزدار. سىزدەردىڭ كۇش-جىگەرلەرىڭىزدىڭ ارقاسىندا قازاقستان وڭىرلىك جانە حالىقارالىق تۇراقتىلىقتىڭ دونورى رەتىندە تانىلدى. ءبىزدىڭ اسكەري قىزمەتشىلەرىمىز بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ بىتىمگەرشىلىك ميسسياسى شەڭبەرىندە قويىلعان مىندەتتەردى تابىستى ورىندايدى. «جۋسان» ارنايى وپەراتسياسىنىڭ ءمىنسىز ءوتۋى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ جوعارى كاسىبيلىگى كورسەتتى»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

اۋعانستانداعى قانداستار

2021 -جىلى اۋعانىستان اۋماعىنداعى قاقتىعىس كەزەڭىندە قازاقستان وسى ەلدەگى قانداستارىمىزدى قامقورلىقسىز قالدىرمادى. پرەزيدەنت تاپسىرماسىنا بويىنشا اۋعانستاننان 35 قانداس تاريحي وتانىنا ورالدى.

كەيىن اۋعانستاننان كوشىپ كەلگەن ءتورت وتباسى اقمولا وبلىسىنا قونىستاندىرىلدى.

سول كەزدە قازاقستان اۋعانستاننان ءوزىنىڭ 25 ازاماتىن جانە قىرعىزستان، رەسەي مەن ليتۆانىڭ 16 ازاماتىن ەۆاكۋاتسيالادى. بۇدان باسقا، الماتىعا كابۋلدان اۋعانستانعا كومەك كورسەتۋ جونىندەگى ب ۇ ۇ ميسسياسى (UNAMA) جانە باسقا دا حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ كەڭسەلەرى ۋاقىتشا كوشىرىلدى.

ۋكرايناعى قازاقستان ەلشىلىگىنىڭ ارەكەتى

قازاقستان رەسەي-ۋكراينا قاقتىعىسىن بەيبىت جولمەن رەتتەۋ كەرەك ەكەنىن ۇنەمى ايتىپ كەلە جاتىر.

2022 -جىلدىڭ باسىندا اتالعان ەكى ەل اراسىنداعى شيەلەنىس كەزىندە قازاقستاننىڭ ۋكرايناداعى ەلشىلىگى قازاقستاندىقتاردى ەۆاكۋاتسيالاۋعا كىرىسكەن ەدى. كييەۆتەگى ەلشىلىكتىڭ قىزمەتكەرلەرى كۇنى- ءتۇنى جۇمىس ىستەدى. قازاقستاننىڭ ازاماتتارىنا كومەك كورسەتىپ قانا قويماي، ورنالاسقان ەلدەرىندەگى جاعداي جونىندە ماڭىزدى اقپاراتتى دا جىبەرىپ تۇردى. سول كەزدە ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى قاۋىپتى ايماقتان ەلىمىزدىڭ بارلىق ازاماتىن الىپ شىعاتىنىن ءمالىم ەتتى.

«ولار ءتىزىم بويىنشا ءبىزدىڭ ازاماتتاردى تەكسەرىپ، ودان ءارى شىعارىپ سالادى. شەكارادا 2 ەلدىڭ دە كەدەن قىزمەتى شۇعىل ءارى توتەنشە رەجيمدە جۇمىس ىستەپ جاتىر. باستىسى ولار تۇسىنىستىكپەن قارايدى جانە وتە سىپايى. ءبىزدىڭ ديپلوماتتار ۋكراينا قالالارى مەن پولشا شەكاراسى اراسىندا جانتالاسىپ ءجۇر. سونداي-اق، جەدەل جەلى جۇمىس ىستەپ تۇرعانىن ەسكە سالايىن. ۋكراينا شەكاراسىنداعى ۇزىنسونار كەپتەلىس 20-40 شاقىرىمدى قۇرايدى. ءبىز ەشكىمدى قالدىرمايمىز، بارلىق ازاماتتاردى الىپ شىعامىز»، - دەپ ايتقان ەدى ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ رەسمي وكىلى ايبەك سمادياروۆ.

بۇل رەتتە ديپلوماتتار قاۋىپتى جەرلەردەن قازاقستان ازاماتتارىن تەز ارادا شىعارىپ الۋعا ارەكەت ەتتى.

تۇركياداعى ءزىلزالا

2023 -جىلدىڭ اقپانىندا تۇركيا مەن سيرياداعى جويقىن ءزىلزالا مىڭداعان ادامنىڭ ءومىرىن قيدى. بۇل تۇرعىدا قازاقستاننىڭ تۇركياداعى ەلشىلىگى ەل ازاماتتارىن وتانعا قايتارۋ شارالارىنا دەرەۋ كىرىسكەن ەدى.

ەلگە ورالعان ازاماتتار گازيانتەپ، مەرسين، كاحرامانماراش، ديارباكىر، شانلىۋرفا جانە ەليازىك پروۆينتسيالارىنان كەلدى.

سونىمەن قاتار، قازاقستان قۇتقارۋشىلارى مىنگەن بورت 7-اقپان كۇنى گازيانتەپكە اتتانعان بولاتىن.

كوپ ۇزاماي قازاقستان ماماندارىنىڭ ەكىنشى توبى گازيانتەپكە جەتكەن ەدى.

سول كەزدە باۋىرلاس تۇركيا رەسپۋبليكاسىنا بارىپ، ءزىلزالادان زارداپ شەككەن ادامداردى قۇتقارۋعا اتسالىسقان ق ر توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە شىنايى العىس ايتىلىپ جاتتى. ءبىزدىڭ ماماندارىمىز كاسىبيلىكتىڭ جوعارى دەڭگەيىن كورسەتىپ، باستارىن قاتەرگە تىگىپ، مارتەبەلى مىندەتتى ابىرويمەن ورىندادى. قازاقستان قۇتقارۋشىلارى تۇركيادا مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ پۋنكتىن اشتى.

باسپاناسىز قالعان تۇركيا حالقىنا جىلدام كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا كاحرامانماراش قالاسىندا قازاقستاندىقتار كيىز ۇيلەر جەتكىزىپ، ورناتقان بولاتىن.

قۇلدىققا تاپ بولعاندارعا مەملەكەت قانداي كومەك بەرەدى

كەيىنگى جىلدارى جوعارى تابىس ىزدەگەن ادامدار شەتەلدەگى الاياقتاردىڭ الداۋىنا ءتۇسىپ جاتىر. بۇل كەزدە ولاردى دەرەۋ انىقتاپ، ەلگە قايتارۋدا شەتەلدەگى ديپلوماتتاردىڭ ەڭبەگى زور. كوبىنەسە ءبىزدىڭ ازاماتتار شەتەلگە جوعارى جالاقىعا قىزىعىپ جۇمىسقا بارادى. 2-3 مىڭ ا ق ش دوللارىنا دەيىن ايلىق تولەيمىز دەپ كومپانيالار شاقىرعان كەزدە، ادامدار شارتتىڭ مازمۇنىنا ءمان بەرمەي جاتادى. سونىڭ سالدارىنان كەيىن قيىن جاعدايعا تاپ بولادى. شەتەلگە بارار الدىندا بۇكىل قۇجاتتى مۇقيات قاراپ شىعۋ كەرەك.

سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ رەسمي وكىلى ايبەك سمادياروۆتىڭ ايتۋىنشا، كەيىنگى ەكى جىلدا تايلاند ەلىمەن شەكارالاس ەلدەر اۋماعىندا 200-گە جۋىق قازاقستان ازاماتى ەڭبەك قۇلدىعىندا بولعان. ولار نەگىزىنەن ميانما جانە لاوس اۋماقتارىندا انىقتالدى.

تەكسەرە كەلە قۇلدىققا تۇسكەن قازاقستان ازاماتتارىنىڭ قالىڭ دجۋنگليدىڭ ىشىندە تۇتقىندا جۇرگەنى بەلگىلى بولىپ جاتادى. ماسەلەن، بيىل اقپان ايىندا تايلاندقا جۇمىس ىستەۋگە بارىپ، قۇلدىققا تۇسكەن ەكى وتانداسىمىز (ايەلدەر) ەلگە ورالدى.

«قۇلدىققا تۇسكەن ەكى قازاقستاندىقتىڭ ءارقايسىسىنان 10 مىڭ دوللار تالاپ ەتكەن. جەرگىلىكتى بيلىكپەن كەلىسىمگە كەلىپ، ءبىر اي دەگەندە ەكى ازاماتىمىزدى قۇتقاردىق»، - دەيدى ا. سمادياروۆ.

كەيىنگى كەزدەرى ميانما مەن تايلاندتىڭ اراسىندا ورنالاسقان «التىن ءۇشبۇرىش» دەگەن اۋماقتا قازاقستان ازاماتتارى جۇمىس قۇلدىعىنا ءتۇسىپ جاتىر. وسىعان دەيىن ەسكەرتۋ ايتىپ، اقپارات تاراتىلسا دا، ازاماتتارىمىز سول جەرگە بارىپ جاتىر.

ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ Kazinform ساۋالىنا جولداعان جاۋابىندا قۇلدىققا تاپ بولعاندارعا مەملەكەت تاراپىنان بەرىلەتىن كومەك تۇرلەرى تۋرالى مالىمەت بەردى.

«قازاقستاندا ادام ساۋداسىنىڭ قۇرباندارىنا مەملەكەتتىك بيۋدجەت ەسەبىنەن كومەك كورسەتىلەدى. مۇنداي جابىرلەنۋشىلەرگە مەديتسينالىق، پسيحولوگيالىق، ەڭبەك، مادەني، ەكونوميكالىق جانە قۇقىقتىق سياقتى 8 ءتۇرلى قىزمەت كورسەتىلەدى. بۇل قىزمەتتەر اتالعان فاكتى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالعانىنا نەمەسە قوزعالماعانىنا قاراماستان كورسەتىلەدى. بۇل نورمالار قازاقستان ازاماتتارىنا، شەتەلدىكتەرگە، ازاماتتىعى جوق جاندارعا بىردەي قولدانىلادى. بۇعان قوسا ادام ساۋداسىنىڭ قۇرباندارى ازاماتتىق زاڭناما اياسىندا ماتەريالدىق جانە مورالدىق وتەماقى تالاپ ەتە الادى. سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ جۇرگىزەتىن مامان قۇربانعا بۇل تۋرالى مالىمدەۋگە مىندەتتى»، - دەلىنگەن مينيسترلىك مالىمەتىندە.

مينيسترلىكتەگىلەر قازاقستان ازاماتتارى شەتەلدە ءجۇرىپ شەتىن جايتقا تاپ بولسا، مۇمكىندىگىنشە سونداعى قازاقستان ەلشىلىگىنە نەمەسە كونسۋلدىعىنا حابارلاسۋ كەرەكتىگىن ايتادى. ونداي مۇمكىندىك بولماسا، جەرگىلىكتى پوليتسياعا جۇگىنۋ كەرەكتىگى دە ايتىلعان. جەرگىلىكتى پوليتسيا جۇگىنگەن ادامنىڭ قاي ەلدىڭ ازاماتى ەكەنىنە بايلانىستى ءتيىستى ەلشىلىككە حابار تۇسىرەدى.

پاندەميا: قازاقستان ءوز ازاماتتارىن قىتايدان ەۆاكۋاتسيالادى

2020 -جىلى اقپان ايىندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ قازاقستاندىقتاردى كوروناۆيرۋستى جۇقتىرۋدان قورعاۋ جونىندە ءىس-شارالار قابىلداۋ تۋرالى تاپسىرماسىنا سايكەس، ق ر ۇكىمەتى ق ح ر اۋماعىنداعى جانە وتانىنا ورالۋعا تىلەك بىلدىرگەن قازاقستاندىقتاردى ەۆاكۋاتسيالادى.

سول كەزەڭدە قازاقستاندىقتاردىڭ العاشقى لەگى قىتاي ەلىنەن 2-اقپاندا جەتكىزىلگەن بولاتىن: 83 ازاماتتىڭ 80 ى ستۋدەنت.

ەسكە سالساق، پاندەميا كەزىندە ق ر ەلشىلىگى ق ح ر ءبىلىم مينيسترلىگى جانە جوعارى وقۋ ورىندارىمەن بىرلەسىپ، قازاقستاندىقتاردى قاجەت مەديتسينالىق جابدىقتارمەن، تاماقپەن قامتاماسىز ەتۋدى جۇزەگە اسىردى. ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن ونىڭ ق ح ر-داعى بارلىق شەتەلدىك مەكەمەلەرىندە قازاقستان ازاماتتارىنا كەڭەس بەرۋ ءۇشىن جەدەل جەلىلەر قۇرىلدى.

اۆتور

رۋسلان عابباسوۆ