قازاقستان العاش رەت كۇنباعىس مايىنىڭ ۇزدىك ەكسپورتتاۋشىلارى قاتارىنا ەندى
استانا. KAZINFORM - قازاقستان مايلى ونىمدەردىڭ الەمدىك نارىعىندا ءوز پوزيتسياسىن نىعايتىپ جاتىر. سوڭعى ءۇش جىلدا ەلىمىزدە كۇنباعىس مايىنىڭ ءوندىرىسى 2,5 ەسە، ەكسپورت 4,8 ەسە ءوستى. ال ورالعان مايدىڭ يمپورتى %11 قىسقاردى. بۇل تۋرالى ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگى ءمالىم ەتتى.
قازاقستان العاش رەت 2024-جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 8-ورىنعا يە بولىپ، الەمدەگى ەڭ ءىرى 10 كۇنباعىس مايىن ەكسپورتتاۋشىلاردىڭ قاتارىنا ەندى. سونداي-اق قازاقستان ەۋروپالىق وداققا كۇنباعىس ءونىمىن جەتەكشى جەتكىزۋشىلەردىڭ ۇشتىگىنە كىردى. بۇل - ونداعان ەلدەردە سۇرانىسقا يە مال شارۋاشىلىعىنىڭ نەگىزگى ءونىمى.
وتكەن ماۋسىمدا ماي، ۇن جانە تورت ساتۋدان تۇسكەن ەكسپورتتىق كىرىس 562 ميلليون اقش دوللارىنا جەتتى. الداعى جىلدارى قازاقستان بۇل كورسەتكىشتى جىل سايىن 1 ميلليارد دوللارعا دەيىن ارتتىرۋدى جوسپارلاپ وتىر. بۇل ناتيجەگە قول جەتكىزۋ ءۇشىن وسىمدىك شارۋاشىلىعىنداعى باسىمدىقتاردى بىرتىندەپ وزگەرتە وتىرىپ، بيدايدان تابىسى جوعارى مايلى داقىلدارعا، ەڭ الدىمەن كۇنباعىسقا كوشۋ ارقىلى مۇمكىن بولادى.
- بۇگىندە قازاقستان ىشكى نارىقتى تولىعىمەن قامتاماسىز ەتىپ، باعانى تۇراقتاندىرادى. سونداي- اق ەكسپورتتى ۇلعايتادى. ءبىز تەك ءونىمدى ەكسپورتتاپ قانا قويمايمىز - ءبىز ەلدىڭ ەكونوميكالىق قاۋىپسىزدىگىن نىعايتىپ، بۇكىل ءوڭىر ءۇشىن ازىق- تۇلىك تۇراقتىلىعىن جەتكىزۋشىگە اينالامىز. قر ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىندە قازاقستاندىق ماي وڭدەۋ كاسىپورىندارىن ىلگەرىلەتۋدىڭ ءتيىمدى قۇرالدارى بار. بۇل ساۋدا-ەكونوميكالىق ميسسيالار، ەكسپورتتى جەدەلدەتۋ باعدارلاماسى، سونداي-اق ەكسپورتتى ىلگەرىلەتۋ شىعىندارىن وتەۋ تەتىكتەرى. ءبىز ءقازىردىڭ وزىندە نەگىزگى ناتيجەلەردى كورىپ وتىرمىز. سوڭعى 5 جىلدا قازاقستاندىق وسىمدىك مايىن الەمدىك نارىققا جەتكىزۋ تۇراقتى ءوسىپ كەلەدى، - دەپ اتاپ ءوتتى «QazTrade» اق باس ديرەكتورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى نۇرلان قۇلباتىروۆ.
قازاقستان كۇنباعىس مايىن ورتالىق ازيا ەلدەرى مەن قىتايعا ەكسپورتتايدى. جاقىن ۋاقىتتا ەكسپورت گەوگرافياسىن تاياۋ شىعىس ەلدەرىنە دەيىن ۇلعايتۋ جوسپارلانعان.
مايلى داقىلداردى قايتا وڭدەۋشىلەردىڭ ۇلتتىق قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى يادىكار يبراگيموۆ قازاقستان باسەكەگە قابىلەتتى ويىنشى بولا الاتىن ماي ونىمدەرى مەن جەم-ءشوپتىڭ جاھاندىق نارىعى 43 ميلليون تونناعا باعالاناتىنىن ايتتى. بۇل قازاقستاندىق ەكسپورتتىڭ اعىمداعى كولەمىنەن 42 ەسە كوپ. ونىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي پەرسپەكتيۆا مەملەكەت پەن جەكە سەكتوردىڭ كۇش-جىگەرىن جۇيەلى ۇيلەستىرۋدى تالاپ ەتەدى.
وسىعان بايلانىستى استانادا ماي سالاسىنىڭ ەكسپورتتىق الەۋەتىن دامىتۋعا ارنالعان دوڭگەلەك ۇستەل ءوتىپ جاتىر. ول مايلى داقىلدار ەكسپورتىن دامىتۋ جونىندەگى ءۇش جىلدىق جوسپارمەن جۇمىستىڭ باستالۋىن بەلگىلەدى. باستى ماقسات - مەملەكەت پەن بيزنەس اراسىنداعى ورنىقتى ىنتىماقتاستىقتى جولعا قويۋ. بيلىك پەن سالا وكىلدەرى مايلى داقىلداردى وڭدەۋدى ورنىقتى دامىتۋ ءۇشىن بىرلەسىپ شەشىمدەر تابا الاتىن تۇراقتى پلاتفورما قۇراتىن بولادى. وسى باستاما شەڭبەرىندە قازاقستاننىڭ حالىقارالىق نارىقتارداعى پوزيتسياسىن نىعايتۋعا باعىتتالعان 2025-2027-جىلدارعا ارنالعان ەكسپورتتىق جول كارتاسى ازىرلەنەدى.
ءىس-شارانى حالىقارالىق ساۋدا ورتالىعى (ح ت و) Qaztrade ساۋدا ساياساتىن دامىتۋ ورتالىعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن مايلى داقىلداردى قايتا وڭدەۋشىلەردىڭ ۇلتتىق قاۋىمداستىعىمەن بىرلەسىپ ۇيىمداستىردى. دوڭگەلەك ۇستەل Ready4trade - ورتالىق ازيا: ەۋروپالىق وداق قارجىلاندىراتىن «ترانسكاسپي كولىك ءدالىزى ارقىلى وركەندەۋ جولى» جوباسى اياسىندا ءوتىپ جاتىر.
ايتا كەتەيىك، ە ا ە و ەلدەرى اراسىندا ەڭ ارزان كۇنباعىس مايى قازاقستانعا تيەسىلى.