قاسىم-جومارت توقايەۆ «قازاقستان-گەرمانيا» بيزنەس فورۋمىندا ءسوز سويلەدى

استانا. KAZINFORM - اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ «قازاقستان-گەرمانيا» بيزنەس فورۋمىندا سويلەگەن ءسوزىنىڭ تولىق ءماتىنىن جاريالادى.

پرەزيدەنت ءوز ءسوزىن گەرمانيانىڭ فەدەرالدىق كانتسلەرى ولاف شولتس پەن وسى ەلدىڭ ءىرى بيزنەس وكىلدەرىنە اتالعان فورۋمعا قاتىسقانى ءۇشىن ريزاشىلىق بىلدىرۋمەن باستادى.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، كانتسلەردىڭ رەسمي ساپارى قازاق-گەرمان قاتىناستارىندا ماڭىزدى كەزەڭ باستالعانىن بىلدىرەدى ءارى ءوزارا ىقپالداستىقتى تەرەڭدەتۋ ءۇشىن مول مۇمكىندىككە جول اشادى.

- ەلدەرىمىز اراسىنداعى تىعىز ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناستار كەڭ اۋقىمدى ەكونوميكالىق بايلانىستاردىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەتىن نەگىزگى فاكتور سانالادى. گەرمانيا دۇنيە جۇزىندەگى ءىرى ءارى ەڭ دامىعان ەكونوميكالاردىڭ ءبىرى رەتىندە ءوندىرىس، تەحنولوگيا، جاسىل ەكونوميكا جانە يننوۆاتسيا سالالارىندا الەمدىك ستاندارتتاردى ايقىندايدى. نەمىس ءونىمى ءوزىنىڭ ەرەكشە ساپاسىمەن جانە سەنىمدىلىگىمەن بارشاعا ءمالىم، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ايتۋىنشا، بىلتىر ەكىجاقتى تاۋار اينالىمى 41 پايىزعا ۇلعايىپ، 3,9 ميلليارد دوللاردى قۇرادى. گەرمانيادان كەلەتىن تىكەلەي ينۆەستيتسيا دا ەداۋىر ارتقان. ونىڭ مولشەرى 64 پايىزعا ءوسىپ، 770 ميلليون دوللارعا جەتتى. بۇل - رەكوردتىق كورسەتكىش.

- ءبىز جالپى قۇنى 55 ميلليارد دوللار بولاتىن 66 بىرلەسكەن ينۆەستيتسيالىق جوبا بويىنشا ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزدىك. گەرمانيا كاسىپورىندارى ەلىمىزگە كوبىرەك كەلىپ، «قازاقستاندا نەمىس ساپاسىنا ساي جاسالعان» دەگەن ورتاق برەند اياسىندا جەرگىلىكتى ءوندىرىستى جولعا قويادى دەپ ۇمىتتەنەمىز، - دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى قازاقستان ءبىلىم مەن يننوۆاتسياعا نەگىزدەلگەن جاڭا ەكونوميكالىق پاراديگمانى ىلگەرىلەتىپ جاتقانىنا نازار اۋداردى. وسى ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن قازاقستان تۇبەگەيلى ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك رەفورمالار جۇرگىزىپ جاتىر. ەكونوميكانى ليبەراليزاتسيالاۋدى كوزدەيتىن مۇنداي شارالار، ەڭ الدىمەن، ءادىل باسەكەلەستىكتى جانە كاسىپكەرلىكتىڭ ەركىندىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باسىمدىق بەرەدى. ەكونوميكالىق وسىمگە قول جەتكىزۋ ءۇشىن قازاقستان جاڭا ينۆەستيتسيالىق تسيكلدى باستادى. ونىڭ اياسىندا 2029-جىلعا دەيىن شەتەلدەن 150 ميلليارد دوللار تىكەلەي ينۆەستيتسيا تارتۋ جوسپارلانىپ وتىر.

قاسىم-جومارت توقايەۆ ءوزارا ىنتىماقتاستىقتىڭ ءبىرقاتار پەرسپەكتيۆتى باعىتىنا توقتالدى.

- «اسا ماڭىزدى شيكىزاتتى ينۆەستيتسيا مەن تەحنولوگياعا ايىرباستاۋ» پراگماتيكالىق فورمۋلاسىنا ساي تابيعي رەسۋرستاردى ءوندىرۋ جانە وڭدەۋ ءىسىن دامىتۋدى ۇسىنامىز. ءبىزدىڭ مينەرالدى- شيكىزات قورىمىزدا ءالى بارلانباعان بەس مىڭنان استام كەن ورنى بار. بۇل كەنىشتەردىڭ قۇنى تريلليونداعان دوللارعا باعالانادى. بۇگىندە ءبىز ەۋروپا وداعىنىڭ ەكونوميكاسى ءۇشىن اسا ماڭىزدى 34 سيرەك كەزدەسەتىن ماتەريالدىڭ 19 ءتۇرىن وندىرەمىز. وسىعان وراي مينەرالدىق رەسۋرستار جونىندەگى نەمىس اگەنتتىگى (DERA) مەن قازاق سەرىكتەستەرى ماڭىزدى شيكىزات ساۋداسى بويىنشا كونسورتسيۋم قۇرىپ جاتىر. ءبىز بۇل باستامانىڭ تاياۋ ارادا ناقتى ىسكە اسۋىن اسىعا كۇتىپ وتىرمىز. بۇدان بولەك، HMS Bergbau كومپانياسىنىڭ شىعىس قازاقستاندا ليتيي ەلەمەنتىن قايتا وڭدەيتىن زاۋىت سالۋ ءۇشىن بارلاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ تۋرالى جوسپارىن قۇپتايمىز. بۇل جوباعا سالىناتىن ينۆەستيتسيا كولەمى - 500 ميلليون دوللار. ەلىمىزدىڭ باي رەسۋرس قورى ونەركاسىپ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىعىمىزدى كەڭەيتە تۇسۋگە مول مۇمكىندىك بەرەدى، - دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى تاعى ءبىر پەرسپەكتيۆتى باعىت رەتىندە ەنەرگەتيكا سالاسىنا توقتالدى. ونىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان بارلانعان مۇناي قورىنىڭ كولەمى جاعىنان ەۋرازيا قۇرلىعىندا ەكىنشى ورىندا جانە الەمدىك نارىققا ەنەرگيا رەسۋرستارىن جەتكىزۋشى ءىرى ەلدەردىڭ ساناتىنا كىرەدى. قازاقستان مۇنايىنىڭ 70 پايىزى ەۋروپا وداعىنا جونەلتىلەتىنىن ەسكەرسەك، ەلىمىز ەكسپورت مۇمكىندىكتەرىن ۇلعايتۋعا، وسىلايشا جاھانداعى ەنەرگيا رەسۋرستارى تاپشىلىعىنىڭ ازايۋىنا ىقپال ەتۋگە دايىن.

- گەرمانيانىڭ مۇناي-گاز جابدىقتارى جانە قوسالقى بولشەكتەرى ءوندىرىسىن ەلىمىزدە لوكاليزاتسيالاۋ - نەگىزگى باسىمدىق. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، نەمىس ءوندىرىسىنىڭ قازاقستانعا كەلگەنىن قالايمىز. بۇل وتاندىق ونەركاسىپ سالاسىنا وزىق تەحنولوگيالاردىڭ ەنگىزىلۋىنە سەپتىگىن تيگىزەر ەدى. قازاقستاننىڭ جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى سەكتورىنداعى الەۋەتى ءالى دە تولىق پايدالانىلماي كەلەدى. كوپتەگەن الەمدىك ءىرى «ويىنشىلار» بۇعان كوز تىگىپ وتىر. مىسالى، نەمىستىڭ Svevind group كومپانياسى قازاقستانعا 50 ميلليارد دوللار ينۆەستيتسيا سالىپ جاتىر. بۇل جوبانىڭ ماقساتى - «جاسىل» سۋتەگىن ءوندىرىپ، ونى ەۋروپا نارىعىنا ساتۋ، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان ەۋرازيانىڭ تورىندە ستراتەگيالىق تۇرعىدان ۇتىمدى ورنالاسقان، ول ەلىمىزدىڭ وڭىردەگى ەڭ باستى ساۋدا جانە لوگيستيكا ورتالىعىنا اينالۋىنا مول مۇمكىندىك بەرەدى.

مەملەكەت باسشىسى «ورتا ءدالىز» قازىرگى كەزدە ەۋروپا باعىتىنداعى ەڭ قىسقا ءارى سەنىمدى باعدار سانالاتىنىنا نازار اۋداردى. اتالعان كۇرەجول ارقىلى جىلىنا 10 ميلليون تونناعا دەيىن جۇك جەتكىزۋگە بولادى. بۇل رەتتە قاسىم- جومارت توقايەۆ شىعىس پەن باتىس اراسىنداعى ساۋدا- ساتتىقتى ودان ءارى جانداندىرا ءتۇسۋ ءۇشىن «ورتا ءدالىزدى» ترانسەۋروپا كولىك جەلىسىمەن جانە ەۋروپا وداعىنىڭ «جاھان قاقپاسى» باستاماسىمەن ۇشتاستىرۋدى ۇسىندى.

سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسى گەرمانيامەن فارماتسيەۆتيكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋدىڭ كەلەشەگى زور دەپ سانايدى. ەلىمىز ءدارى-دارمەك پەن مەديتسينا جابدىقتارى ءوندىرىسىن بەلسەندى تۇردە دامىتىپ كەلەدى. 2025 -جىلعا قاراي ىشكى نارىقتاعى وتاندىق ءونىم ۇلەسىن 50 پايىزعا دەيىن جەتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.

پرەزيدەنت قازاقستاندا اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا دا مەملەكەت تاراپىنان ايرىقشا ءمان بەرىلىپ جاتقانىن ايتتى. الەمدەگى ءىرى بيداي ەكسپورتتاۋشىلاردىڭ ءبىرى رەتىندە ەلىمىز اگروونەركاسىپ كەشەنىن جاڭعىرتۋعا، سالاعا جوعارى تەحنولوگيالار مەن اگروتەحنولوگيالىق يننوۆاتسيالاردى ەنگىزۋگە مۇددەلى.

- قازاقستان ەۋرازياداعى جەتەكشى اقپاراتتىق تەحنولوگيالار ورتالىعىنا اينالۋدى كوزدەيدى. بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى قازاقستاندى سيفرلىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ جاعىنان ۇزدىك 30 ەلدىڭ قاتارىنا قوستى. ءبىز عىلىمي-زەرتتەۋ جوبالارى، ستارتاپتار، تەحنيكالىق ءبىلىم بەرۋ جانە ترەنينگتەر ۇيىمداستىرۋ، سونداي- اق جاساندى ينتەللەكت سالاسىنداعى جاڭا IT- جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ارقىلى ىنتىماقتاستىقتى بارىنشا كەڭەيتۋگە ۇمتىلامىز، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

مەملەكەت باسشىسى «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعى گەرمان كومپانيالارىنا جاڭا سەرىكتەستىك قۇرۋ مۇمكىندىكتەرىن ىزدەۋگە كومەكتەسە الاتىنىن ايتتى

- قازىر ا ح ق و ينۆەستيتسيالار، يننوۆاتسيالار جانە قارجى قىزمەتتەرى توعىسقان بىرەگەي وڭىرلىك ورتالىققا اينالدى. فرانكفۋرت، لوندون، دۋباي، نيۋ- يورك جانە سينگاپۋرداعى جەتەكشى حالىقارالىق قارجى ورتالىقتارىنىڭ بارلىق ارتىقشىلىعىن مۇندا دا پايدالانۋعا بولادى. ءبىزدىڭ ورتالىق ينۆەستيتسيا تارتۋ ءۇشىن سالىق، ۆيزا جانە ەڭبەك ساياساتى جاعىنان بۇرىن-سوڭدى بولماعان قولايلى شارتتار مەن جەڭىلدىكتەر ۇسىنادى. ءار ينۆەستورعا جەكە قولداۋ كورسەتىلەدى. بريتانيا زاڭناماسىنا نەگىزدەلگەن ءادىل سوت جۇيەسى جۇمىس ىستەپ تۇر. «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىندا 80 ەلدەن ءۇش مىڭعا جۋىق كومپانيا تىركەلگەن. سونىڭ 20 كومپانياسى - گەرمانيالىق. ولاردىڭ سانى جۋىق ارادا تاعى دا وسەدى دەپ ۇمىتتەنەمىز، - دەدى پرەزيدەنت.

قاسىم-جومارت توقايەۆ ءسوزىن قورىتىندىلاي كەلە، بۇگىنگى كەزدەسۋ ايتارلىقتاي ناتيجە بەرىپ، قازاقستان مەن گەرمانيا اراسىنداعى ەكونوميكالىق بايلانىستاردى تەرەڭدەتۋ ءۇشىن ماڭىزدى قادام بولاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.