قاراعاندىداعى فەرروقورىتپا زاۋىتىندا بۇعان دەيىن دە ادام كۇيىپ، ءىس سوتقا جەتكەن

فوتو: Коллаж: Kazinform; Wikipedia; Gov.kz;

استانا. قازاقپارات - قاراعاندىداعى فەرروقوىتپا زاۋىتىنداعى اپاتتان زارداپ شەككەن 8 ادامنىڭ ەكەۋى قايتىس بولىپ، تورتەۋى جانساقتاۋ بولىمىندە جاتىر. بۇل وبلىستا وندىرىستىك اپات بولدى دەسە، ويعا بىردەن سوۆەت زامانىنان بەرى يگەرىلىپ جاتقان شاحتالار ورالاتىن ادەتى بار. ولارمەن سالىستىرعاندا فەرروقوريتپا زاۋىتى مۇلدە جاڭا دەۋگە بولادى.

 «قازاقپارات» مەملەكەتتىڭ اشىق دەرەك كوزدەرىندەگى وسى زاۋىتقا يەلىك ەتەتىن «YDD Corporation» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگى تۋرالى مالىمەتتەرگە شولۋ جاسادى.

قۇداندالى بيزنەس جانە كيپرمەن بايلانىس

20-شىلدەنىڭ تاڭىندا بولعان ورتتەن كەيىن الەۋمەتتىك جەلى مەن ب ا ق- تا بۇل زاۋىتتىڭ يەسى ءماجىلىستىڭ بۇرىنعى ءتوراعاسى نۇرلان نىعماتۋليننىڭ سىڭارى ەرلان نىعماتۋلين ەكەنى تۋرالى دەرەك قاپتادى.

شىنىمەن دە شويىن، بولات جانە فەرروقورىتپا وندىرۋمەن اينالىساتىن «YDD Corporation» ج ش س العاش 2016 -جىلدىڭ 11-قاراشاسىندا تىركەلگەن كەزدە قۇرىلتايشىسى ەرلان زايرۋللا ۇلى نىعماتۋلين ەكەنى كورسەتىلگەن.

كەيىن قۇرىلتايشىلار قۇرامى كەڭەيىپ، بىرنەشە رەت وزگەرگەن. قۇرىلتاي قۇجاتتارىنا ەنگىزىلگەن سوڭعى تولىقتىرۋلار مەن وزگەرىستەرگە سەنسەك، قازىر بۇل كاسىپورىنعا ءۇش تۇلعا يەلىك ەتەدى. ولار: Imperiyumcy Holdings Limited، نيگماتۋلين ەرلان زايرۋللايەۆيچ جانە اپپاز جارمۋحامەد دينمۋحامەتۋلى (قۇجاتتاعى ورفوگرافيا ساقتالدى - رەد. ).

ەرلان نىعماتۋليننىڭ اتىندا بۇل كاسىپورىننان باسقا تاعى ءۇش كومپانيا تىركەلگەن:

«Asia FerroAlloys» ج ش س (بۇرىنعى اتاۋى Qaz Carbon - رەد. )؛

«EkibastuzFerroAlloys» ج ش س؛

«QAZ ENRICHMENT» ج ش س.

ەكىنشى قۇرىلتايشى جارمۇحامەد اپپازدىڭ اتىندا «YDD Corporation» ج ش س- نەن بولەك، «قازاقستان كوممۋنالدىق جۇيەلەرى»، «Ordabasy Group»، «جاركەنت فرۋكت» ج ش س- لارى بار.

بۇل قۇرىلتايشىنىڭ ەسىمى بىلتىر كۇزدە ب ا ق- تا كوپ تارادى. 2022 -جىلدىڭ 28-جەلتوقسانىندا الماتىداعى Little Brazil مەيرامحاناسىندا بولعان توبەلەستە وسى جارمۇحامەد اپپاز زارداپ شەگۋشىلەردىڭ ءبىرى رەتىندە تانىلىپ، 7 ادام 6 جانە 6,5 جىلعا سوتتالعان ەدى. سولاردىڭ اراسىندا تانىمال اكتەر اسقار جۇمابەك تە بولعان. سول كەزدە جارمۇحامەد اپپازدىڭ ميللياردەر دىنمۇحامەت ىدىرىسوۆتىڭ ۇلى ەكەنى ءمالىم بولعان. ب ا ق بۇل ادامنىڭ نۇرلان نىعماتۋليننىڭ قۇداسى ەكەنىن تالاي رەت جازدى.

ال ءۇشىنشى قۇرىلتايشى Imperiyumcy Holdings Limited  شەتەلدە 2019 - جىلدىڭ 2-قازانىندا كيپردە تىركەلگەن. سوندىقتان قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك اشىق دەرەككوزدەرىندە بۇل كاسىپورىن تۋرالى رەسمي مالىمەت جوق.

ەكەۋدىڭ سوتى

سوت دەگەننەن شىعادى، اشىق دەرەككوزدەردەن «YDD Corporation» ج ش س- ءنىڭ قاتىسۋىمەن 18 سوت ءىسى قارالعانىن كورۋگە بولادى. ونىڭ ىشىندە 3 ءىس «ادام دەنساۋلىعىنا كەلتىرىلگەن زياندى وتەۋ» تالابىمەن بايلانىستى.

ءۇش ءىستىڭ ەكەۋىندە قارسى تاراپ - ءبىر تۇلعا. زاۋىت اۋماعىنداعى وقيعانىڭ كەسىرىنەن ەكىنشى توپتاعى مۇگەدەكتىككە دۋشار بولعان جۇك تيەۋشى «YDD Corporation» ج ش س- نەن مورالدىك شىعىننىڭ وتەۋى رەتىندە 10 ميلليون تەڭگە تالاپ ەتىپ، سوت شەشىمى بويىنشا 1,5 ميلليون تەڭگە ءوندىرىپ العان. سوت ماتەريالدارىنان جۇمىس بەرۋشى كومپانيانىڭ ارنايى كوميسسياسى مۇگەدەكتىككە دۋشار ەتكەن وقىس وقيعادا جۇك تيەۋشىنىڭ كىناسى 90 پايىز، جۇمىس بەرۋشىنىڭ كىناسى 10 پايىز دەپ قورىتىندى شىعارعانىن كورۋگە بولادى. قاراعاندى قالاسى ءا. بوكەيحان اۋدانىنىڭ ازاماتتىق سوتى كوميسسيانى قورىتىندىسىن تەرىسكە شىعارىپ، جۇمىس بەرۋشىنىڭ كىناسىن 100 پايىز دەپ بەلگىلەگەن.

ءۇشىنشى ىسكە كەلسەك، «YDD Corporation» ج ش س- نەن تاپسىرىس العان جەكە كاسىپكەر بوياۋ جۇمىستارىنا سىرتتان ادام جالدايدى. بوياۋشىنى زاۋىت اۋماعىندا كەن بالقىتاتىن پەشتىڭ جالىنى شارپىپ، بەتى مەن قۇلاعى، ەكى قولىنىڭ بىلەزىگى، قوس جاۋىرىنى، ەكى بوكسەسى كۇيگەن. ءىس ماتەريالىندا كەن بالقىتۋ پەشى جۇمىس ىستەپ تۇرعان كەزدە ونىڭ ماڭايىنا بوگدە ادامداردى جىبەرۋ قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىنە قايشى ەكەنى ايتىلعان. ارىزدانۋشى كومپانيادان كۇيىك شالعان قولىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن وڭتۇستىك كورەيادا پلاستيكالىق وتا جاساتۋعا 19,2 ميلليون تەڭگە، مورالدىك شىعىن وتەۋى رەتىندە 100 ميلليون تەڭگە تالاپ ەتەدى. سوت باتپەنوۆ اتىنداعى ۇلتتىق تراۆماتولوگيا جانە ورتوپەديا عىلىمي ورتالىعىنىڭ قورىتىندىسىن نەگىزگە الىپ، مۇنداي پلاستيكالىق وتانى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ اياسىندا جاساتۋعا بولاتىنىن العا تارتىپ، 19,2 ميلليون تەڭگە وتەماقى تولەۋ تۋرالى تالاپتى قاناعاتتاندىرۋدان باس تارتقان. ال وتەۋگە جاتاتىن مورالدىك شىعىن كولەمىن 100 ميلليون تەڭگە ەمەس، 2 ميلليون تەڭگە دەپ بەلگىلەگەن.

بۇدان شىعاتىن قورىتىندى، «YDD Corporation» زاۋىتىندا 20-شىلدەدەگى اپاتقا دەيىن دە، ناقتى ايتساق، 2022 -جىلدىڭ 12 -مامىرىندا ءوندىرىس كەزىندە ادامدى كۇيىك شالۋ فاكتىسى تىركەلگەن. سول كەزدە سوت شەشىمىنە نەگىز بولعان قورىتىندىنى جاساعان باتپەنوۆ اتىنداعى ۇلتتىق تراۆماتولوگيا جانە ورتوپەديا عىلىمي ورتالىعىنىڭ كومبۋستيولوگ دارىگەرلەرى وسى جولعى اپاتتا زارداپ شەككەندەردى ەمدەۋگە تارتىلىپ وتىر.

8 جىلدا 12 ميلليارد تەڭگە سالىق

Statsnet.co رەسۋرسىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، «YDD Corporation» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگى 2016 -جىلدان بەرى بيۋدجەتكە 12 ميلليارد 388 ميلليون 676,5 مىڭ تەڭگە سالىق تولەگەن. سونىڭ ىشىندە 2022 -جىلى بارىنشا كوپ سالىق اۋدارعان - 5,3 ميلليارد تەڭگەگە جۋىق. ال بىلتىر تولەگەن سالىعىنىڭ كولەمى 1,9 ميلليارد تەڭگە عانا بولعان.

مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلار رەسۋرسىندا دا، «سامۇرىق-قازىنا» قورىنىڭ كۆازيمەملەكەتتىك ساتىپ الۋلار تىزبەسىندە دە «YDD Corporation» ج ش س- ءنىڭ مالىمەتتەرى تابىلعان جوق.

ەسكە سالساق، قاراعاندىداعى فەرروقورىتپا زاۋىتىنىڭ پەشىنەن كەنەتتەن جالىن شىعىپ، كاسىپورىننىڭ 8 قىزمەتكەرى زارداپ شەكتى. جازاتايىم وقيعانىڭ سەبەبى مەن ءمان-جايىن انىقتاۋ ءۇشىن ەڭبەك زاڭناماسى شەڭبەرىندە ارنايى كوميسسيا قۇرىلدى، ونى ەڭبەك ينسپەكسياسى باسقارماسىنىڭ باسشىسى مۇرات قاراقەكىلوۆ باسقارادى. اۋرۋحانادا اۋىر حالدە جاتقان 31 جاستاعى قىزمەتكەر قايتىس بولدى. مارقۇمنىڭ دەنەسىنىڭ 80 پايىزدان استامىن كۇيىك شالعان. YDD Corporation قايتىس بولعان قىزمەتكەردىڭ وتباسىنا قولداۋ كورسەتەمىز دەپ ۋادە بەردى.

قاراعاندىداعى فەرروقورىتپا زاۋىتىندا توتەنشە جاعداي كەزىندە زارداپ شەككەن تاعى ءبىر قىزمەتكەر قايتىس بولدى. 25 جاستاعى جۇمىسكەردىڭ قازا بولعانىن دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى مالىمدەدى.

بۇدان كەيىن قاراعاندى اۋرۋحاناسىندا فەرروقورىتپا زاۋىتىندا زارداپ شەككەن تاعى ەكى ادام قازا تاپتى. ءتورت ناۋقاس ءالى دە اۋىر جاعدايدا.

اۆتور

ەسىمجان ناقتىباي