قانداس مارتەبەسىن بەرۋ ءراسىمىن جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان تۇزەتۋلەر ۇسىنىلدى - سەنات

استانا. KAZINFORM - بۇگىن سەناتتىڭ جالپى وتىرىسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە حالىقتىڭ كوشى-قونى جانە قىلمىستىق-اتقارۋ جۇيەسى سالالارىنداعى زاڭنامانى جەتىلدىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭى ءبىرىنشى وقىلىمدا ماقۇلداندى.

وسى زاڭنىڭ ماقساتى - حالىقتىڭ كوشى-قونى جانە قىلمىستىق-اتقارۋ جۇيەسى سالاسىنداعى زاڭنامانى، حالىقتىڭ كوشى-قونى سالاسىنداعى مەملەكەتتىك باقىلاۋ تەتىكتەرىن جەتىلدىرۋ، توتەنشە جاعداي كەزىندە ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارىنا كەپىلدىكتەردى قامتاماسىز ەتۋ، سونداي- اق زاڭنامادا ورىن العان قۇقىقتىق ولقىلىقتاردى جويۋ.

اتالعان زاڭ اياسىندا پەدوفيلدەرگە قازاقستانعا كىرۋگە جانە ازاماتتىق الۋعا، سونداي- اق ەكسترەميستىك نەمەسە تەرروريستىك ارەكەتتەرگە قاتىستىلىعى بار شەتەلدىكتەردىڭ ەلگە كىرۋىنە تىيىم سالىنادى.

سەناتور سوۆەتبەك مەدەبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، كوشى- قون سالاسىنداعى زاڭنامانىڭ ساقتالۋىنا مەملەكەتتىك باقىلاۋدى جۇزەگە اسىرۋ ءتارتىبى ايقىندالدى. ماسەلەن، اۋماقتىق ىشكى ىستەر ورگاندارى جۇزەگە اسىراتىن شەتەلدىك جۇمىس كۇشىن پايدالاناتىن زاڭدى، جەكە تۇلعالاردى تەكسەرۋ ءتارتىبى زاڭنامالىق دەڭگەيدە بەكىتىلەدى.

بۇدان بولەك، ەگەر جەكە باسىن كۋالاندىراتىن قۇجاتتاردى جانە قولدانىلۋ مەرزىمى وتكەن باسقا قۇجاتتاردى ۇزارتۋ نەمەسە اۋىستىرۋ مۇمكىندىگى بولماسا، ولاردى توتەنشە جاعدايلار كەزىندە پايدالانۋ ماسەلەسى رەتتەلدى. مۇنداي قۇجاتتار قولدانىلۋ مەرزىمىنە قاراماستان جارامدى دەپ تانىلادى.

«قوس ازاماتتىقتى بولعىزباۋ ماقساتىندا قازاقستان ازاماتتىعىن العاننان كەيىن باسقا مەملەكەتتىڭ ازاماتتىعىن راستايتىن قۇجاتتاردى پايدالانعان جاعدايدا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىن جوعالتۋدىڭ جاڭا نەگىزى ەنگىزىلەدى. ايتا كەتسەك، قولدانىستاعى زاڭنامادا شەت مەملەكەتتىڭ ازاماتتىعىن العانى ءۇشىن عانا قازاقستان ازاماتتىعىن جوعالتۋدى تىركەۋ كوزدەلگەن»، - دەدى دەپۋتات.

سونىمەن بىرگە، زاڭدا ق ر ۇكىمەتى ايقىنداعان وڭىرلەرگە قونىس اۋدارۋشىلار ءۇشىن اۋىل شارۋاشىلىعىنا ارنالعان جەر ۋچاسكەلەرىن الۋعا جاعداي جاساۋعا باعىتتالعان تۇزەتۋلەر ۇسىنىلدى. قونىس اۋدارۋشىلارعا ۇكىمەت ايقىنداعان وڭىرلەردە شارۋا نەمەسە فەرمەر قوجالىعىن جۇرگىزۋ ءۇشىن جەر ۋچاسكەلەرى كونكۋرستان تىس تارتىپپەن 5 جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە ۋاقىتشا قىسقا مەرزىمدى اقىلى جەر پايدالانۋ (جالعا الۋ) قۇقىعىمەن بەرىلەدى. ەگەر قونىس اۋدارۋشى وسى وڭىرلەردەن تۇراقتى تۇرعىلىقتى جەرىن باستاپقى 5 جىل مەرزىمى ىشىندە اۋىستىراتىن بولسا، وندا جەر پايدالانۋ قۇقىعى توقتاتىلادى. مۇنىمەن قوسا، قونىستانۋ وڭىرلەرىندە 5 جىلدان استام ۋاقىت تۇراتىن قونىس اۋدارۋشىلارعا جاڭا مەرزىمگە ۇزاق مەرزىمدى جەر پايدالانۋ شارتىن جاساۋعا قۇقىق بەرىلەدى.

«ەرىكتى قونىس اۋدارعان ادامدارعا جانە ولاردىڭ وتباسى مۇشەلەرىنە بيۋدجەت قاراجاتى ەسەبىنەن كوشۋگە، تۇرعىن ءۇيدى جالعا الۋعا جانە كوممۋنالدىق قىزمەتتەردى تولەۋگە، تۇرعىن ءۇيدى ساتىپ الۋعا تولەنەتىن سۋبسيديالاردى بانكتەر مەن باسقا دا قارجى ۇيىمدارى الدىنداعى كرەديتتىك مىندەتتەمەلەرى بويىنشا ءوندىرىپ الۋدان قورعاۋعا باعىتتالعان نورمالار بەكىتىلەدى. اتاپ ايتساق، اتالعان ماتەريالدىق كومەكتى پايدالانۋدا تىيىم سالىنبايدى جانە وزگە دە شەكتەۋلەر قويىلمايدى»، - دەدى سەناتور.

بۇدان بولەك، قانداس مارتەبەسىن جانە قازاقستان ازاماتتىعىن جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن الۋعا ۇمىتكەرلەردىڭ جەكە باسىن كۋالاندىراتىن نەمەسە ۇلتىن راستايتىن باسقا دا قۇجاتتاردا ءتيىستى جازبا بولماعان جاعدايلاردا، ونى ايقىنداۋ ءراسىمىن جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان تۇزەتۋلەر ۇسىنىلدى. بۇل رەتتە، ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنە ۇلتى قازاق ەكەنىن ايقىنداۋ ەرەجەسىن ازىرلەۋ جانە بەكىتۋ جونىندەگى وكىلەتتىگى بەكىتىلەدى. وسى ماسەلە بويىنشا شەشىمدى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ۇلتى قازاق ەكەنى تۋرالى ماسەلەلەردى قاراۋ جونىندەگى كوميسسيا قۇرۋ ارقىلى قابىلدايدى.

«عىلىمي دارەجەسى بار قانداستارعا قانداس مارتەبەسىن العان ساتتەن باستاپ بەس جىل ىشىندە قونىستاندىرۋ وڭىرىنەن باسقا وڭىرلەرگە مەملەكەتتىك جاردەماقىنى قايتارماي ءوز ەركىمەن كوشۋ قۇقىعى ەنگىزىلدى»، - دەدى سوۆەتبەك مەدەبايەۆ.

سونىمەن قاتار، بۇل زاڭدا قىلمىستىق- اتقارۋ جۇيەسى مەكەمەلەرىندە بەينەباقىلاۋ جۇيەسىن، سول سياقتى ونىڭ كومپونەنتىن قاساقانا جويعانى نەمەسە بۇلدىرگەنى ءۇشىن قىلمىستىق جاۋاپتىلىق ەنگىزىلەدى.

«ق ر ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا 2023 -جىلى ۋاقىتشا تۇرۋعا 584588 رۇقسات بەرىلدى، ەلگە كىرۋ ءۇشىن 55091 شاقىرۋ رەسىمدەلدى، سونداي- اق 56427 ۆيزا بەرىلدى. قازاقستان ازاماتتىعىنا 26,8 مىڭنان استام ادام قابىلداندى. ونىڭ ىشىندە قانداستاردىڭ سانى 20,5 مىڭنان استى. بىلتىر 16028 ادام قازاقستان ازاماتتىعىنان ايىرىلدى (2021-جىلى - 17179 ادام، 2022 -جىلى-18568 ادام) . 32 جىل ىشىندە قازاقستانعا 1 ميلليون 128 مىڭ ەتنيكالىق قازاق كەلىپ، قانداس مارتەبەسىن العانىن اتاپ وتكەن ءجون، بۇل ەل حالقىنىڭ 5,6 پايىزىن قۇرادى»، - دەدى سەناتور.

اۆتور

رۋسلان عابباسوۆ