ناۋرىز مەيرامىنا امەريكالىقتاردىڭ قىزىعۋشىلىعى زور، قاتىسۋ ءۇشىن ارنايى كەلەدى - الماس حامزا
پەتروپاۆل. KAZINFORM - كوكتەم مەرەكەسىن - ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىن شەتتە جۇرگەن قازاق دياسپوراسىنىڭ وكىلدەرى دە اتاپ وتەدى. ماسەلەن ا ق ش-تىڭ فلوريدا شتاتىندا قازاق ازاماتتارى وتباسىلارىمەن جينالىپ، كەڭ داستارحان جايىپ، بۇل كۇنى ۇلتتىق كيىم كيۋدى داستۇرگە اينالدىرعان. سونىڭ ءبىرى - پەتروپاۆل تۋماسى الماس حامزا. ونىڭ ا ق ش-تا تۇرىپ جاتقانىنا 2,5 جىل. بىلتىر University of Florida جوعارى وقۋ ورنىن ءتامامداپ، حالىقارالىق بيزنەس ماگيسترى اتانعان ازامات قازىرگى ۋاقىتتا ماماندىعى بويىنشا جۇمىس ىستەپ، تاجىريبە جيناپ جاتىر.
- قازاقستاننان بارعاندار كوپ پە، ارالاساسىزدار ما؟ كەزدەسۋلەرىڭىز، ادەتتە قالاي وتەدى؟
- وسى ۋنيۆەرسيتەتتە قازاقستاننان كەلىپ وقىعاندار كوپ بولدى. قازىر فلوريدا شتاتىندا 15 شاقتى جەرلەس بار، ءبارىمىز جاقسى ارالاسىپ تۇرامىز. ءجيى بولماسا دا، مەيرامداردا، ءىس- شارالاردا جينالىپ، كەزدەسۋگە تىرىسامىز.
ءوزىمىز ءتۇرلى كەزدەسۋ وتكىزەمىز، ونى ۇيىمداستىرىپ، كوڭىلدى بولۋى ءۇشىن ۇلەس قوسامىز. مۇنداي جيىنداردىڭ ماقساتى - ەلگە دەگەن ساعىنىشتى باسۋ، بىرلىگىمىزدى نىعايتۋ، جوسپارلارىمىزبەن ءبولىسىپ، كەرەك بولسا كومەك بەرۋ، اقىلداسۋ.
- ناۋرىز مەرەكەسىن تويلايسىزدار ما؟
- ارينە، جىلدا ناۋرىز مەيرامىنا قاتىسۋعا تىرىسامىز. ەڭ العاش كەلگەن جىلى ورلاندو قالاسىندا وتكەن مەرەكەگە وتباسىمىزبەن قاتىسقان ەدىك. مەيرامعا جۇزدەن استام قازاقستان ازاماتى قاتىستى. سول ءىس-شاراعا ۇلتتىق كيىم كيىپ باردىق. كيىز ءۇي قۇرىپ، ونى ءوزىمىز بەزەندىردىك. وتە كوڭىلدى، ەستە قالارلىق مەرەكە بولدى. كوپتەگەن زيالى ازاماتتارىمىزبەن، وسى جاقتا تۇرىپ جاتقان ءتۇرلى سالا وكىلدەرىمەن، كاسىپ يەلەرىمەن تانىستىق، وي الماستىق. بۇل شەتەلگە ەندى كەلگەن ءبىزدىڭ جاڭا ورتاعا بەيىمدەلۋىمىزگە سەپ بولدى.
- ۇلتتىق داستارحانعا ءمان بەرىلە مە؟ ەت اسىپ، باۋىرساق پىرىسەسىزدەر مە؟
- ارينە، داستارحانعا ۇلتتىق تاعامدارىمىز قويىلادى. ەت تە اسىلادى، باۋىرساق تا پىسىرىلەدى. ايران، قۇرت قويدىق. تۇركى حالقىنا ورتاق مەيرام بولعاندىقتان، پالاۋ باستىرىلدى، وزبەكتەردىڭ دىملياماسى ازىرلەندى. اسىرەسە شەتەلدە مۇنداي باسقوسۋلاردىڭ ماڭىزى، تاربيەلىك ءمانى وتە زور عوي. بالالارىمىز كورىپ، ۇلتتىق سالت-ءداستۇرىمىزدى سەزىنىپ وسەدى. بۇل ءبىزدىڭ اجىراماس ءبىر بولىگىمىز، ۇرپاقتان ۇرپاققا بەرىلۋى ءتيىس.
- بيىل ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىن تويلاۋ جوسپاردا بار ما؟ باعدارلاما قۇرىلدى ما؟ ناۋرىز كوجە بولا ما؟
- ءيا، بيىل دا ناۋرىز مەيرامىن تويلايمىز، جوسپارلاپ وتىرمىز. ءبىراق ناۋرىزىمىز رامازان ايىمەن تۇسپا-تۇس كەلگەندىكتەن وسى جاقتاعى قازاق قاۋىمى ونى مەرەكەلەۋدى ءساۋىر ايىنا شەگەرۋدى ۇسىندى. قازىر وسىنداعى قازاقتار دايىندىقتى باستاپ كەتتىك، قالاي وتكىزەمىز، ياعني ۇيىمداستىرۋ جۇمىسى ءجۇرىپ جاتىر.
- امەريكالىقتار تاراپىنان بۇل مەرەكەگە قىزىعۋشىلىق بار ما؟
- ناۋرىز مەيرامىنا امەريكاندىقتاردىڭ قىزىعۋشىلىعى جىل سايىن ارتۋدا. ويتكەنى ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى ءبىر شتاتتا عانا ەمەس، تۇركى تىلدەس حالىقتاردىڭ وكىلدەرى تۇراتىن بارلىق قالالاردا ۇيىمداستىرىلىپ كەلەدى. كورىپ، تاماشالاۋ، قاتىسۋ ءۇشىن ارنايى كەلەتىن شەتەلدىكتەر بار. مىسالى بىلتىر مەيرامعا قازا ق شاعا سۋداي امەريكاندىق كەلىپ قاتىستى. وسىنداي نارسەلەردى كورگەندە قاتتى تاڭ قالاسىڭ.
- اتامەكەننەن شالعايدا جۇرگەندىكتەن ءتىلدى، سالت-ءداستۇردى ۇمىتپاۋ، بالالاردىڭ بويىنا ءسىڭىرۋ ماڭىزدى عوي. ۇل-قىزىڭىزدىڭ تاربيەسىندە ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز شەت قالىپ جاتقان جوق پا؟
- اسىرەسە شەتەلدە جۇرگەندىكتەن بالالارمىزعا ءتىلدى ۇيرەتۋ، سالت-ءداستۇردى كورسەتىپ، ايتۋ ۇلكەن مىندەت دەپ بىلەمىن. سوندىقتان دا وسىنداي ءىس-شارالار قاجەت، ولار باسقا بالالارمەن ءوز تىلىندە ارالاسادى، سونداي-اق كورۋ ارقىلى مەيرامنىڭ، ءار سالتىمىزدىڭ ماڭىزىن بىلەدى، كوزقاراس قالىپتاسادى.
ال جالپى، بالالارمەن ۇيدە قازا ق شا سويلەسەمىز، كۇندە پەتروپاۆلداعى اتا-اجەسىمەن تەلەفون ارقىلى بەينەبايلانىسقا شىعىپ، نە ىستەگەندەرىن، نە ويناعاندارىن جارىسا ايتىپ بەرەدى.
- شالعايدا جۇرگەندەكتەن ەلگە دەگەن ساعىنىش بار ما؟ ەڭ الدىمەن نەنى اڭسايسىزدار؟
- ارينە، ساعىنىش بار. وسى جاقتا ەرتەدەن تۇرىپ جاتقان قازاقستاندىقتارمەن كەزدەسكەندە دە ولاردىڭ سوزىنەن ساعىنىش بايقالادى. ءبىزدىڭ ۇلتقا ءتان باسقانى جاقىن تارتۋ، قوناقجايلىلىق جەتىسپەيدى. قازاقتىڭ تويلارىن، بۇكىل تۋعان- تۋىس باس قوساتىن ۇلكەن جيىنداردى ساعىندىم. بالالىق، ستۋدەنتتىك شاعىم بىرگە وتكەن دوستارىممەن كەزدەسۋلەردى ساعىندىم.
- تاعى قانداي مەرەكەلەردى اتاپ وتەسىزدەر؟
- ناۋرىزدان بولەك تاۋەلسىزدىك كۇنىن دە باسىمىزدى قوسىپ، اتاپ وتۋگە تىرىسامىز. تۋعان جەردە الىستا جۇرگەن ءبىز ءۇشىن وسى ەكى مەرەكەنىڭ ماڭىزى زور.
مەنىڭ ويىمشا، پاتريوتتىق سەزىم، ەلگە دەگەن ساعىنىش وسىلايشا شالعايدا جۇرگەندە قاتتى بايقالادى. شەتەلدىكتەرمەن اڭگىمەلەسكەندە ەلىم، ۇلان-بايتاق جەرىم تۋرالى ايتقاندا ەرەكشە ءبىر سەزىمدە بولاسىڭ.
- جەرلەستەرىڭىزگە سىزدەن ءبىر تىلەك.
- ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى - ناۋرىز مەيرامى بارشا قازاقستاندىقتارعا قۇتتى بولسىن! ەلىمىز امان، جۇرتىمىز تىنىش بولسىن. ءار وتباسىنا بەرەكە-بىرلىك، مولشىلىق تىلەيمىن! بەيبىتشىلىك بولىپ، قازاقستانىمىز كوركەيە بەرسىن!
اۆتور
اقەركە داۋرەنبەك قىزى