ميكرو ر ن ق اشقان عالىمدار مەديتسينا سالاسىنداعى نوبەل سىيلىعىنا يە بولدى

فوتو: Фото: ТАSS

استانا. KAZINFORM - فيزيولوگيا جانە مەديتسينا سالاسىنداعى 2024-جىلعى نوبەل سىيلىعى ميكرو ر ن ق- نى اشقانى جانە گەندەردىڭ بەلسەندىلىگىن رەتتەۋ قاعيداتىن اشقانى ءۇشىن امەريكالىق ۆيكتور ەمبروس پەن گەري راۆكانعا بەرىلدى، دەپ حابارلايدى BBC.

گەري راۆكان 72 جاستا، ول نەگىزىنەن مولەكۋلالىق بيولوگيا جانە گەنەتيكا سالاسىندا جۇمىس ىستەيدى. ول ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى جانە ا ق ش مەديتسينا اكادەمياسىنىڭ، سونداي-اق امەريكا فيلوسوفيالىق قوعامىنىڭ مۇشەسى.

ا ق ش ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى مەن امەريكا ونەر جانە عىلىم اكادەمياسىنىڭ مۇشەسى ۆيكتور ەمبروس 70 جاستا. ول ميكرورنق زەرتتەۋشىسى رەتىندە تانىمال بولدى جانە كوپتەگەن زەرتتەۋلەرىن گەري راۆكانمەن بىرگە جۇرگىزدى.

نوبەل كوميتەتىنىڭ سايتىندا ايتىلعانداي، سىيلىق گەندىك بەلسەندىلىكتى رەتتەۋدىڭ نەگىزگى پرينتسيپىن اشقانى ءۇشىن بەرىلدى.

ءبىزدىڭ حروموسومالارىمىزدا ساقتالعان اقپاراتتى دەنەمىزدەگى بارلىق جاسۋشالاردى پايدالانۋعا ارنالعان نۇسقاۋلىقپەن سالىستىرۋعا بولادى. ءاربىر جاسۋشا حروموسومالارى بىردەي، سوندىقتان ءاربىر جاسۋشادا گەندەر جيىنتىعى جانە نۇسقاۋلىقتارى بىردەي بولادى.

دەگەنمەن، بۇلشىقەت جانە جۇيكە جاسۋشالارى سياقتى جاسۋشالاردىڭ ءارتۇرلى تۇرلەرى مۇلدەم باسقا سيپاتتامالارعا يە. بۇل ايىرماشىلىقتار گەندىك رەتتەۋمەن تۇسىندىرىلەدى، بۇل ءاربىر جاسۋشاعا تەك وزىنە قاجەتتى نۇسقاۋلاردى تاڭداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. وسىلايشا، ءاربىر جاسۋشا تيپىندە گەندەردىڭ دۇرىس جيىنتىعى عانا بەلسەندى بولادى.

ۆيكتور ەمبروس پەن گەري راۆكان ءارتۇرلى تيپتەگى جاسۋشالاردىڭ دامۋىن زەرتتەدى. ولار گەندىك رەتتەۋدە ماڭىزدى ءرول اتقاراتىن رنق مولەكۋلالارىنىڭ جاڭا كلاسى – ميكرو ر ن ق- نى اشتى.

ولاردىڭ جاڭالىعى گەندىك رەتتەۋدىڭ مۇلدە جاڭا ءپرينتسيپىن اشۋىندا، ول كوپ جاسۋشالى ورگانيزمدەر، سونىڭ ىشىندە ادامدار ءۇشىن وتە ماڭىزدى بولىپ شىقتى.

عالىمدار نوبەل سىيلىعىن گەندىك بەلسەندىلىكتى باقىلاۋ ءۇشىن جاسۋشالاردا قولدانىلاتىن ماڭىزدى رەتتەۋ مەحانيزمىن اشقانى ءۇشىن الدى.

وتكەن جىلى مەديتسينا جانە فيزيولوگيا سالاسىنداعى نوبەل سىيلىعى ر ن ق نەگىزىندەگى ۆاكسينانىڭ جاڭا ءتۇرىن جاساۋعا اكەلگەن جاڭالىقتارى ءۇشىن كاتالين كاريكو (ۆەنگريا) مەن دريۋ ۆايسمانعا (ا ق ش) بەرىلدى.