مەملەكەت وزەندەردى تارتىلۋدان قالاي قورعايدى
استانا. KAZINFORM - جاڭا سۋ كودەكسى ەلىمىزدەگى سۋ كوزدەرىن قورعاۋدىڭ ناقتى تەتىكتەرىن ەنگىزدى. بۇرىنعى رەداكتسيادا سۋ - قارجىلاي تابىس كوزى رەتىندە عانا قاراستىرىلسا، ەندى ول ەكوجۇيەنىڭ اسا ماڭىزدى بولىگى رەتىندە ايقىندالدى. بۇل تۋرالى سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا مينيسترلىگى ءمالىم ەتتى.
ۆەدومستۆونىڭ مالىمەتىنشە، تۇيىق بوگەتتەردىڭ قۇرىلىسىنا تولىق تىيىم سالىندى (79-باپ) ەندى شاعىن وزەندەردە سۋ وتكىزۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلماسا، بوگەت تۇرعىزۋعا بولمايدى. بۇل نەلىكتەن ماڭىزدى؟ سەبەبى تۇيىق بوگەتتەر سۋ اعىسىن توقتاتىپ، وزەن ارناسىنىڭ بىتەلۋىنە، تايىزدانۋىنا جانە قۇرعاپ كەتۋىنە اكەلەدى. جاڭا تالاپقا ساي، تۇيىق بوگەتتەر قايتا جاڭارتىلۋى كەرەك، نە تولىق بۇزىلۋى ءتيىس. ال وزەن ارنالارى قالپىنا كەلتىرىلۋى قاجەت.
«ەكولوگيالىق اعىن» - وزەندەردى قورعاۋدىڭ باستى قۇرالى (39-باپ)
«ەكولوگيالىق اعىن» - سۋ كودەكسىنىڭ ەڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارىنىڭ ءبىرى. ەندى ءار وزەندە قاجەتتى سۋ كولەمى مىندەتتى تۇردە ساقتالۋى كەرەك. ول سۋدى ەشقانداي جاعدايدا الۋعا رۇقسات بەرىلمەيدى. بۇل وزەندەردىڭ تارتىلىپ، قۇرعاپ قالۋىنىڭ الدىن الادى. جاڭاشىلدىق اسىرەسە شاعىن وزەندەر ءۇشىن وتە ماڭىزدى.
ەكولوگيالىق اعىن نە ءۇشىن قاجەت:
- بالىقتاردىڭ تىرشىلىگىن ساقتاۋعا؛
- وسىمدىكتەردى قورعاۋعا؛
- وزەن بويىنداعى ەكوجۇيەنىڭ تۇراقتىلىعىنا.
وزەندەردە قانشا سۋ قالۋى كەرەگىن كىم انىقتايدى؟ (29-باپ)
بۇل جۇمىسپەن سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا مينيسترلىگى جانىنداعى اقپاراتتىق-تالداۋ ورتالىعى اينالىسادى.
ەكولوگيالىق اعىن - بولجامدى سان ەمەس. بۇل گيدرولوگتار مەن ەكولوگتاردىڭ ءار وزەننىڭ تابيعي سۋ اينالىمى مەن ەكوجۇيە قاجەتتىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ جاسايتىن عىلىمي ەسەبى.
سۋ قورعاۋ ايماقتارى مەن بەلدەۋلەرىن ساقتاۋ (85-باپتىڭ 2-تارماعى، 133، 79، 83، 84-باپتار)
ەسكى كودەكس:
• سۋ قورعاۋ ايماقتارى تۋرالى نورمالار بولعانىمەن، ولاردى ىسكە اسىرۋ تەتىكتەرى ناقتى قاراستىرىلماعان.
• جاڭا كودەكس: اكىمدىكتەر ەكى جىل ىشىندە بارلىق ەلدىمەكەندە سۋ قورعاۋ ايماقتارى مەن بەلدەۋلەرىن بەلگىلەۋى ءتيىس. شاعىن وزەندەر، كولدەر، باتپاقتى ايماقتار مەن مۇزدىقتاردى قورعاۋ شارالارى دا كۇشەيتىلدى.
كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋ جانە تاسقىن سۋدى جيناۋ (2-تاراۋ، 7- 10-باپتار)
• ەسكى كودەكس:
ناقتى شارالار جەتكىلىكسىز بولدى.
• جاڭا كودەكس:
جەكە تاراۋ ارنالىپ، وزەن ارنالارىن تازارتۋ جانە تەرەڭدەتۋ، تاسقىن جانە ەرىگەن قار سۋىن جينايتىن قويمالار سالۋ، سونداي-اق قۇرعاقشىلىق كەزەڭىندە پايدالانۋ ءۇشىن سۋدى ارنايى رۇقساتسىز، ءبىراق ناقتى تالاپتارعا سايكەس جيناۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن نورمالار ەنگىزىلدى.
وتكەن جىلى وزەندەر مەن كولدەردى قالپىنا كەلتىرۋ جونىندەگى جول كارتاسى بەكىتىلدى. 2027 -جىلعا دەيىن قازاقستاننىڭ 10 وڭىرىندە 51 وزەن مەن ءبىر كولدىڭ جالپى ۇزىندىعى 815 شاقىرىم بولاتىن ۋچاسكەلەرى تازالانادى.
جاڭا سۋ كودەكسى وزەندەرىمىزدى ءتيىمدى قورعاۋدى قامتاماسىز ەتەدى. بارلىق شەشىم ازاماتتاردىڭ مۇددەسىن قورعاۋ ءۇشىن جانە قورشاعان ورتانى ساقتاۋ ماقساتىندا قابىلدانادى.