مەكتەپكە 25 جاسىندا بارعان: قازاق مادەنيەتىندەگى تۇڭعىش مايتالماندار

فوتو: فوتو: Bugin.kz/ عاينيجامال ارىستانبەك

استانا. قازاقپارات – بۇگىن، 21-مامىر - قازاقستاننىڭ مادەنيەت جانە ونەر قىزمەتكەرلەرى كۇنى. Bugin.kz ءتىلشىسى نازارلارىڭىزعا ەلىمىزدىڭ مادەنيەت سالاسىنداعى تۇڭعىشتار تۋرالى اقپارات ۇسىنادى.

العاشقى تەاتر

قازاقتىڭ العاشقى تەاترى قىزىلوردا قالاسىندا 1925 -جىلدىڭ اياعىندا اشىلۋى جوسپارلانعان ەدى. 1926 -جىلدىڭ 13-قاڭتارىندا كوشكە كەمەڭگەروۆتىڭ «التىن ساقا» پەساسىمەن تۇڭعىش رەت تەاتر شىمىلدىعى اشىلدى. ونەر ورداسى كەيىننەن الماتى قالاسىنا كوشىرىلىپ، 1961 -جىلدان باستاپ م. اۋەزوۆ اتىمەن اتالادى.

تۇڭعىش سۋرەتشى

قازاقتىڭ تۇڭعىش سۋرەتشىسى - ءابىلحان قاستەيەۆ. ول مەكتەپكە 25 جاستا بارعان. قاستەيەۆ تانىمال سۋرەتشى حلۋدوۆتان ساباق الادى. «مەكتەپتە» (1930)، «تۇركسىب» (1932)، «جامبىلدىڭ پورترەتى» (1937)، «ەسكى جانە جاڭا تۇرمىس» (1937-1941)، «جاس اباي» (1945)، «امانگەلدى ساربازدارى» (1970) سەكىلدى تۋىندىلارى ارقىلى قازاقتىڭ تاريحي بولمىسىن بەينەلەگەن. قاستەيەۆ قولونەرگە دە قىزىققان.

تۇڭعىش شەتەلدە ءان سالعان ءانشى

قازاق ءان ونەرىنىڭ سان عاسىرلىق تاريحى بار. دەگەنمەن سول ونەردى الەمگە پاش ەتىپ، العاش شەتەلدە ءان شىرقاعان قازاق - امىرە قاشاۋبايەۆ. ول 1925 -جىلى پاريجدە وتكەن ەكسپو كورمەسىندە قازاقتىڭ ءداستۇرلى اندەرىن شىرقاعان.

تۇڭعىش كاسىبي ءبيشى

قازاقتىڭ تۇڭعىش كاسىبي ءبيشىسى - شارا جيەنقۇلوۆا. ول قازاق ءبيىن، سالت-ءداستۇرىن زەرتتەگەن. ناتيجەسىندە «تاتتىمبەت»، «ايجان قىز»، «قارا جورعا»، «قىرىق قىز» بيلەرىن ساحناعا شىعارعان.

تۇڭعىش رەجيسسەر

قازاقتىڭ ءبىرىنشى رەجيسسەرى - جۇمات شانين. ول 1920 -جىلى سەمەي قالاسىندا «ەس ايماق» ترۋپپاسىنا جەتەكشىلىك ەتتى. ول وسى ترۋپپادان رەجيسسەرلىك جولىن باستايدى.

تۇڭعىش بالەرينا

قازاقتىڭ تۇڭعىش بالەريناسى - نۇرسۇلۋ تاپالوۆا. ول 13 جاسىندا اكەسى ەلۋبايدىڭ ىقپالىمەن الماتىداعى مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترىنان ۇيرەنەدى.

العاشقى فيلم

قازاقتىڭ تۇڭعىش كينوسى - «امانگەلدى» فيلمى. 1938 -جىلى رەجيسسەر مارك ليەۆين «لەن فيلم» ستۋدياسىندا تۇسىرىلگەن. فيلم سەناريىن عابيت مۇسىرەپوۆ پەن ۆسيەۆولود يۆانوۆ جازعان. كينو تانۋشى قابىش سيرانوۆتىڭ دەرەگىنشە، سەناري جازۋعا بەيىمبەت مايلين دە قاتىسقان.

العاشقى مۋلتفيلم

قازاقتىڭ تۇڭعىش مۋلتفيلمى «قارلىعاشتىڭ قۇيرىعى نەگە ايىر؟» دەپ اتالادى. ونى 1967 -جىلى امەن قايداروۆ تاسپالاپ، 48 ەلدە كورسەتىلگەن.