ماعجان جۇمابايەۆتىڭ بۇرىن جاريالانباعان فوتوسى تابىلدى
پەتروپاۆل. KAZINFORM - سولتۇستىك قازاقستان مەملەكەتتىك ارحيۆى ماعجان جۇمابايەۆقا قاتىستى تىڭ قۇجاتتارمەن تولىقتى.
سولتۇستىك قازاقستان مەملەكەتتىك ءارحيۆىنىڭ ديرەكتورى ساۋلە مالىكوۆانىڭ ايتۋىنشا، العاشقى قۇجات وزبەكستاندا تابىلعان.
- اقىن 1923 -جىلى پەتروپاۆلدان تاشكەنتكە كەتۋگە ءماجبۇر بولادى. سول جاقتا عىلىمي كوميسسيانىڭ قۇرامىندا بولعان، ونىڭ ءوز قولىمەن جازعان قۇجات تابىلدى. كوميسسيا قۇرامىنا مۇحتار اۋەزوۆ، حالەل دوسمۇحامبەتوۆ تە كىرگەن. قازاقستاننىڭ تاريحىن زەرتتەۋدى ماقسات ەتكەن تۇلعالار اباي قۇنانبايەۆ ولەڭدەرىنىڭ ەكىنشى جيناعىنىڭ شىعۋىنا مۇرىندىق بولدى. وسى جايىندا قۇجاتتار تاپتىق، - دەيدى ساۋلە مالىكوۆا.
ەكىنشى قۇجات ماعجان جۇمابايەۆتىڭ ۇستازدىق جولىمەن بايلانىستى.
- جاقىندا الماتىداعى اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە سماعۇل ءسادۋاقاسوۆتىڭ 125 جىلدىق مەرەيتويىن اتاپ وتتىك. ول جەردە حالىقارالىق كونفەرەنتسيا بولدى. شەتەلدىك ارىپتەستەرمەن جۇمىس ىستەۋ بارىسىندا تاعى ءبىر قۇندى قۇجاتقا قول جەتكىزدىم. بۇل - ماعجاننىڭ بۇعان دەيىن ەش جەردە شىقپاعان فوتوسۋرەتى. ول العاشقى قازاق جوعارى وقۋ ورنىندا ساباق بەرگەن كەزىنەن تۇسىرىلگەن. ينستيتۋت باستاپقىدا تاشكەنتتە اشىلدى، كەيىن الماتىعا كوشىرىلدى، ول قازىرگى اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى، - دەيدى سولتۇستىك قازاقستان مەملەكەتتىك ءارحيۆىنىڭ ديرەكتورى ساۋلە مالىكوۆا.
فوتوداعى جازۋ نەگىزىنەن اراب الىپبيىمەن جازىلعان، تەك توبەسىندە جوعارى وقۋ ورنىنىڭ ءبىرىنشى تۇلەكتەرى ەكەندىگى ورىسشا كورسەتىلگەن.
- وقۋ ورنىنىڭ العاشقى تولىق اتاۋى - ولكەلىك قىرعىز (قازاق) اعارتۋ ءىسى ينستيتۋتى. 1920 -جىلى 1 -قازاندا پەداگوگيكالىق ۋچيليشەدەن قۇرىلعان ەكەن. سول جىلدارى جالپى ستۋدەنت سانى - 142 بولسا، سونىڭ 38- ءى - جاڭا وقۋ جىلىندا قابىلدانعان. سول العاشقى جىلدارى (1923 -جىلى) وسى جوعارى وقۋ ورنىندا قىزمەت ەتكەن ۇلت زيالىلارىنا توقتالساق - حالەل دوسمۇحامەتوۆ بار، ول گيگيەنا ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى بولعان ەكەن. مۇحامەدجان تىنىشپايەۆ - ماتەماتيكا ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى. ماعجان جۇمابايەۆتىڭ قانداي پاننەن بەرگەنى جازىلماعان، - دەيدى ارحيۆ ديرەكتورى.
ۋنيۆەرسيتەتتىڭ رەسمي اقپاراتىنا سۇيەنسەك، قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى 1928 -جىلى ناۋرىزدا قۇرىلىپ، العاشقى كەزدە پەداگوگيكالىق، اۋىل شارۋاشىلىق جانە مەديتسينالىق فاكۋلتەتتەردى اشۋ جوسپارلاندى.
الايدا ءبىرىنشى كەزەكتە ساۋاتسىزدىقتى جويۋ ءۇشىن پەداگوگ كادرلار قاجەت بولعاندىقتان، پەداگوگيكالىق باعىتتا اشىلادى. تۇڭعىش جوعارى وقۋ ورنىندا باستاپقىدا فيزيكا-ماتەماتيكا، جاراتىلىستانۋ جانە لينگۆيستيكا- پەداگوگيكالىق بولىمدەردەن قۇرىلعان جالعىز عانا فاكۋلتەت بولدى.
ال 1930 -جىلدان باستاپ وقۋ ورنى قازاق پەداگوگيكالىق ينستيتۋتى دەپ اتالىپ، وعان 1935 -جىلى ابايدىڭ ەسىمى بەرىلدى.
سانجار اسفەندياروۆ، احمەت بايتۇرسىنوۆ، ساكەن سەيفۋللين، حالەل دوسمۇحامەدوۆ، تەمىربەك جۇرگەنوۆ سەكىلدى ءبىرقاتار تۇلعالار ينستيتۋتتە ءدارىس بەردى. تابىلعان فوتو ارقىلى ماعجان جۇمابايەۆتىڭ دا پروفەسسور- وقىتۋشىلار قۇرامىنىڭ الدىڭعى ساپىندا بولعانىن بىلۋگە بولادى.
ەستەرىڭىزگە سالايىق، پەتروپاۆلدا ەلىمىزدەگى العاشقى عىلىمي- مادەني حاب - «ماعجان ورتالىعى» اشىلعان ەدى.
ورتالىق عاسىردان استام تاريحى بار، حالىق اراسىندا «قالىڭدىق ءۇيى» اتانعان كونە عيماراتتا ورنالاسقان.