لي باي ولەڭدەرى
استانا. قازاقپارات - لي باي تاڭ پاتشالىعى تۇسىندا ءومىر سۇرگەن قىتايدىڭ ۇلى اقىنى. تۋعان جەرى مەن شىققان تەگى تۋرالى قىتايدىڭ جانە الەمنىڭ ليباي تانۋشى عالىمدارى ءارتۇرلى بولجام ايتادى.
لي بايدى «تۇركى تەكتى بولۋى مۇمكىن» دەگەن دە پىكىر بار. ال «ۇلى ءجۇزدىڭ دۋلات تايپاسىنان شىققان» دەۋشىلەردىڭ ۋاجىنە سەنۋ قيىن. ءبىراق قالاي بولعاندا دا، لي باي قىتاي حالقىنىڭ ۇلى اقىنى بولىپ قالا بەرەدى.
- اۋدارماشىدان.
اي استىنداعى اقىن
يەن دالا، كومكەرىلگەن شالعىنعا،
ەجىر قۇمعان شاراپ تولى الدىمدا.
مەن قۇمعاننان ءدارۋ ىزدەپ وتىرمىن،
جالعىزدىققا، جۇرەككە تولى زار مۇڭعا.
قولىما الىپ كەسە تولى شاراپتى،
ماڭدايىمدى كوك اسپانعا قاراتتىم.
اي استىندا كولەڭكەمە شەر توگىپ،
جان جارامدى اي نۇرىنا جالاتتىم.
ىشپەي قويدى شارابىمدى اي ءبىراق،
ال كولەڭكەم جاتىر جەردە جاي قۇلاپ.
اي استىندا كولەڭكەممەن قالعانىم
جالعان دوستىڭ سارايىنان جايلىراق.
مەن اندەتسەم، اي جامالىن يزەيدى،
مەن بيلەسەم، كولەڭكەم دە بيلەيدى.
مىنە، وسىنداي ادال دوستار بارىندا،
مەنىڭ توبەم كوككە از-اق تيمەيدى.
ماستىق كەتىپ، قاپتاعاندا نالا مۇڭ،
اپپاق ايدى، كولەڭكەمدى تابامىن.
شاراپ ۋلاپ، مۇلگىگەندە وي-سانام،
اي استىندا سوقا باسىم قالامىن.
ازۋدى داي ايعا قاراپ بىلەيمىن،
تۇنەسەم دە، اي استىندا تۇنەيمىن.
ءتۇپتىڭ ءتۇبى ماڭگى دوس بوپ ايمەنەن،
كوك اسپاندا قاۋىشسام دەپ تىلەيمىن.
ساعىنىش سازى
ساعىندىم سەنى زارىعىپ،
شالعايدا قالعان چاڭانىم!
زارىما مەنىڭ قوسىلىپ
شەگىرتكە سالدى زار ءانىن.
ىزعىرىق جەل مەن ايازعا،
قانداي ءبىر امال تابامىن.
ماي شامعا جالعىز تەلمىرىپ،
مۇڭىمدى سوعان شاعامىن.
تەرەزە پەردە ىسىرىپ،
كەۋدەمنەن جالىن ۇشىرىپ،
كوكتەگى ايعا قارادىم.
بۇلبۇل ۇشتى كوزىمنەن،
اي قاباق، ەركە مارالىم.
توبەمنەن ءتونىپ قارا اسپان،
جەلەكتى دالا - تابانىم.
رۋحىم شارلاپ كەزەدى،
اسپان مەن جەردىڭ الابىن.
بۇزا الماي جاتام تۇسىمدە،
قات-قابات تاۋلار قامالىن.
ساعىنىش بۋىپ جۇرەكتى،
مەڭدەدى جاندى نالا-مۇڭ.
ۇياسىنا كۇن قۇلاپ،
ورادى تۇمان گۇلدەردى.
كولكىلدەپ كۇمىس اي نۇرى،
باتەستەي اپپاق تۇرگە ەندى.
ساعىنىش مەڭدەپ، ۇيقىدان -
اۋلاققا سالدىم ىرگەمدى.
كۇي تىڭداپ ەدىم ءبىر ۋاق،
كوكتەمدەي كوڭىل گۇلدەندى.
كۇيدەگى سيقىر سەزىمنىڭ،
قادىرىن كىمدەر بىلگەن-دى؟
ىلەسىپ ءساۋىر جەلىمەن،
حانگايعا كومسىن ىرگەمدى.
ساعىنىش جەتسىن شالعايدان،
وزىڭە، جانىم، ءبىر مەندىك.
تۇڭعيىق سەنىڭ كوزدەرىڭ،
ايناكول بولىپ ۇلگەردى.
نانباساڭ ەگەر سەن ماعان،
كورگەيسىڭ كەلىپ سۇلدەردى.
شاراپ شاتتىعى
قاراشى، اناۋ سارى وزەن تۋ بيىكتەن قۇلدايدى،
قۇيادى دا مۇحيتقا، قايتىپ موينىن بۇرمايدى.
قاراشى، اناۋ اق شاشقا، سارايداعى اينامەن؛
تاڭ الدىندا گۇل ەدىم، قايدا كەتتى قايران ءوڭ؟
شاتتانعاندا ادامنىڭ كوڭىل كۇيى تاسىماق،
بوس توستاعان ۇسىنبا ايعا قاراپ، اقىماق.
تاڭىر بەرگەن دارىنىم ءبىر كەرەككە جاراي ما،
التىنىڭدى اعىزساڭ ورالارمىز قالاي دا.
اس ازىرلەپ استا-توك، تويلايىقشى، اعايىن،
ءۇش ءجۇز كەسە شاراپتى بىردەن سىلتەپ الايىن.
سىن بەگىم مەن دان چيۋشىڭ، كەل، سىلتەڭدەر، تىنباڭدار،
ءبىر ءان سالىپ بەرەيىن، قۇلاق تۇرىپ تىڭداڭدار.
تىرشىلىگى بايلاردىڭ قىزىقتىرماس مەنى تۇك،
شالقىعانعا نە جەتسىن، شاراپ ءىشىپ ەلىتىپ.
جاي جاقسىلار ولگەنمەن اتى قالماس ارتىندا،
ىشكىشتەرگە بۇيىرار اتاعىڭ دا، داڭقىڭ دا.
كەشە چىن ۋاڭ لوياڭدا داستارقاندى جىرلاپتى،
قانىپ ءىشىپ شاراپتان، ەلى، جۇرتى جىرعاپتى.
قوجايىننىڭ نەگە وسى از بولادى جارماعى؟
باستاعان سوڭ شاراپتى، ءشولدىڭ لازىم قانعانى.
بەر شاراپقا جۇيرىك ات، تونىڭدى التىن جالاتقان
سىلتەپ-سىلتەپ قايعىنى، ءجون بولادى تاراتقان!
قىتاي تىلىنەن اۋدارعان: دۇكەن ءماسىمحان ۇلى
masimkhanuly.kz