ەلوردادا «پرەزيدەنت توقايەۆتىڭ ديپلوماتياسى» اتتى مونوگرافيا تانىستىرىلدى
استانا. KAZINFORM - بۇگىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى جانىنداعى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ديپلومات رەتىندەگى قىرى جاڭادان باياندالعان كىتاپتىڭ تۇساۋى كەسىلدى.
اۆتورلاردىڭ ايتۋىنشا، «پرەزيدەنت توقايەۆتىڭ ديپلوماتياسى» اتتى مونوگرافيادا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ مەملەكەت باسشىسى رەتىندەگى سىرتقى ساياسات باعىتىنا جان-جاقتى تالداۋ جاسالعان.
نەگىزگى نازار ونىڭ ديپلوماتياسىنىڭ ءۇش باستى قاعيداتىنا، سونداي-اق ەلدىڭ سىرتقى ساياساتىن زاماناۋي جاھاندىق سىن-قاتەرلەرگە بەيىمدەۋگە اۋدارىلعان. وعان اۋعانستان مەن ۋكرايناداعى داعدارىس، كليماتتىڭ وزگەرۋى جانە وزگە دە كۇن تارتىبىندەگى حالىقارالىق ماسەلەلەر جاتادى.
سونىمەن قاتار ەرەكشە كوڭىل كورشى ساياساتىنا، وڭىرلىك ينتەگراتسياعا جانە الەمنىڭ جەتەكشى دەرجاۆالارى رەسەيمەن، قىتايمەن، ا ق ش- پەن جانە ەۋروپالىق وداقپەن ءوزارا ءىس-قيمىلىنا بولىنگەن. بولەك ءبىر تاراۋ قازاقستاننىڭ ب ۇ ۇ، ش ى ۇ، ۇ ق ۇ جانە ا و س ش ك سياقتى حالىقارالىق ۇيىمدارداعى رولىنە ارنالعان.
كىتاپتا قازاقستاننىڭ گەوساياسي تۇراقسىزدىق جاعدايىندا سىندارلى ديالوگقا، مۇددە تەپە-تەڭدىگىنە جانە جاھاندىق تۇراقتىلىقتى نىعايتۋعا ۇمتىلىسى ايقىن كورسەتىلگەن.
- بۇل ىشكى ساياساتپەن اينالىساتىن عىلىمي قىزمەتكەرلەردىڭ بىرلەسكەن جۇمىسى. تۋىندى بىرنەشە ماقساتتى كوزدەيدى، الدىمەن الەمدەگى قاۋىپسىزدىك ونىڭ ىشىندە گەوساياسي جاعدايدىڭ دا ارحيتەكتۋراسى وزگەرگەن. سىرتقى ساياساتتىڭ تەندەنتسياسى وزگەرگەننەن كەيىن قازاقستاننىڭ ساياساتى وعان بەيىمدەلە الۋ كەرەك. ءبىزدىڭ سىرتقى ساياساتتاعى باستى پرينتسيپ - كوپۆەكتورلىق. 30 جىل بويى ساقتاپ كەلە جاتقان كوپۆەكتورلىقتى ساقتاپ قالۋ وتە قيىن، ويتكەنى الەمدە كوپتەگەن پروتسەسس ءجۇرىپ، گەوساياسي جاعداي ءجيى وزگەرىپ وتىر. حالىقارالىق ۇيىمدار قىزمەتىن ترانسفورماتسيالاپ جاتىر. سونىڭ نەگىزىندە قازاقستاننىڭ سىرتقى ساياساتىنا تالداۋ جاسالدى، - دەدى پرەزيدەنت جانىنداعى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى الۋا جولدىبالينا ايتۋلى ءىس-شارادا.
ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، كىتاپتا ەلىمىزدىڭ تەك سىرتقى ساياساتى عانا ايتىلمايدى.
- سوڭعى 5-10 جىلدا كورىپ وتىرمىز، سىرتقى ساياسات ىشكى ساياساتقا قاتتى اسەر ەتەدى. مەملەكەتتىڭ ىشكى ساياسي جۇيەسى سىرتقى ساياسات فاكتورلارىنا بەيىم بولۋى كەرەك. ساياسي رەفورمالار مەملەكەتتىڭ ءوزى ءۇشىن عانا ەمەس، سىرتقى ساياساتقا دا نەگىزدەلىپ جاسالادى. بۇل كىتاپتا ىشكى ساياسات پەن سىرتقى ساياسات بايلانىسى باياندالعان. ۇشىنشىدەن ەكونوميكاسىز سىرتقى ساياسات بولمايدى، سوندىقتان تۋىندا ەكونوميستەرگە دە پايدالى، ويتكەنى، كەلىسىمدەردىڭ بارىسىندا ءاردايىم ەكونوميكالىق ماسەلەلەر كوتەرىلەدى. ەگەر مەملەكەتتەر اراسىنداعى قارىم-قاتىناس ءساتتى بولسا، بۇل ەكونوميكاعا دا ىقپالى زور، - دەيدى ول.
اتالعان باسىلىم حالىقارالىق قاتىناس سالاسىنىڭ ماماندارىنا، ساياساتتانۋشىلارعا، سونداي-اق وزگەرمەلى الەمدەگى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق باعىتىنا قىزىعۋشىلىق تانىتقان بارشا وقىرمانعا ارنالعان.
ەسكە سالايىق، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستان بەيبىت جانە تەڭگەرىمدى سىرتقى ساياساتتى قاتاڭ ۇستانىپ كەلەتىنىن باسا ايتقان ەدى.