ەلدە يادرولىق زەرتتەۋ رەاكتورى سالىنادى
استانا. KAZINFORM - جاڭا زەرتتەۋ رەاكتورى مەن يادرولىق عىلىم جانە تەحنولوگيالار ورتالىعىن قۇرۋعا قاتىستى نەگىزگى كەلىسىمدەرگە قول قويىلدى. بۇل تۋرالى اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى اگەنتتىگى حابارلادى.
الماتى قالاسىنداعى يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتىندا زەرتتەۋ يادرولىق قوندىرعىلارىن جوبالاۋ، سالۋ جانە پايدالانۋ ماسەلەلەرىنە ارنالعان سەمينار باستالدى. ءىس شارا قازاقستان مەن رەسەيدىڭ جەتەكشى ماماندارىن بىرىكتىرىپ، تاجىريبە الماسۋ جانە ەلدىڭ زەرتتەۋ يادرولىق ينفراقۇرىلىمىن ودان ءارى دامىتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاۋ الاڭى بولدى. سەمينار قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى اگەنتتىگىنىڭ قولداۋىمەن يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتى مەن «روساتوم قۇرىلىس تەحنولوگيالارى» كومپانياسى بىرلەسىپ ۇيىمداستىردى.
سەميناردى اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى الماسادام ساتقاليەۆ اشىپ، عىلىمي-زەرتتەۋ بازاسىن جاڭعىرتۋدىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. ول سونىمەن قاتار ونەركاسىپ، اتوم ەنەرگەتيكاسى جانە عىلىمي سەكتوردىڭ دامۋى زاماناۋي تاجىريبەلىك قوندىرعىلاردىڭ قۇرىلۋىن قاجەت ەتەتىنىن ايتتى.
- مەملەكەت باسشىسى اتوم سالاسىنىڭ عىلىمي نەگىزىن نىعايتۋعا ناقتى تاپسىرما بەردى، قولدانىستاعى قوندىرعىلاردى جاڭعىرتىپ، جاڭا قوندىرعىلار قۇرۋدى قامتاماسىز ەتۋ قاجەت. يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتىندا زەرتتەۋ رەاكتورىن سالۋ، سونداي-اق ۇلتتىق يادرولىق ورتالىقتا ۇقساس جوبانى جۇزەگە اسىرۋ، زاماناۋي تەحنولوگيالاردى دامىتۋعا، كادرلار دايارلاۋعا جانە عىلىمي- وندىرىستىك مۇمكىندىكتەردى كەڭەيتۋگە باعىتتالعان ماڭىزدى قادام. قازاقستان ءارتۇرلى تەحنولوگيالىق شەشىمدەرگە اشىق جانە الەمدىك تاجىريبەنى ەسكەرە وتىرىپ، وڭتايلى كونفيگۋراتسيالاردى قاراۋعا دايىن، - دەدى الماسادام ساتقاليەۆ.
سەمينار اياسىندا يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتى مەن «روساتوم قۇرىلىس تەحنولوگيالارى» كومپانياسى اراسىندا ءوزارا تۇسىنىستىك مەموراندۋمىنا قول قويىلدى. قۇجات كوپماقساتتى زەرتتەۋ رەاكتورىن جانە زەرتحانالىق كەشەندى بىرلەسىپ جوبالاۋدى، سونداي-اق اتوم ەنەرگياسىن بەيبىت ماقساتتا قولدانۋ سالاسىندا ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋدى كوزدەيدى.
«روساتوم قۇرىلىس تەحنولوگيالارى» ج ش س- ڭ باس ديرەكتورى يليا ۆەرگيزايەۆ قازاقستاندىق سەرىكتەستەرگە ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋداعى جۇيەلى جۇمىسى ءۇشىن العىسىن ءبىلدىرىپ، جاڭا رەاكتور ەلدىڭ عىلىمي- زەرتتەۋ مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتەتىنىن اتاپ ءوتتى.
سونىمەن قاتار، ءىس شارا بارىسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن «روساتوم قۇرىلىس تەحنولوگيالارى» كومپانياسى اراسىندا يادرولىق عىلىم جانە تەحنولوگيالار ورتالىعىن (ي ا ع ت و) قۇرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ىنتىماقتاستىق كەلىسىمىنە قول قويىلدى. قۇجات جوبانى تەحنيكالىق- ەكونوميكالىق نەگىزدەۋدى دايىنداۋ جانە العاشقى ءىس- شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ اياسىندا ءوزارا ارەكەتتەسۋدى كوزدەيدى.
سەمينار بارىسىندا ماماندار جاڭا رەاكتوردىڭ تەحنيكالىق تۇجىرىمدامالارى مەن مۇمكىن كونفيگۋراتسيالارىن تانىستىردى، زەرتتەۋ باعىتتارىن، پەرسپەكتيۆالى ماتەريالداردى، زاماناۋي يزوتوپتىق تەحنولوگيالاردى جانە جاڭا عىلىمي نىساندى ىسكە قوسقاندا شەشىلەتىن مىندەتتەردى تالقىلادى.
ءبىرىنشى كۇننىڭ قورىتىندىسى رەتىندە قاتىسۋشىلار بولاشاق زەرتتەۋ رەاكتورىن جوبالاۋ جانە قولدانۋ نۇسقالارى بويىنشا پىكىر الماستىرعان ديسكۋسسيالىق سەسسيا ءوتتى.
ايتا كەتەلىك ەلدە سالىناتىن ا ە س- تەرگە قاجەت وتىن قورى قۇرىلاتىنى تۋرالى جازعان ەدىك.