كۇن رايى قولايسىزدىق تۋىنداتقان بيىلعى ماۋسىمدى شارۋالار قالاي ەڭسەردى
ءوتىپ بارا جاتقان جىل ىرزىعىن ەگىن مەن مالدان، باۋ-باقشادان تاۋىپ جۇرگەن قازاقستاندىقتار ءۇشىن وڭاي بولعان جوق. قولايسىز اۋا رايى اسىرەسە ەگىننىڭ ونىمدىلىگىنە اسەر ەتتى. اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى وسى كۇردەلى ماۋسىمدى شارۋالار قالاي ەڭسەرگەنى تۋرالى قورىتىندى مالىمەت ۇسىنىپ وتىر، دەپ حابارلايدى Kazinform.
مينيستر ايداربەك ساپاروۆتىڭ ۇكىمەت وتىرىسىندا ايتقان مالىمەتى بويىنشا، وتكەن 11 ايدا اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىنىڭ جالپى كولەمى 8,4 پايىز تومەندەپ، 8,2 تريلليون تەڭگە بولعان.
«ءوندىرىس كولەمىنىڭ تومەندەۋىنە وسىمدىك شارۋاشىلىعىنىڭ قولايسىز اۋا رايى سالدارىنان ازايۋى اسەر ەتتى. سالدارىنان اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنىڭ ونىمدىلىگى تومەندەپ، ولاردىڭ ساپاسى ناشار بولدى. بۇعان قاراماستان، ديقانداردىڭ ادال ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا 16,6 ميلليون توننا ءداندى داقىل، 2,1 ميلليون توننا مايلى داقىل، 5 ميلليون توننا جەمشوپ جينالدى. بۇل جينالعان ءونىم ىشكى نارىقتى تولىق قامتاماسىز ەتۋگە جەتكىلىكتى»، - دەيدى ۆەدومستۆو باسشىسى.
اگروونەركاسىپ سالاسىنىڭ ىشىندە مال شارۋاشىلىعىنداعى تۇراقتى ءوسىم بيىل دا جالعاسقان.
«11-ايدا ءونىم كولەمى 3,3 پايىز ءوسىپ، 3,8 تريلليون تەڭگەگە جەتكەن. مال مەن قۇس سانى 3 پايىزدان 9,5 پايىزعا دەيىن ءوستى. ال ازىق-تۇلىك ءوندىرىسىنىڭ كولەمى 1,9 پايىز ءوسىپ، 2,9 تريلليون تەڭگە بولدى. جىل باسىنان بەرى اگروونەركاسىپتىك كەشەندە 207 ينۆەستيتسيالىق جوبا ىسكە اسىرىلدى. 11 ايدا اۋىل شارۋاشىلىعىنا 855 ميلليارد تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتىلىپ، جىلدىق ءوسىم دى كورسەتتى. ءبىر جىلدا ازىق-تۇلىك ونىمدەرىن وندىرۋگە 130 ميلليارد تەڭگە تارتىلدى»، - دەلىنگەن مينيسترلىك مالىمەتىندە.
بيىلعى جاز، اسىرەسە جامبىل وڭىرىندەگى ديقاندارعا اۋىر بولدى. بۇل وڭىردە قۋاڭشىلىقتان زارداپ شەككەن شارۋالارعا قارجىلاي كومەك رەتىندە ۇكىمەت رەزەرۆىنەن 3,7 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى. سونداي-اق، استىق كەپتىرۋگە جەڭىلدەتىلگەن ديزەل وتىنى ءبولىندى.
ۇكىمەت رەزەرۆىنەن ازىق-تۇلىك كورپوراتسياسىنا 350 مىڭ توننا كولەمىندە بيدايدى تىكەلەي ساتىپ الۋعا 31 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى. بۇل كەلەسى جىلى القاپتارعا نەعۇرلىم ساپالى تۇقىم سەبۋگە سەپتىگىن تيگىزۋى كەرەك. اتالعان شارا كەلەسى ماۋسىمعا 400 مىڭ تونناعا جۋىق بيداي تۇقىمىنىڭ قورىن قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەردى.
سۋبسيديالاۋ جۇيەسىن رەفورمالاۋ بيىل دا جالعاستى. بيىلعى وزگەرتۋلەردىڭ كوبى سالاداعى سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ جولىن كەسۋگە باعىتتالعان. مينيسترلىك بيىل ىسكە قوسىلعان سۋبسيديالاۋدىڭ ءبىرىڭعاي مەملەكەتتىك اقپاراتتىق جۇيەسى وسى ۇدەدەن شىعاتىنىنا سەنىمدى.
شاعىن جانە ورتا شارۋا قوجالىقتارىنا ارنالعان سۋبسيدياعا قول جەتكىزۋدىڭ «كۇتۋ پاراقتارى» ەنگىزىلدى. بۇل سۋبسيديا كەزەگىنىڭ ادىلدىگىن قامتاماسىز ەتەدى دەگەن ەسەپ بار.
بيىل ءسۇت فەرمالارىن سالىپ، ءسۇت ءوندىرۋ كولەمىن ارتتىرۋعا 100 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى. 2024 -جىلى دا باعدارلاماعا 100 ميلليارد تەڭگە ءبولۋ جوسپارلانعان.
ال «اۋىل اماناتى» باعدارلاماسى اياسىندا سالاعا 100 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى. بۇل اقشا 17 مىڭ ميكروكرەديت رەتىندە ۇلەستىرىلەدى. ونداعى ماقسات - 18 مىڭعا جۋىق جۇمىس ورنىن قۇرۋ.
پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس پايدالانىلماي جاتقان جانە زاڭسىز بەرىلگەن اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن قايتارۋ جۇمىستارى جالعاسىپ جاتىر. جالپى، 2022 -جىلدىڭ باسىنان بەرى 10 ميلليون گەكتار اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرى مەملەكەت مەنشىگىنە قايتارىلدى.
مينيسترلىك اگروونەركاسىپ كەشەنىن دامىتۋدىڭ 2021-2030 -جىلدارعا ارنالعان تۇجىرىمداماسىن قايتا وزەكتى ەتپەك.
اتاپ ايتساق، القاپتارعا سەبىلەتىن داقىلداردىڭ ءتۇرىن ءارتاراپتاندىرۋ، تۇقىم ساپاسىن جەتىلدىرە ءتۇسۋ، تەحنيكا پاركىن جاڭارتۋ، جوعارى وڭدەلگەن ونىمدەردىڭ ۇلەسىن ارتتىرۋ ماسەلەلەرى تۇر.