كۇلكىم كەلمەيدى

استانا. قازاقپارات - قابىمدى سۇيرەتىپ ىشكە ەنە بەرگەنىم سول ەدى، توردىڭ توبەسىندە تالتايىپ تۇرعان كىسى شۋداسى تۇسكەن تۇيە سەكىلدى ىرعايداي موينىن ونان ءارى سوزا قيسايىپ كۇلدى. ءمان بەرمەدىم. ءوز شارۋامدى بىتىرسەم، وزگەدە نە شارۋام بار.

زاتىمدى بۇرىشقا قويا بەرىپ ەدىم، الگى نەمە قۇلاعى قالقيىپ، بەت-اۋزىنىڭ بىج-تىجى شىعا ءالى ىرجيىپ تۇر ەكەن. ءتىپا، ءتۇرىڭ قۇرىعىر! نەسىنە جەتىسەدى-ەي؟! «پوشىمىڭا قارا» دەپ سوزبەن ءبىر نۇقىپ جىبەرەيىن دەپ تۇردىم دا، اقىماقتىقتىڭ الا-قۇلاسى بولمايدى عوي دەدىم دە، اۋزىمدى اۋىرتپادىم. قولىندا سەلەبە پىشاق، بالىق ارشىپ تۇر. وسى ءۇيدىڭ قۇل-قۇتانى سەكىلدى مە؟! ونىسىنا قاراماستان ناعاشىسى بازاردان كەلگەندەي ىرجالاقتاعان كۇلكىسى اناۋ. تۇرىسىنا جۇمىسى ۇيلەسىپ تۇرسا كانى. قورجىن-قوسقالاقتارىمدى تاسىپ بولىسىمەن، ءۇستى-باسىمدى قاعىنا، قاقپاعا قاراي جىلىستاپ بارا جاتىر ەدىم، ءارى سۇلۋ، ءارى تولىق ءۇي يەسى جەڭگەي:

- قايدا باراسىڭ؟ - دەپ قاتقىل سوزبەن قالت توقتاتتى. پروجەكتورعا تۇسكەن قويانداي بۇرسەڭدەپ قالدىم-اۋ دەيمىن، تولىق قاتىن ءابجىل قيمىلداپ، ءۇرپيىپ تۇرعان مەنىڭ قولىما قانجارداي پىشاقتى ۇستاتا بەردى.

- ەتتىڭ ءبارىن بۇزىپ، تۇزداپ، قازىسىن اۋدارىپ، سونان سوڭ كەتەسىڭ. شالالىق بولسا، باستىعىڭا ايتامىن، - دەدى ول.

«جازعان قۇلدا جان بار ما!»، سەرىكتەستىكتەن اۆتوفيرماعا اينالعان ءبىزدىڭ شارۋاشىلىققا بولەمنىڭ قۇرداسىنىڭ قۇرداسى باستىق بولىپ كەلگەلى سەنىمدى كىسىگە اينالىپ «ماڭىزدى» جەرلەردە جۇرەتىنمىن. ەرەكشە تاپسىرمامەن ەرتەلەتىپ كەلىپ، مىنا جاعدايعا تاپ بولىپ تۇرمىن. كەشە باسەكەڭ:

- دەدەي، وزىڭە عانا سەنەمىن. جاڭا كەلگەن اۋدان اكىمىنە سىي-سياپاتتىڭ رەتى كەلىپ تۇر. وسى تۋ بيەنىڭ ەتىن ۇيىنە اپارىپ بەرسەڭ، - دەگەن.

باي مەن بايدىڭ، اكىم مەن اكىمنىڭ اراسىندا جورعا ءمىنىپ، دوربا تاسۋ كىم-كورىنگەننىڭ قولىنان كەلەر ءىس ەمەس. وزىمە ءوزىم ريزا بولىپ، مارقايىپ تۇرعانىم سول. ءبىراق، الاتاۋداي كوڭىلىمە، زامديرەكتور دەگەن داپ-دارداي اتاعىما قاراماي اكىمنىڭ جانساياسى مەنى قۇس سالعانداي ىممەن جەتەكتەپ، الگى شىققان جەرىمە قايتا ايداپ كەلدى. ساراي ما، اسحاناسى ما، ءىشى ساپ-سالقىن جەر ەكەن. ءوزىم قاپتاعان ەتتى مۇندا قايتا توگىپ، پىسىلداپ جاتسام، باياعى موينى ىرعايداي بالەكەت ءالى ىرجيىپ تۇر. مەنەن كوزىن المايتىنىن ايتساڭشى. جىنىم مۇنداي كەلمەس. ورىنسىز جاماۋ سەكىلدى تىپتەن جاراسپاي تۇر.

- سويعان تۇلكىدەي نەمەنەگە ىرجالاقتايسىڭ؟ - دەدىم اقىرى شىداي الماي. اناۋىڭ ساساتىن ەمەس.

- «تىلەگەنگە - سۇراعان» دەگەندەي، سەن دە مەن سەكىلدى سالەمدەمە سۇيرەگەن سورلىسىڭ عوي. ءوزىڭ قۇداي بولماعان سوڭ كورگەن كۇنىڭ وسى. قارماققا جاقسى ءىلىندىڭ، سەرىك بولعانىڭا قۋانىپ تۇرمىن، - دەپ بالىعىن كەسكىلەپ، كەڭك-كەڭك كۇلدى.

- نەشاۋاعا نە داۋا. كەساپات قاتىننىڭ «دايىن اسقا، تىك قاسىق» مىنا قىلىعىن-اي! اكەپ بەرگەن نارسەگە ءوزى شامالى ەڭبەك ەتسە بىردەڭەسى كەتە مە، دەپ الدىمداعى بىلەم-بىلەم ەتتى وسىپ-وسىپ جىبەردىم. قالقان-قۇلاق «بالىقشى» ىرق-ىرق كۇلىپ بولار ەمەس. مەنىڭ كۇلكىم كەلەر ەمەس...

نۇرماحان ەلتاي. قىزىلوردا وبلىسى

«ەگەمەن قازاقستان». 2013