كەڭشىلىك مىرزابەكتىڭ ولەڭدەرى

فوتو: Фото: oq.gov.kz

كەڭشىلىك مىرزابەك - (1946-1989) 6 - ماۋسىمدا تورعاي وبلىسى جانگەلدين اۋدانىنىڭ اقشىعاناق اۋىلىندا (قازىرگى جانىبەك تارحان اۋىلى) دۇنيەگە كەلگەن. 1964- جىلى اقشىعاناق اۋلىنداعى س.م. كيروۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتى بىتىرگەننەن كەيىن، ءبىر جىل تۋعان اۋىلىندا ەڭبەك ەتەدى.

مەكتەپ قابىرعاسىندا وقىپ جۇرگەندە-اق كەڭشىلىك ولەڭ جازا باستاعان بولاتىن، اۋداندىق گازەتكە ماقالالارى مەن ولەڭدەرى جاريالانىپ تۇردى.
ول ءوزىنىڭ جازۋشىلىق جانە جۋرناليستىك ءومىر جولىن 1966- جىلى قوستاناي وبلىستىق «كوممۋنيزم تاڭى» گازەتىندە ادەبي قىزمەتكەر بولىپ باستادى.1967- جىلى شىلدەدەن باستاپ رەسپۋبليكالىق «لەنينشىل جاس» (قازىرگى «جاس الاش») گازەتىنە جۇمىسقا اۋىسادى. وسى كەزدەن باستاپ ونىڭ ولەڭدەرى «جۇلدىز» جۇرنالى مەن «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە جانە باسقا رەسپۋبليكالىق گازەتتەردە، جۇرنالداردا ۇزبەي جاريالانىپ وتىردى. 1969 - 1970- جىلدارى «جاڭا فيلم» گازەتىندە ادەبي قىزمەتكەر بولىپ جۇمىس ىستەدى. ودان كەيىنگى جىلدارى، ياعني 1971- 1975- جىلدارى الماتى وبلىستىق «جەتىسۋ» گازەتىندە، 1975 - 1983- جىلدارى «سوسياليستىك قازاقستان» (قازىرگى «ەگەمەن قازاقستان») گازەتىندە قىزمەت ەتتى، 1983 -جىلى «جازۋشى» باسپاسىنىڭ اۋدارما بولىمىندە ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، سول جىلدىڭ قاراشا ايىندا «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنە قىزمەتكە اۋىستى. ال 1988- جىلدىڭ مامىر ايىنان باستاپ 1989- جىلدىڭ 30- قاڭتارىنا دەيىن، ياعني ءومىرىنىڭ سوڭعى كۇنىنە دەيىن «مادەنيەت جانە تۇرمىس» (قازىرگى «پاراسات») جۇرنالىنىڭ ادەبيەت ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى قىزمەتىن اتقاردى.

1976- جىلى س.م. كيروۆ اتىنداعى (قازىرگى ءال-فارابي اتىنداعى) قازاقتىڭ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. وعان 1987- جىلى «بالالىق شاق باللادالارى» اتتى ولەڭدەر جيناعى ءۇشىن ءىلياس جانسۇگىروۆ اتىنداعى سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى اتاعى بەرىلدى. كەڭشىلىك كوزى تىرىسىندە وننان استام ولەڭدەر مەن باللادالار، پوەمالار جيناعىن شىعاردى، 1 تومدىق ماقالالار مەن وچەركتەر جيناعىن، 1 تومدىق ورىس تىلىنە اۋدارىلعان پوەمالار جيناعىن شىعاردى، ال ءوزى دايىنداعان «ءىڭكار دۇنيە» اتتى تاڭدامالى ولەڭدەر جيناعى كەڭشىلىك قايتىس بولعاننان كەيىن جارىق كوردى. بۇرىن جاريالانباعان «ءبىر مىسقال» اتتى ولەڭدەر جيناعى «جازۋشى» باسپاسىنان 1996- جىلى شىقتى.

2002- جىلى «ەلوردا» باسپاسىنان «جولعا سالدىم كوشىمدى» اتتى تاڭدامالى ولەڭدەرى، 2003- جىلى «اتامۇرا» باسپاسىنان «مەنىڭ مۇڭىم - ماحاببات» اتتى ولەڭدەر جيناعى جارىق كوردى.

ولەڭدەر جيناعى: «ءىڭكار دۇنيە» (1972 ج.)، «ءدۇبىرلى داۋرەن» (1976 ج.)، «كوكتەم كوكجيەگى» (1978 ج.)، «سارۋار» (1980)، «رەۆوليۋسيا پەرزەنتتەرى»، (1980)، «زامانداس سىرى» (1982 ج.)، «اۋىل مەن استانا» (1984 ج.)، «قاسيەتتى قاس قاعىم» (1985 ج.)، «بالالىق شاق باللادالارى» (1986 ج.)، «ءداۋىر - داستان» (1988 ج.)، «ءبىر مىسقال» (1996 ج.) «جالىن»، «جازۋشى» باسپالارىنان شىقتى.

تاڭدامالى ولەڭدەر جيناعى: «ءىڭكار دۇنيە» (1989 ج.)، «جولعا سالدىم كوشىمدى» (2002 ج.) «مەنىڭ مۇڭىم - ماحاببات» (2003ج.).

تومەندە اقىننىڭ «انار»، «ون التى جاستا ەدىك ءبىز»، «اق كويلەك»، «اۋباكىر تۋرالى ەلەگيا»، «تابانىم تالاي شوق باسىپ»، «بالالىعىم جوق دەيتىنىم»، «شىن عاشىق بولساڭ»، «كەتتىڭ ۇشىپ، قالدىم جەردە»، «سۇيە بەرەمىن قۋراپ قالعانشا سۇيەگىم»، «ءتۇبىت بوكەباي» سەكىلدى ولەڭدەرى بەرىلدى.


انار


بار ما ەكەن سەنىڭ ەسىڭدە،

بالقايماق كۇندەر شايقاۋسىز.

بۇلتيىپ ءبىر زات توسىڭدە

بۋلىعىپ ءوستى بايقاۋسىز.


قۇراقتاي قاۋلاپ قولاڭ شاش،

قۇرالپى قاتار قىزعانعان.

قىناي بەل قىپشا، قالامقاس،

قاشقاقتاپ ءوستىڭ قىزداردان.


ومىراۋدىڭ داۋىسىن شىعارىپ،

القا مەن شاشباۋ تاعىنباي.

تال شىبىق بويىڭ بۇرالىپ،

ءتانتى ەتەر قيمىل تابىلماي.

توماردان تۇسكەن شوققا ۇساپ،

تومسارىپ كوزىڭ جانعاندا.

تاي سەزىمىڭە نوقتا ساپ،

تۋلاتپاي ۇستاپ العاندا،

جالعاندا ەشكىم جوققا ۇساپ،

تەزەككە بىرگە بارعاندا

كەزەكپەن انگە سالعاندا

كەزىككەنىمدى بىلمەپپىن

قادىر ءتۇن - قايران، ارمانعا!


قاقپاشا جاعاڭ كۇن قاعىپ،

قادالعان تۇيمەڭ قاتارلاي.

كەۋدەڭە كەيدە ۇرلانىپ

قارايتىن ەدىم باتا الماي.


بويىڭ دا ءوستى بۋلىعىپ،

ويىڭ دا ءوستى بۋلىعىپ.

تامىرىن تارتپاي بايشەشەك

شىعا ما جەرگە سۋىرىلىپ.


...ەكىندى قۇلاي ەڭكۋگە

ەلگەزەك سامال ەلپىلدەپ،

جاعا مەن جەڭنەن جەل گۋلەپ،

جەل تيگەن ەتەك جەلپىلدەپ،

اق تەزەك تەردىك، ارقاعا

الاشا قاپشىق توركىندەپ.


كودەنىڭ ءتۇبى قاراڭداپ،

كىرەۋكە تارتتى نارت ءىڭىر.

جالقاياق جالقىن تالاۋراپ،

جۋاسىپ جاتتى جالقى قىر.


قاپشىقتى قوزعاپ بار دەنە

كوتەرە بەرگەن ساتىڭدە،

دار ەت ءتۇستى الدەنە،

كۇن قاققان جاعاڭ، ناتىندە...


سەكەمسىز تۇر ەم الدىڭدا،

سەسكەنىپ مەنەن قالدىڭ با،

ايدىنداي ءتوسىڭ ءمولت ەتتى،

قوس شاباق كولگە شولپ ەتتى

ورالىپ وسكەن بالدىرعا.

ون ەكى مۇشەڭ كەتىكتەي

قىمسىڭدىڭ نەگە الدىمدا،

ايىپتى توزعان كويلەك پە،

ايىمىز باسقا تاعدىر ما؟!.


...ودان سوڭ تالاي جىل ءوتتى،

اۋلىڭا تالاي باردىم دا،

ءسابيىڭدى كوردىم الدىڭدا،

اڭقيتىپ ءتوسىڭدى ءيىتىپ،

رازى بوپ سوندا وتىردىڭ

ايىمىز باسقا تاعدىرعا.

17.02.69 ج.


ون التى جاستا ەدىك ءبىز


ءولارا مەزگىل،

ون التى جاستا ەدىك ءبىز،

ءولارا وتسە، ورۋگە جۇرگەن ەلىكپىز.

سانسىز تاباندار سارسىلعان دۇنيە سەنى ءبىز،

تاۋىسا الماسپىز، «ارمانسىز كەزسەك» دەدىك ءبىز.


جالعىز دا جارىم جورىتپاي جايىق جاپانعا،

تۇياعى بارلار تۋعان سوڭ تىنىش جاتار ما!

قىرىق قۇبىلىپ قۇرالاي ەرتەڭ وتكەن سوڭ،

قۇلىنداي ويناپ شىعامىز ءبىز دە ساپارعا.


تۇنەرىپ اسپان تومسارعان بۇلتتار قارسى الىپ،

جاۋار ما ەكەن ەبىلدە-سەبىل تامشى اعىپ.

جاسامىس اسپان جاڭا ءبىر ۇرپاق كەلگەندە،

جاساۋراپ الىپ جىلايدى، ايتەۋىر، جار سالىپ.


كوك ساعىمدارعا جەتەردەي-اقپىن جۇگىرسەم،

كوگىمە قاراي كوتەرىلسەڭشى، كۇنىم، سەن.

كوزىمدى قارىپ، سەزىمدى جانىپ، تۇر مىنە،

بۇل كوكتەم جەرگە كەلمەگەندەي-اق بۇرىن-سوڭ.


القىنىپ اسىعىس اپتىققان دەمىن باسا الماي،

ورگە اسىپ كەتسە، وزەندەر تاۋدان اسارداي.

مارقايۋى بار، قارتايۋى جوق دۇنيە،

تابيعات زاڭىن توقتاتام قالاي قوش الماي؟


ءولارا مەزگىل،

وتە عوي ەندى تەزىرەك،

جولىڭدى اشتى جاڭا ءبىر ماۋسىم كەزى كەپ.

بەزىنىپ تۋماي، سەزىنىپ تۋىپ بارلىعىن،

بۇلكىلدەپ تۇرعان ءبىر «پالە» ەكەنسىڭ،

بۇيىرىمدە جاتقان ءبىر «پالە» ەكەنسىڭ.، و جۇرەك!


اق كويلەك


قالادان ماعان اكەلگەن كوكەم اق كويلەك،

جۇپ-جۇقا ساتەن، وزىمە عانا شاق كويلەك.

ويلايتىن ەدىم، ءدال مۇنداي ماتا جوق قوي دەپ،

كيەر ەم كۇندە،

اۋىلدا اتتەڭ، كوپ توي جوق.


تۇيمەسى قانداي، تىگىسى قانداي جاپ-جاتىق،

قاقپاقشا جاعا قوندىرعان سىرما زەر قاتىپ.

ايتقا ءبىر كيدىم، تويعا ءبىر كيدىم، انادا،

مەكتەپكە كيىپ بارامىن كۇزدە - ەڭ باقىت.


كويلەگىم مەنىڭ كوڭىلىمدەي اپپاق قىلاۋسىز،

جاماۋى دا جوق، جاساۋى دا جوق قۇراۋسىز.

ىزادان بىردە جارىلىپ كەتە جازدادىم،

كيىپ اپتى ءىنىم، قياڭقى نەمە، سۇراۋسىز.


كويلەگىم مەنىڭ وزىمە عانا ولشەنگەن،

كيەر ەم كۇندە ۇيالامىن تەك، جەڭەشەمنەن.

ۇيدە ادام جوقتا بارامىن اينا الدىنا

بوزبالا بولىپ قالدىم-اۋ دەيمىن، سەنسەڭ مەن!


التىنشى بىتكەن،

جەتىنشى كلاس بالاسى

بوزبالا بولسا، بار وعان كىمنىڭ تالاسى.

كورشىنىڭ قىزى كوز استىمەنەن قارايدى

كويلەگىم شىعار كوز جاۋىن العان شاماسى.


جازدى كۇن ەدى.

جاعالاي قونعان كولدى اۋىل،

شاڭقاي ءتۇس ەدى، اڭىزاق سوققان تالما ءبىر.

قاڭىرىق تۇتەپ، شاڭىتىپ كەلگەن - شوپشىمىز.

الدىعا شاي كەپ، الا بەرگەندە ءسال دامىل.


شار ەتە قالدى جەر وشاق جاقتان جەڭەشەم،

تاعى ءبىر ايەل،

تاعى ءبىر داۋىس ەرەسەن.

جامىراي شىعىپ «ويباي دا ويباي» دەپ قالدى.

دەپ قالدى-داعى سەڭ سوققانداي بوپ توقتالدى.


«قايدا الگى قۇرىق؟

قايدا الگى سىرىق؟» دەگەنشە،

قارا جەر توسىن قاق جارىپ شىققان ەمەنشە،

شۋدا دا شۋدا، بۋدا دا بۋدا ءتۇتىنى

قاراتپاي بەتتى ساتىرلاپ جانعان سەلەۋشە،


ۇيىرىلىپ سوعىپ،

يرەلەڭ قاققان ايداهار،

تابانى - جەردە، كەكىلىن - كوكتە ويناتا،

جۇتارىن جۇتىپ، جۇتپاسىن سىلكىپ دەمىمەن،

ءبىر ءۇيىرىم قۇيىن جولىنىڭ ءبارىن جايراتا.


قاپ-قارا بۇلتتاي قاناتى كەلىپ تيگەندە،

جۇگىرىپ شىقتىم جۇرەگىم سوعىپ ۇيدەن دە.

جەڭەشەم ماعان ايقايلاپ قالدى ءبىر دەمدە،

- بەلدەۋگە كىردى، كويلەگىڭدى دە ىلگەم دە.


- كويلەگىم! - دەدىم كەۋدەمدى جۇرەك ءبىر تەپتى،

- كويلەگىم! - دەدىم ماڭدايدان تەرىم بۇرق ەتتى.

كويلەگىم مەنىڭ، اق ساتەن اپپاق كويلەگىم،

قاپ-قارا توپاس قۇيىنمەن قالاي ءبىر كەتتى؟


كويلەگىم مەنىڭ كوڭىلىمدەي اپپاق قىلاۋسىز،

كويلەگىم مەنىڭ جاماۋسىز ءالى قۇراۋسىز.

كويلەگىم تازا، كوڭىلىمدەي اپپاق مۇلكىمدى،

جوعالتام قالاي، جىبەرەم قالاي سۇراۋسىز؟!


قارا بەت قۇيىن قۇلديلاپ تومەن جوڭكىلىپ،

سوڭىنان مەن دە وشكەنشە وكپەم ەنتىگىپ،

جەتكىزبەي ماعان كوڭىلىمدەي اپپاق كويلەگىم

بوزبالا بولدىم.

بالالىق كوڭىلىم مەرتىگىپ.

اۋباكىر تۋرالى ەلەگيا


اۋەلدەن جالقى، اكەدەن جالعىز اۋلەتى،

اۋباكىر اۋەي، اق كوڭىل جىگىت، اۋلەكى.

الباردا قوي كوپ، اۋلاسى توي بوپ جاتاتىن،

ون ساۋساعى - ونەر، قولىنىڭ كىرى - داۋلەتى.


اۋباكىر سالسىن اۋەلەتىپ ءبىر ءان سالسا،

توپقا دا بارسىن، تويعا دا كىرسىن تامسانسا.

ەل اقتاپ كەتىپ اپتالاپ كەيدە كەلگەندە،

ايەلى جۇرتقا باستاڭعى بەرىپ قارسى السا،

قيمىلىنا ءبىر ريزا بولماي، ايتەۋىر،

ۇرماي تىنبايتىن، وقتالىپ قولعا قامشى السا.


ەر-تۇرمان جاساپ، تارامىس تارتىپ، تاسپا ءورىپ،

كەلىنشەكتەردىڭ قاسىندا ءجۇردى قاس كەرىپ.

بايعازىعا دا بايتال مىنگىزگەن اۋباكىر،

باسەكەلەردە باس الىپ جانە باس بەرىپ.


سوزدەگى مارتتىك، كوزدەرىن ءورت قىپ جاندىرىپ،

سول اۋىلداردى سالت اتپەن كەزدى سالدىرىپ.

بەلىنەن تۋعان ءبىر پەرزەنت ەدى ارمانى،

ارمانى بولسا، ءادىرا قالسىن بار مۇلىك.


ارماندا ەدى، "ارمانسىز ادام جوق قوي" دەپ،

ايەلىنە دە كيگىزدى قىزىل، كوك كويلەك.

بويدا بار جىگەر، ۇمىتتەن كۇدەر ۇزە مە،

"كەلەتىن كۇننىڭ كەرەمەتتەرى كوپ قوي"، - دەپ.


اۋباكىر شاپقان ەر-تۇرمان نارقى ءبىر قارا،

باسەكە بار جۇرت اۋباكىر سوققان سىرعاعا.

ايەلدەرگە اۋكەڭ ءازىل ايتاتىن، وسپادار،

- سولكەبايىم بار، تەڭگەلەرىڭدى بۇلداما!


كەرەگە كوكتەپ، ۋىق پەن شاڭىراق قاشايتىن،

ويۋى قانداي، ورنەگى قانداي ناشى ايقىن.

تورعايدىڭ تالىن توقسانعا بۇراپ، تىم ءيىپ،

تۇبىتتەي ءيىرىپ اعاشتان ءتۇيىن جاسايتىن.


ءبىر جىلى اكەم جاساتامىن دەپ قامىت، باۋ،

اۋباكىردى ۇيگە اكەلدىك ارەڭ سالىپ داۋ.

قارعا تامىرلى قاراباس بىزگە - جيەن ەل،

قاراپ وتىرماي جەڭەشەم جانە قاعىتتى-اۋ.


اۋباكىر وتىر، اندەتىپ وتىر: "القوڭىر"،

ايتا الماي جۇرگەن ارمانى ما ەكەن الدەبىر.

الدامشى ساعىم الدادى ما ەكەن الدەبىر،

اۋباكىر وتىر، اندەتىپ وتىر: "القوڭىر".

اۋىز ۇيدە اجەم اس سالىپ ءجۇرىپ، سالدى ايتىپ:

- قايتسىن-اي، - دەدى، - قاشاننان جالعىز قام كوڭىل.


دومبىرا سويلەپ پەرنەنىڭ پەيىلى كەڭەيدى-اۋ،

نارقاسقا جىگىت نالي ما مىناۋ، نە دەيدى-اۋ،

ىلۋدە بىرەۋ ىلىكتىرەتىن ءىڭكاردى،

شارشاتقان با الدە شارانا جايلى كوپ ويلاۋ.


قوزىداي جامىراپ، قۇلىنداي بىرگە تەبىسىپ،

كوتەرىپ شاڭىراق، جوق-جۇقانانى ءبولىسىپ،

اۋباكىرمەنەن تەل وسكەن اكەم تاعدىردىڭ،

تاتتىرعان ءدامىن تاتۋلىقپەنەن جەپ-ىشىپ.


كەۋدەگە سىيعان ماحاببات دەگەن مول قاينار،

قايناردى اشۋعا قاشاندا ءبىر كۇش قول بايلار.

قاينارىن اشپاي قايران بوپ كەتكەن تالايلار،

اشار دەپ سەنىپ، ارتتاعى قارابوربايلار.


اۋباكىر اتىن بايلاعان ۇيدە ءان ساۋلاپ،

جينالۋشى ەدى قاتار دا قولاڭ، كورشى ايماق.

قۇنىعۋشى ەدى، تىنىعۋشى ەدى انىنە،

كەنەتتەن جەتىپ، كورىنبەي كەتىپ كەلسە ايلاپ.


كەشكىلىك ءبىزدىڭ تورت قانات ۇيگە سىيماي ەل،

قورعاسىن داۋىسىن قورىتىپ بويعا قۇيدى-اي ول.

كەرەمەت داۋىسى كەۋدەگە سوندا سىيمادى،

قاراشا ۇيگە، قالايشا كۇيدە سىيدى-اي ول؟


قارا تۋىرلىق قۇيىن ۇرعانداي قوزعالىپ،

قانات بىتكەندەي ۇشىپ كەتۋگە از قالىپ.

تەڭسەلىپ تۇردى، جەل سوعىپ تۇردى ءتور جاقتان،

جانارعا تامشى جاس ءۇيىردى دە، كوز قارىپ.


ۇيىعان سۇتتەي تىڭداعان ەل دە تامسانا،

ءۇمىت بار ەكەن، كۇدىك بار ەكەن قانشاما؟

- قاراعىم، - دەدى اۋەنىن ءبىر سات اۋباكىر

ۇزە بەرگەندە، جانىنداعى شال جانشورا.


- قاراعىم، - دەدى - قارعا تامىرلى ەل، جيەن ەڭ،

جامبىداي ساقتار جارتىكەش قانا سۇيەك ەڭ.

تابيعات بەرگەن شاشىپ تا توكپەي تارتۋدى،

كەلەشەگىڭنىڭ يگىلىگىنە يەلەن!


اينالاڭ - ساۋىق، الدى-ارتىڭ جورا-جولداسىڭ،

اماندا سەنى، ادالدىق قانا قورعاسىن!

ادامعا قالاي زار بولاسىڭ سەن تىرىدە،

ادامدى وزىڭە باۋرايتىن پەيىلىڭ بولعاسىن.


اۋباكىر ءۇنسىز.

دومبىرا قالدى تومسارىپ،

ەكى-اق اۋىز ءسوز سوققىداي ءتيدى سونشالىق.

قالىڭ ەلدى قاق جارىپ ءبىر سات ەسىكتەن

اۋباكىر كەتتى كوپشىك پەن قولعا قامشى الىپ.


...سابيلىك كۇننەن سانامدا قالعان بۇل ءبىر جاي،

الىستاپ كەتتى الدىمنان قاشقان بۇلعىنداي.

اتاۋسىز شاڭىراق، اقاۋسىز قاڭىراپ قالدى عوي،

اتىن ءبىر قوسىپ ەشكىم دە ونى جىر قىلماي.


ءار ۇيگە تاراپ قوساۋىزى مەن قىشقاشى،

ايەلىن الدى ايەلى ولگەن تۇستاسى.

جانشورا شالدىڭ ءسوزى ەسكە ءتۇسىپ ويلايمىن.

«پىشاققا قاشان جارىعان قازاق ۇستاسى».


تابانىم تالاي شوق باسىپ


تابانىم تالاي شوق باسىپ،

قىپ-قىزىل وتقا كۇيدى ەرىن.

تارپاڭ ەم، تاعدىر نوقتاسىن

سالعىزباي باسقا سۇيرەدىم.


سالعىزباي قايدا بارايىن،

ارتىق دەپ پە ەدىڭ مەن كىمنەن.

كەڭ ەدى دۇنيە سارايىم

قور بولماسىما سەندىم مەن.


نوقتاعا باسىم ماتالىپ

نوقتا - اعا بولدىم امالسىز.

ۇشاتىن كۇندەر وت الىپ

ۇشتى دا كەتتى حابارسىز.


پەرىشتە بوپ تا، پەندە بوپ

امالسىز تالاي الماستىم.

ارامدىق دەگەن مەندە جوق،

ەكى اياعىمدى تەڭ باستىم.


ەكى اياعىمدى تەڭ باسىپ

كەلەمىن جەردىڭ بەتىندە.

تاعدىردىڭ كۇللى تاڭباسىن

ءتانتىمىن ءوتىپ كورۋگە.


تابانىم تيگەن شوقتارعا،

كۇيدىرگەن ەرىن وتتارعا.

ەركىندىگىڭدە جاقسى ءومىر،

تاعات تا كەرەك، توقتام دا!

ىرزامىن تاعدىر بارىنە

جۇرەك پەن ماحاببات باردا!


بالالىعىم جوق دەيتەىنىم


مىلتىق اتىپ، مىلتىق وقتاپ كورمەدىم،

قۇس قۇلاتىپ، گۇلدى تاپتاپ كورمەدىم.

زەمبىلدەرمەن جارالىنى كوتەرىپ،

وكوپتاردان قاندى سوقپاق كورمەدىم.


كوردىم ءبىراق...

كوپ مۇگەدەك كارىپتى،

كورە-كورە ولارعا كوز قانىقتى.

ەستي-ەستي جەسىر-جەتىم جوقتاۋىن

جىرىمدا دا سودان سالقىن قالىپتى.


ول ەرلىك قوي - قان مايداندا وت كەشسەڭ،

جاۋىڭمەنەن جاعالاسىپ كەكتەسسەڭ.

وق تا كەشپەي، وت تا كەشپەي...

زاردابىن

ارقالاپ كور ءبىر تامشى جاس توكپەستەن.


سوعىس كورمەي، كور ارقالاپ زاردابىن،

كور ارقالاپ سوڭىنداعى سالماعىن.

سەن اكەڭنەن، سەن كوكەڭنەن ايرىلدىڭ،

سۇم سوعىستىڭ تاۋقىمەتى جان-جاعىڭ.


ال كوكتەپ كور، ال بۇرلەپ كور، قاۋلاپ كور،

ال مازداپ كور، ال لاپىلداپ، لاۋلاپ كور.

سوعىستان سوڭ... اققان قان مەن شىققان جان

قۇنىنا سەن كۇناهارداي جاۋاپ بەر!


سەن جاۋاپ بەر، كەلەر ۇرپاق، وتىنەم،

دۇنيەنىڭ تىك قاراۋ ءۇشىن بەتىنە.

سوعىس، سوعىس!

تاستاپ كەتكەن ساۋالىڭ

جەتكىزبەيدى شالعايىڭ مەن شەتىڭە.


ءورتى، دەرتى - كەتەر سوعىس زاردابى،

كەتەر كەگى، قايعىسى دا قانداعى.

بۇل جالعاندا جالعىز باقىت - بالالىق،

مەندە ءبىراق سول بالالىق بولمادى.


مىلتىق اتىپ، مىلتىق وقتاپ كورمەدىم،

قۇس قۇلاتىپ، گۇلدى تاپتاپ كورمەدىم.

سوعىستان سوڭ... كوردىم كۇللى زاردابىن،

بالالىعىم جوق دەيتىنىم - سول مەنىڭ.


شىن عاشىق بولساڭ


عاشىقتىق - ازاپ،

ازابى عاجاپ ءبىراق تا،

دەرتىندە توزاق، دەمىندەگىسى جۇماق پا؟!

شىن عاشىق بولساڭ، ءبىرىڭدى-ءبىرىڭ جىلاتپا،

جىلاتتىڭ ەكەن،

جىلاسىن عاشىق، جۇباتپا!


جىلاسىن عاشىق،

جىلاۋى ابدەن تارقاسىن،

كۇيىگى بويعا، كۇيىنىشى ويعا تارقاسىن.

عاشىقتار جىلاپ، دۇنيە قۇلاپ قالعان جوق،

دۇنيە - جالعان عاشىقتىعىنان قورقاسىڭ!


دۇنيە - جالعان

عاشىقتىعىنا كىم ءبىراق

قۇلاماس دەيسىڭ، كوزى مەن كوڭىلى بۇلدىراپ.

ءبىر قۇلاتارىڭ، ءبىر جىلاتارىڭ بولسا دا،

قىزىقسىڭ دۇنيە-اي، قىزىل تۇلكىدەي، قۇرعىر-اق.


قىزىقسىڭ دۇنيە-اي، قىزىل تۇلكىدەي الدارسىڭ،

الدانىش - ءتاتتى، بار بولعىر، بار ءسات بار بولسىن!

قۋماسقا بولماس قۋ قىزىق سەنى قايتەيىك،

ادام عىپ جۇرەك، سۇيەتىن قۇدىرەت بەرگەسىن!


ادام عىپ جۇرەك، سۇيەتىن قۇدىرەت بەرگەنمەن،

ماحاببات دەرتتىڭ داۋاسىن تاپقان كەمنەن-كەم!

زارىعۋ بولعان، تارىعۋ بولعان مۇمكىن ول،

تۇراتىن شىعار تابىنىپ، جىلاپ، ەڭىرەۋدەن،


تۇراتىن شىعار تابىنىپ، جىلاپ، ەڭىرەۋدەن،

(جىر جازعان شىعار مەندەي ءبىر اقىن

تەبىرەنگەن.)

دۇنيەنى جۋىپ، دۇنيەنى شايىپ تازارتقان

عاشىقتىق دەرتى اۋمايدى جاڭبىر، جەلدەردەن.


عاشىقتىق دەرتى اۋمايدى جاڭبىر، جەلدەردەن،

جاڭبىرىم، جەلىم - جالعىزىم مەنىڭ، كەل بەرمەن!

تازارسىن مەنىڭ بويداعى پالە-قۇزعانام،

ءبىر عانا داتتەن، ءبىر عانا ساتتەن سەن بەرگەن.


ءبىر عانا داتتەن، ءبىر عانا ساتتەن سەن بەرگەن،

سەن دە ولمەيسىڭ عوي، ال ودان كەيىن مەن دە ولمەن.

باسىمىزعا ءبىزدىڭ قوزى مەن بايان سەكىلدى

ورتاق قۇلپىتاس قويمايدى ەشكىم ولگەنمەن.


ءبىر عانا بەلگى قويار دا، قويماس، قويا الماس،

تاس قويىپ بارىپ تابىنعانعا ەشكىم ويانباس.

دەمىڭدى ۇرلەپ، دەرتىڭدى قالاي بەرىپ ەڭ،

ودان دا ماعان سونى ايتشى، قالقام، ەڭ العاش.


دەمىڭدى ۇرلەپ، دەرتىڭدى قالاي بەرىپ ەڭ،

ەركىمدى بيلەپ، ەركىڭدى قالاي بەرىپ ەڭ.

سەرتىمدى الىپ، سەرتىڭدى قالاي بەرىپ ەڭ،

ماحاببات - ۋعا ەلتۋدى قالاي ۇيرەتىپ،

ءورتىڭدى تالاي ءوشىرىپ بارىپ ءولىپ ەم.

- ءولتىردىڭ! - دەسەڭ، ءولىپ تە ساعان سەنىپ ەم،

سەنىمەن ءبارى،

بولدى عوي ءبارى سەنىمەن


شىن عاشىق بولساڭ - سەن داعى مەنى ءبىر جىلات،

ءتاتتى ءبىر تۇستەي كوزىمنىڭ الدىن بۇلدىرات!

جۇماعىڭ - جۇماق، توزاعىڭ دا قات، قيماسىم،

كوزىڭنەن ءبىر كۇن ۇشارمىن مەن دە ءبىل، ءبىراق!


كەتتىڭ ۇشىپ، قالدىم جەردە


كەتتىڭ ۇشىپ، قالدىم جەردە،

ساعىنىشقا سالدىڭ دەمدە...

سەن - كوكتەسىڭ، مەن - جەردەمىن،

سەن - پەرىشتە، مەن - پەندەمىن،

جاۋتاڭدايمىن اركىمدەرگە...

كەتتىڭ ۇشىپ، قالدىم جەردە،

جاۋتاڭدايمىن اركىمدەرگە.

كوكتە كىمگە جولىعارسىڭ،

جەردى ءبىراق ساعىنارسىڭ،

تالكەكتەيدى، تاعدىرعا ەرمە!

تاعدىرعا ەرمە، تالكەك ەتەر،

سەنى مەن عوي ەركەلەتەر.

مۇمكىن جۇرتتىڭ نە دەمەۋى،

بولما كوكتىڭ كوبەلەگى

ەلتەڭ ەتەر، سەلتەڭ ەتەر.

بولما، كوكتىڭ كوبەلەگى،

وزگە وتتىڭ نە كەرەگى؟

ەسسىز-ءتۇسسىز ءبىر سەزىمدى،

ەسكە ءتۇسىر ءبىر ءسوزىڭدى،

جەكە... جەمە-جەمەدەگى.


سۇيە بەرەمىن قۋراپ قالعانشا سۇيەگىم


ون جەتى جاستان، ون سەگىز جاستان سۇيگەنمىن،

جيىرما بەس ەرەك...

وتىزدا بولەك كۇيگە ەندىم،

وتىز بەستە دە، قىرىق بەستە دە سۇيگەنمىن،

سۇيە بەرەمىن قۋراپ قالعانشا سۇيەگىم.


سۇيگەننەن ەرنىم جۇقارسا، مەيلى، جۇقارسىن،

سۇيگەننەن جۇيكەم جۇقارسا، مەيلى، جۇقارسىن،

سۇيگەننەن كوڭىلىم مۇقالسا، مەيلى، مۇقالسىن،

سۇيگەننەن ءومىرىم قىسقارسا، مەيلى، قىسقارسىن.


تەك سۇيسەم بولدى -

مينۋت پا، الدە ماڭگى مە.

ۇزاعىندا ما، قىسقاسىندا ما - اڭگىمە.

دانىندە ەمەس پە، دامىندە ەمەس پە - اڭگىمە،

ماڭگى ەستە قالار مانىندە ەمەس پە - اڭگىمە.


ماشاقاتى مەن مۇڭىندا ەمەس پە - سىرى، ءىزى،

بۋىنعا تۇسكەن ۋىندا ەمەس پە ۋىزى.

مۇڭنان دا راقات، ۋدان دا ۋىز ۇيۋى،

سول ەمەس پە ەكەن - ادامدى ادام ءسۇيۋى.


سوندىقتان سۇيەم،

سول ءۇشىن سۇيەم، سونشا كوپ،

مۇڭنان دا راقات، ۋدان دا ۋىز تامسا دەپ.

سۇيە الماي نالىپ بولعانىم دا بار سونشا الەك،

ءسۇيىپ تە قالىپ، كۇيىپ تە قالدىم قانشا رەت.


سوندا دا سۇيەم،

سوندا دا سۇيە بەرەمىن،

ءبارىڭدى سۇيەم... ءبارىڭدى يەلەنەمىن.

سۇيە بەرەمىن،

سۇيە دە سۇيە شارشاسام،

ماحابباتىما ماڭدايدى سۇيەپ ولەمىن.


ءتۇبىت بوكەباي


ءتۇبىت بوكەباي

تارتقان بوتام-اي،

ءوزىڭ بوتاداي،

كوزىڭ بوتالاي،

ماعان قاراۋشى ەڭ

مەيىرىم نۇرىنا

شولدەپ، قاتالاي...


ءتۇبىت بوكەباي

ءتۇستى-اۋ باسىڭنان.

داۋرەن بوتاداي

ۇشتى-اۋ باسىڭنان.

كەتتىڭ جات جۇرتقا

قۇشتى-اۋ قوسىلعان.

سەن دە الىستاپ،

مەن دە الىستاپ،

قۇشتار باسىلعان.


ءتۇبىت بوكەباي -

توزدى ءتۇبىتى.

تەنتەك كوڭىلدىڭ

ءوزدى ءۇمىتى.

قالدى ماحاببات

ۋىتى وزەكتە.

قالدى... قالعانىن،

قالقام، ءسوز ەتپە.