جولدى بەلگىلەنبەگەن جەردەن كەسىپ وتكەنىڭىز ءۇشىن قانشا ايىپپۇل تولەيسىز؟

استانا. قازاقپارات – جولدى بەلگىلەنبەگەن جەردەن كەسىپ ءوتۋ - قازاقستاندا كەڭ تارالعان زاڭ بۇزۋشىلىقتاردىڭ ءبىرى. اسىرەسە، جاياۋ جۇرگىنشىلەر اسىعىپ جۇرگەندە نەمەسە جاقىن ماڭدا ارنايى وتكەل بولماعاندا جولدى تىكەلەي كەسىپ ءوتۋدى ادەتكە اينالدىرعان.

بۇل ارەكەت ءبىرىنشى كەزەكتە ءومىر مەن دەنساۋلىققا قاۋىپ توندىرەدى، ءارى زاڭ جۇزىندە اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق بولىپ ەسەپتەلەدى.

El.kz ينتەرنەت پورتالى وسى تاقىرىپتى كوتەرىپ، جاياۋ جۇرگىنشىلەر قانداي جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلاتىنىن جانە ايىپپۇلدان قالاي قۇتىلۋعا بولاتىنىن ءتۇسىندىرىپ ءوتتى.

زاڭ نە دەيدى؟

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسىنىڭ 615-بابىنا سايكەس، جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن بۇزىپ، جولدى بەلگىلەنبەگەن جەردەن كەسىپ وتكەن نەمەسە باعدارشامنىڭ قىزىل شامىنا قاراماستان وتكەلگە شىققان ازامات اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلادى. بۇل ەرەجە جاياۋ جۇرگىنشىلەردىڭ دە جولداعى قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان.

ايىپپۇل مولشەرى جانە ونى تولەۋ ءتارتىبى

2025-جىلى 1 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش (ا ە ك) 3692 تەڭگە بولىپ بەكىتىلگەن. وسىعان سايكەس، جولدى بەلگىلەنبەگەن جەردەن كەسىپ وتكەنى ءۇشىن سالىناتىن ايىپپۇل مولشەرى - 2 ا ە ك، ياعني 7384 تەڭگە. بۇل سوما جول قوزعالىسى ەرەجەسىن ەلەمەۋدىڭ قۇنى رەتىندە قاراستىرىلادى.

قۇقىق بۇزۋشىلىقتى جول-پاترۋلدىك پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى نەمەسە بەينەباقىلاۋ كامەرالارى تىركەيدى. كامەرا ارقىلى تىركەلگەن جاعدايدا، ايىپپۇل تۋرالى حابارلاما ازاماتتىڭ مەكەنجايىنا نەمەسە Egov.kz پورتالىنداعى جەكە كابينەتىنە جىبەرىلەدى. ايىپپۇلدى ازامات 30 كۇن ىشىندە تولەۋگە مىندەتتى. تولەمدى حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارى (ح ق ك و)، بانكتەردىڭ موبيلدى قوسىمشالارى نەمەسە ەلەكتروندى ۇكىمەت پورتالى ارقىلى جاساۋعا بولادى.

جەڭىلدىكپەن تولەۋ مۇمكىندىگى بار ما؟

ەگەر ازامات ايىپپۇلدى 7 كۇن ىشىندە تولەسە، زاڭ بويىنشا 50 پايىز جەڭىلدىك قاراستىرىلعان. بۇل جاعدايدا 7384 تەڭگەنىڭ ورنىنا تەك 3692 تەڭگە تولەيدى. ال تولەمدى كەشىكتىرگەن جاعدايدا ايىپپۇل سوماسى 25 پايىزعا ءوسىپ، جالپى قارىز مولشەرى 9230 تەڭگەگە جەتۋى مۇمكىن. مۇنداي جاعدايدا ءىس سوت ورىنداۋشىلارىنىڭ قاراۋىنا ءوتىپ، ءماجبۇرلى تۇردە ءوندىرىپ الۋ شارالارى قولدانىلادى.

ايىپپۇلمەن كەلىسپەگەن جاعدايدا نە ىستەۋگە بولادى؟

ەگەر ازامات وزىنە سالىنعان ايىپپۇلمەن كەلىسپەسە، ياعني جولدى رۇقسات ەتىلگەن جەردەن وتكەنىمەن ايىپتالعانىن نەمەسە ينسپەكتور تاراپىنان قاتە كەتكەنىن دالەلدەگىسى كەلسە، 10 كۇن ىشىندە شاعىم تۇسىرۋگە قۇقىلى. بۇل ءۇشىن جازباشا ءوتىنىش، فوتو نەمەسە ۆيدەو دالەلدەر جانە قاجەت بولعان جاعدايدا كۋاگەرلەردىڭ كورسەتۋلەرى ۇسىنىلۋى كەرەك. شاعىمدى اكىمشىلىك سوتقا نەمەسە Egov.kz پورتالى ارقىلى ونلاين جولداۋعا بولادى.

ەرەجەنى ساقتاۋ نە ءۇشىن ماڭىزدى؟

جولدى بەلگىلەنبەگەن جەردەن كەسىپ ءوتۋ تەك زاڭ بۇزۋشىلىق ەمەس، ول ادام ومىرىنە ناقتى قاۋىپ توندىرەدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، جىل سايىن ونداعان جاياۋ جۇرگىنشى ءدال وسىنداي جاعدايلاردان جاراقات الىپ، كەيبىرى ومىردەن وتەدى. سوندىقتان جول ەرەجەسىن ساقتاۋ - تەك زاڭعا باعىنۋ ەمەس، ءوزىڭىزدىڭ جانە اينالاڭىزداعى ادامداردىڭ ومىرىنە دەگەن جاۋاپكەرشىلىگىڭىز.

جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن ساقتاۋ - تەك زاڭ تالابىن ورىنداۋ ەمەس، ءومىر مەن دەنساۋلىققا دەگەن جاۋاپكەرشىلىك. ايىپپۇل مولشەرى از كورىنگەنىمەن، ونىڭ ارتىندا ۇلكەن قاۋىپ جاتىر. ءوز ۋاقىتىڭىزدى ەمەس، ءومىرىڭىزدى باعالاڭىز.

بۇعان دەيىن جامبىل وبلىسىندا ەكى وقۋشىنى كولىك قاعىپ كەتكەنى تۋرالى جازعان ەدىك.