جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيا: قازاقستاندىقتاردىڭ مۇلكى تۋرالى 80 ەلدەن مالىمەت تۇسەدى

استانا. KAZINFORM - ەلدەگى كىرىسى تومەن ازاماتتاردىڭ دەكلاراتسيالارى مەملەكەتتىڭ ناقتى الەۋمەتتىك احۋالدى كورۋىنە جانە ودان ءارى حالىقتىڭ ناقتى كومەككە مۇقتاج بولىگىنە قولداۋ كورسەتۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى. وسى ورايدا قر قارجى مينيسترلىگى مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى جەكە تۇلعالاردىڭ تابىسىن اكىمشىلەندىرۋ باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى اسەمگۇل مۇستافينا جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيالاۋدىڭ ارتىقشىلىقتارى تۋرالى سۇحبات بەردى.

ايتا كەتەيىك، جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيالاۋدىڭ ءۇشىنشى كەزەڭىندە 2024 -جىلدىڭ 1-قاڭتارىنان باستاپ زاڭدى تۇلعالاردىڭ باسشىلارى، قۇرىلتايشىلارى جانە دارا كاسىپكەرلەر، سونداي-اق ولاردىڭ جۇبايلارى اكتيۆتەر مەن مىندەتتەمەلەر تۋرالى دەكلاراتسياسىن (250.00-نىسان) ۇسىنا باستادى. دەكلاراتسيا تاپسىرۋدىڭ سوڭعى مەرزىمى - 15-قىركۇيەك.

− ەلىمىزدە جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيا ەنگىزۋگە نە سەبەپ بولدى جانە قاي ەلدەردىڭ تاجىريبەسىنە سۇيەندىڭىزدەر؟

− مۇلىك كىرىستەرىن جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيالاۋ تۇجىرىمداماسى سالىق سالۋ جانە ونى تولەۋدەن جالتارعان ادامداردى انىقتاۋ ماقساتىندا جەكە تۇلعالاردىڭ كىرىسىن جان-جاقتى باقىلاۋدى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان. حالىقتىڭ ناقتى كىرىسىن سالىقتىق باقىلاۋ جانە كولەڭكەلى ەكونوميكا مەن سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل ءتاسىلى رەتىندە دەكلاراتسيالاۋ ءادىسى الەمنىڭ كوپتەگەن ەلىندە، ونىڭ ىشىندە ا ق ش، گەرمانيا، فرانسيا، شۆەتسيا، فينليانديا، دانيا، اۋستريا، يتاليا، چەحيا، سينگاپۋردە قولدانىلىپ كەلەدى.

ت م د ەلدەرى اراسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىز جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيالاۋدى العاش ەنگىزدى. مۇنىڭ باستاپقى ناتيجەسى دەكلاراتسيالاۋدىڭ بارلىق كەزەڭى ەنگىزىلگەن سوڭ بايقالادى. حالىقارالىق تاجىريبە كورسەتكەندەي، حالىقتىڭ كىرىسى مەن مۇلكىن دەكلاراتسيالاۋ - كولەڭكەلى ەكونوميكا دەڭگەيىن تومەندەتۋ ءۇشىن جەكە تۇلعالاردىڭ كىرىستەرىن باقىلاۋدىڭ تيىمدىگى تەتىگى بولىپ وتىر.

− دەكلاراتسيا اياسىندا اكتيۆتەردى قايتارۋ جۇمىستارى قالاي ءجۇرىپ جاتىر؟

− دەكلاراتسيالاۋ جۇيەسى بارلىق ازاماتتىڭ «كىرۋ» دەكلاراتسياسىن ۇسىنۋدان تۇرادى، وندا شەتەلدەگى بارلىق اكتيۆتەرى، جىلجيتىن جانە جىلجىمايتىن مۇلىكتەرى كورسەتىلەدى. بۇل رەتتە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى مۇلىك بويىنشا مالىمەتتەر مەملەكەتتىك كىرىستەر ورگاندارىنا ۋاكىلەتتى ورگانداردان كەلىپ تۇسەدى.

جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيالاۋ اياسىندا ۋاكىلەتتى ۇيىمدار مەن ءۇشىنشى تۇلعالاردىڭ مالىمەتتەرىمەن سالىستىرۋ ارقىلى جەكە تۇلعالاردىڭ كىرىستەرى مەن مۇلكىن باقىلاۋ تەتىگى ازىرلەنگەن. 2021 -جىلدان باستاپ مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى شەتەلدىك بانكتەردەگى قازاقستاندىقتاردىڭ شوتتارىنا تۇسەتىن كىرىستەر تۋرالى مالىمەتتەر الىپ كەلەدى. بۇل قۇزىرەتتى ورگانداردىڭ قارجىلىق شوتتار تۋرالى اقپاراتتى اۆتوماتتى تۇردە الماسۋ تۋرالى كوپجاقتى كەلىسىم (سالىق ىستەرى بويىنشا ءوزارا اكىمشىلىك كومەك تۋرالى ستراسبۋرگ كونۆەنتسياسى) ارقاسىندا مۇمكىن بولدى.

جىل سايىن قازاقستانعا ب ا ءا، ۇلى بريتانيا، تۇركيا، فرانسيا سەكىلدى 80 ەلدەن مالىمەت كەلىپ تۇسەدى. ونىڭ ىشىندە بانك شوتتارىنداعى اقشا قاراجاتىنىڭ قالدىعى؛ الىنعان ديۆيدەند سومالارى؛ شوت بويىنشا الىنعان سىياقى سومالارى؛ اكتيۆتەردى جانە وزگە دە كىرىستەردى ساتۋدان تۇسكەن تۇسىمدەردىڭ سومالارى تۋرالى ماعلۇمات بار.

شەتەلدىك بانكتەردەگى كىرىستەردى كامەرالدىق باقىلاۋ قورىتىندىسى بويىنشا وتكەن جىلى 684 ازامات 4,2 ميلليارد تەڭگە سالىق تولەگەن.

− جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيانىڭ ارتىقشىلاقتارى تۋرالى ايتىپ بەرسەڭىز؟

− مۇندا كىرىسى تومەن ازاماتتاردىڭ دەكلاراتسيالارى مەملەكەتتىڭ قوعامداعى ناقتى الەۋمەتتىك احۋالدى كورۋىنە جانە ودان ءارى حالىقتىڭ ناقتى كومەككە مۇقتاج بولىگىنە قولداۋ كورسەتۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى.

ءوز كەزەگىندە جالپىعا بىردەي دەكلاراتسيالاۋدى ەنگىزۋ قارجىلىق ساۋاتتىلىق پەن سالىق ءتارتىبىنىڭ وسۋىنە دە اسەر ەتتى.

− دەكلاراتسيادا تولىق ەمەس، انىق ەمەس دەرەكتەردى ۇسىنعان ءۇشىن قانداي جاۋاپكەرشىلىك كوزدەلگەن؟

− دەكلاراتسيادا تولىق ەمەس، انىق ەمەس دەرەكتەردى ۇسىنعان ءۇشىن العاشىندا - ەسكەرتۋ (ق ر ا ق ب ت ك 272/2/1-بابى) ، ءبىر جىل ىشىندە قايتالاپ بۇزعانى ءۇشىن - 11076 تەڭگە (3 ا ە ك) مولشەرىندە ايىپپۇل (ق ر ا ق ب ت ك 272/2/2-تارماعى) قاراستىرىلعان.

− سالىق سالۋ وبەكتىلەرىن جاسىرعانى ءۇشىن نە كوزدەلگەن؟

− سالىق سالۋ وبەكتىلەرىن جاسىرعانى ءۇشىن العاشقىدا - تولەنبەگەن سالىقتار سوماسىنان 0 كولەمىندە ايىپپۇل (ق ر ا ق ب ت ك 275/1-بابى)، ءبىر جىل ىشىندە قايتالاپ بۇزعانى ءۇشىن - تولەنبەگەن سالىقتار سوماسىنىڭ 00 مولشەرىندە ايىپپۇل (ق ر ا ق ب ت ك 275/1-بابى) قاراستىرىلعان.

اۆتور
ايجان سەرىكجان قىزى